Je zou het misschien niet denken als je zo'n dier kalmpjes ziet rondzwemmen, maar ook zalmen kunnen depressief worden. Dat blijkt uit onderzoek dat onlangs gepubliceerd is in Royal Society Open Science.
Helaas zijn er nog steeds dierenliefhebbers die moeite hebben om te geloven dat vissen zelfbewust zijn en gevoelens hebben. Ze lijken namelijk expressieloos (net zoals veel katten). Voor wetenschappers is het echter duidelijk dat vissen niet alleen emoties hebben, maar ook zeker vatbaar zijn voor een depressie.
Gestreste vissen zullen zich meestal verstoppen, erg lethargisch zijn, dof van kleur, eerlijk gezegd gewoon depressief lijken. Gelukkige vissen zullen rondzwemmen, sociaal zijn, klaar voor voedsel, helder van kleur, actief, enz.
(de meeste vissen dan) een veelheid van geluiden kunnen produceren om met elkaar te communiceren. Ze kunnen kreunen, grommen, kwaken, donderen, sissen, fluiten, schreeuwen en huilen.
Vissen zijn dus wezens met gevoel, en kunnen ook positieve en negatieve emoties ervaren. Wetenschappers ontdekten bijvoorbeeld dat ze pessimistisch of optimistisch kunnen zijn, en dat hun gemoed beïnvloed wordt door de aan- of afwezigheid van hun maatje.
Deze review liet zien dat vissen een scala aan emoties en gevoelens voelen, waaronder angst en stress . Wat misschien belangrijker is dan het accepteren dat vissen negatieve emoties kunnen voelen, zoals pijn, is het erkennen van het feit dat ze ook positieve toestanden kunnen ervaren, zoals vreugde en plezier.
Een vis hoeft geen mensachtig brein te hebben om pijn of andere gevoelens te ervaren.” Uit onderzoek blijkt dat vissen zich na een pijnlijke ervaring voor langere tijd behoedzaam gedragen en minder actief zijn.
Huilen vissen? Nee, ze huilen niet omdat ze simpelweg geen tranen kunnen produceren als ze onder water leven. Bovendien heeft een vis geen hersenschors en limbisch systeem, wat het deel van de hersenen van de meeste zoogdieren is dat met emoties omgaat. Om het duidelijk te maken, dit is slechts een algemene observatie.
Want ook vissen kunnen last hebben van stress en pijn. Het vereist alleen een andere manier van kijken: zo gaan vissen bij stress hyperventileren, houden ze hun kieuwdeksels dicht, veranderen ze van kleur, laten vermijdingsgedrag zien of gaan bijvoorbeeld met hun buik over de bodem schuiven.
Waarom mag je ze niet aanraken? Aanraken kan bij beenvissen snel wonden en ontstekingen veroorzaken. Kraakbeenvissen, haaien en roggen, hebben een dikkere huid en kunnen het beter hebben. Toch willen wij het ook bij deze vissen niet, omdat het stressvol is voor de dieren en vanwege de waterkwaliteit.
Veelvoorkomende tekenen van stress bij aquariumvissen zijn: Veranderingen in kleur: Aquariumvissen kunnen van kleur veranderen als reactie op stress, ofwel donkerder van kleur worden of bleek worden. Oscars staan er bijvoorbeeld om bekend dat ze bleek worden als ze gestrest zijn of ontevreden met iets in hun aquarium.
Een gelukkige vis is actief en zwemt rond in zijn aquarium. Hij toont interesse in zijn omgeving en zijn medebewoners. Als je vis vaak verstopt zit in een hoekje van het aquarium of weinig beweegt, kan dit een teken zijn van stress, ziekte of ongemak.
Levendige kleuren en actief zwemmen
Als de kleuren van uw vissen dof zijn, kan dit een teken zijn van stress of ziekte. Daarnaast zijn gelukkige vissen actief en zwemmen ze sierlijk rond in de tank. Ze zouden de hele ruimte moeten gebruiken, op en neer zwemmen en hun omgeving met enthousiasme verkennen.
Vissen kunnen gezichten herkennen, aldus onderzoek. Voor het eerst is aangetoond dat vissen menselijke gezichten kunnen herkennen. Met verbazende precisie konden schuttersvissen een vertrouwd gezicht uit tientallen andere gezichten halen.
Je vissen gaan dood, dit kan komen door ziektes. Parasieten, bacteriën en virussen kunnen erge gevolgen hebben voor de vis en deze kan uiteindelijk daaraan doodgaan. Vaak kun je zieke vissen herkennen aan verandering van kleur, een doffe huid, vinnen die niet meer functioneren of niet goed meer lijken.
Vissen depressief? Die hebben toch geen gevoelens? Toch wel! En ja, net als mensen kunnen ze zich ook slecht of eenzaam voelen.
Door het kleine wateroppervlakte en het stilstaande water krijgen vissen snel zuurstoftekort. Dit is te herkennen aan de vissen die naar boven gaan, omdat het water bovenin extra zuurstof bevat. Maar wanneer de vis geen kracht meer heeft door het zuurstoftekort zal de vis op de bodem gaan liggen.
“Glass surfing” is wanneer een vis – zoals bettavissen, goerami’s en cichliden – herhaaldelijk langs de wanden van de tank omhoog en omlaag zwemt. Dit kan worden veroorzaakt door stress, verveling, verdediging van territorium en andere redenen .
Grote kans dat hij je herkent als je thuiskomt van school. Onderzoekers hebben namelijk ontdekt dat vissen menselijke gezichten kunnen herkennen. De Britse en Australische wetenschappers kwamen erachter dat een vis reageert als er mensen binnenkomen. Als hij iemand herkent, maakt hij een soort spuugbeweging.
Er is niets vreemds of verkeerds aan het rouwen om het overlijden van een levend wezen dat belangrijk voor je was, het is zelfs een natuurlijke reactie . Voel je niet gehaast om de dood van je vis te verwerken. Mensen hebben verschillende hoeveelheden tijd nodig om te rouwen - er is geen vaste hoeveelheid tijd wanneer rouwen moet eindigen.
Lynne Sneddon, directeur van bioveterinaire wetenschap aan de Universiteit van Liverpool, was de eerste wetenschapper die ontdekte dat vissen zenuwen bezitten waarvan bekend is dat ze pijn overbrengen . In 2002 identificeerde ze bij vissen dezelfde zenuwtypen die bij mensen pijnlijke stimuli detecteren. We noemen zulke zenuwen “pijnreceptoren”.
In principe kunnen alle vissen met tanden bijten. In Nederland gaat het bijvoorbeeld om de snoekbaars, snoek en meerval. "Die laatste heeft heel kleine tandjes, die zie en voel je bijna niet." De tanden van snoekbaarzen en snoeken zijn wat groter.
Nadat ze door een visser zijn gevangen en vrijgelaten, kunnen vissen om verschillende redenen sterven . De meest voorkomende doodsoorzaken zijn de fysiologische stress die wordt veroorzaakt door de worsteling tijdens de vangst en verwondingen die worden veroorzaakt door de haak of de visser. Sommige vissen kunnen sterven, ook al lijken ze ongedeerd en ondanks pogingen om ze weer tot leven te wekken.
Haringen begeven het redelijk snel; al na 35 minuten is de vis dood. Kabeljauw doet er ongeveer een uur over. Het op ijs leggen verdooft de vis, zodat deze niet meer beweegt. Ze merken dan nog wel wat er in de omgeving gebeurt.
Het geheugen van een vis
Die blijken veel beter te zijn dan de meeste mensen denken. Je hoort weleens dat vissen een geheugen van 2 seconden hebben, maar niets is minder waar: hun langetermijngeheugen is goed ontwikkeld. Ook kunnen ze nieuwe dingen leren.