Gietijzer is namelijk poreus waardoor de oliën die je gebruikt zich met de pan gaan versmelten. Hierdoor gaat je pan steeds fijner bakken. moeten temperatuurschokken voorkomen worden. Spoel je hete pan bijvoorbeeld niet ineens af met koud water, hierdoor kan het gietijzer barsten.
De pan mag absoluut niet vallen, want dan kan deze breken. Ook moet je oppassen voor grote temperatuur verschillen. Dus niet in een keer van heel heet naar heel koud; hierdoor barst het gietijzer. Een gietijzeren pan heeft wel meer onderhoud nodig.
Niet geschikt voor zure ingrediënten
De natuurlijke anti-aanbaklaag die een gietijzeren pan na verloop van tijd krijgt is gevoelig voor zure ingrediënten. Zo is de pan minder geschikt voor het maken van bijvoorbeeld tomatensaus. Dit tast de anti-aanbaklaag aan.
Door gietijzer lassend te repareren kun je de originele eigenschappen terug krijgen. Het is noodzakelijk eerst de volledige scheur te lokaliseren door middel van penetrant onderzoek. De scheur vervolgens uit te boren, zodat deze niet verder scheurt.
Een gietijzeren pan gaat, mits je deze goed onderhoud, een leven lang mee. Sommige gietijzeren pannen worden soms generaties lang doorgegeven, waardoor ze meer dan honderd jaar gebruikt worden. Daarnaast is gietijzer een puur product zonder chemische lagen, wat het erg fijn maakt om mee te koken.
De Faitout braadpan van Le Creuset is van hoge kwaliteit, maar dankzij het geëmailleerde gietijzer een stuk goedkoper dan de traditionele braadpannen van het merk. Dit komt mede door de deksel, deze is gemaakt van rvs.
Gietijzeren pan inbranden met extra vierge olijfolie is dus een no go. Dit komt omdat extra vierge olijfolie is niet bestand is tegen hoge temperaturen. Hetzelfde geldt voor boter en lijnzaadolie deze hebben een lager rookpunt en maakt het dus niet geschikt voor het inbranden van een gietijzeren pan.
Speciaal voor het boren in harde metalen als inox en gietijzer is er de cobalt metaalboor, die bestaat uit een legering van HSS met vijf procent cobalt. En natuurlijk zijn er allerlei speciale boren voor specifieke metaalsoorten en toepassingen.
Ook kun je oud gietijzer solderen, maar dan wel met koper, hiervoor moet je echter wel een acetyleen brander gebruiken om de vereiste temperatuur te verkrijgen, koper solderen doe je met een poeder en de constructie is gegarandeerd ' IJzersterk ' !
Het lijmen van gietijzer
Schoon, droog en vet- en stofvrij maken van de te lijmen oppervlakken. Cosmofix dun aanbrengen op één van de oppervlakken. Beide materialen stevig tegen elkaar aandrukken voor de hechting. Eventuele lijmresten verwijderen voordat de lijm hardt.
Gietijzer is zeer goed op druk te belasten, maar de treksterkte is niet erg groot bij ongelegeerde gietijzersoorten; voor op trek belaste constructie-elementen kan beter gebruikgemaakt worden van smeedijzer.
Gietijzer wordt in mallen gegoten en na afkoeling wordt de mal weggehaald. Gietijzer herken je aan gietnaden bij gegoten objecten. Het oppervlak is vaak ruw en het is erg hard. Hierdoor ook erg bros en bij het breken van gietijzer zie je een korrelige structuur.
Als je net een plaatstalen of gietijzeren pan hebt gekocht, moet je die eerst inbranden (ook wel seasoning genoemd) om te voorkomen dat bij het bakken eten blijft plakken aan het metaal. Het inbranden van de pan gaat niet altijd goed. De pan bakt dan bijvoorbeeld snel aan en soms laat het laagje ook weer los.
Sterkte van het materiaal
Gietstaal is sterker dan gietijzer. Daarom wordt gietstaal gebruikt bij producten die onder een grotere druk of belasting komen te staan. Gietstaal is minder breekbaar dan gietijzer. Hierdoor is gietstaal minder breekbaar en heeft het een smeltpunt van 1450-1550 gr C.
Gietijzer heeft een aanzienlijk lagere treksterkte dan andere soorten staal. Bovendien is gietijzer niet flexibel en enigszins breekbaar, een beetje te vergelijken met glas maar dan steviger. Terwijl een gesmede vuurkorf bijvoorbeeld netjes meebuigt onder piekbelasting.
Het gietijzeren materiaal kan goed warmte vasthouden en geleiden. Dat zorgt ervoor dat gietijzeren koekenpannen erg geschikt zijn voor langdurig bakken en braden. Daarnaast kan gietijzer goed tegen hoge verhitting, waardoor je op hoge temperaturen kan bakken zonder dat de pan of anti-aanbaklaag hier kapot van gaat.
In de keuze van de lastechniek ben je vrij, zowel met elektrode lassen, TIG lassen en MIG/MAG lassen is gietijzer in het algemeen goed te lassen.
Er bestaan twee manieren van solderen, zachtsolderen en hardsolderen. Bij zachtsolderen gebruikt men tin als soldeer. Bij hardsolderen gebruikt men zilversoldeer of bij goud, goudsoldeer.
Welke metalen kun je solderen? Metalen die je kunt solderen met een normaal soldeersel zijn onder andere koper, ijzer, staal, blik, brons, zilver, messing en zink. Chroom kun je niet solderen en voor aluminium heb je een speciaal vloeimiddel nodig.
Het lassen van gietijzer doe je met speciale nikkel-ijzer laselektroden. Deze typen elektroden behouden hun grote taaiheid waardoor een stevige lasverbinding ontstaat. Door de uitstekende laseigenschappen is het mogelijk om op zeer lage stroom te lassen.
De cobalt gelegeerde metaalboor is de metaalboor van de beste kwaliteit. Doordat deze boor met 5% cobalt is gelegeerd is deze geschikt om in RVS en inox te boren , dus geschikt voor de hardste metalen.
Voor staal met een laag koolstofgehalte raden wij de hss geslepen metaalboor aan , bij harder staal kunt u beter de titanium gecoate metaalboor nemen omdat deze hogere temperaturen aankan.
Doordat de gietijzeren pannen de voedingsstoffen in jouw maaltijd perfect bewaren, kan jij er zeker gezond mee koken. Deze pannen kan je zowel inzetten om te grillen, stoven en te braden. Het mooie aan een gietijzeren pan is dat jouw voedingsmiddelen gelijkmatig worden verwarmd.
Gebruik keukenpapier om een dun laagje olie in te wrijven. Gebruik hiervoor neutrale olies, zoals arachideolie, sojaolie of andere plantaardige olies. Bak in het begin geen tomaten of andere zure ingrediënten in je gietijzeren pan. De gekweekte aanbaklaag is namelijk gevoelig voor zure gerechten.
Traditioneel wordt deze pan alleen gebruikt voor het braden van vlees, maar hij leent zich ook goed voor het maken van stoofschotels, soepen, ovengerechten het koken van pasta, het maken van jus… wat niet, eigenlijk?