Iedereen heeft recht op onpartijdige rechtspraak. Als één van de partijen in een rechtszaak de indruk heeft dat de rechter partijdig is, kan hij verzoeken om de rechter te laten vervangen door een ander. Wraking is het verzoek om een rechter in een bepaalde zaak te vervangen, omdat hij partijdig zou zijn.
Toga: rechter is onpartijdig
Rechters, officieren van justitie en advocaten dragen tijdens de rechtszitting een zwarte toga en een witte bef. De toga heeft een symbolische betekenis: advocaten, officieren en rechters zitten er niet als privépersoon met privémeningen, maar ze zijn in functie. De rechter is onpartijdig.
U kunt een wrakingsverzoek doen als u twijfelt aan de onpartijdigheid van de rechter. Bijvoorbeeld omdat u van de rechter geen reactie mag geven tijdens de zitting. U vindt meer situaties om de rechter te wraken op de website Rechtspraak.nl.
In het uiterste geval, als een rechter slecht functioneert, kan de Hoge Raad hem schorsen of ontslaan. We kunnen allemaal controleren wat de rechter doet, want rechtspraak is openbaar. Bovendien moet de rechter zijn beslissingen motiveren.
Boven een aantal van deze rechtbanken komt een gerechtshof. Boven de vijf gerechtshoven staat de Hoge Raad. De Hoge Raad is de hoogste rechter in Nederland. De meeste geschillen komen in eerste instantie voor een kantongerecht of een arrondissementsrechtbank.
De rechter beslist meestal meteen aan het eind van de strafzitting over de strafzaak. De beslissing wordt uitspraak of vonnis genoemd. Je kunt zelf naar de strafzitting gaan om te horen wat de rechter beslist.
Opnieuw wraken 1e rechter
U mag alleen een 2e wrakingsverzoek indienen als er nieuwe feiten of omstandigheden zijn.
Wraking is het verzoek een rechter van een zaak te halen, verschoning is het verzoek van een rechter om van een zaak te worden ontheven.
Een wrakingsverzoek kan voor, tijdens en na de zitting ingediend worden. Een belangrijke voorwaarde is wel dat het voor de einduitspraak moet gebeuren. In dit verzoek moet duidelijk staan waarom de betrokken rechter partijdig is.
De rechters zijn vrijgesteld van rechtsvervolging. Met betrekking tot hetgeen zij in hun officiële hoedanigheid hebben gedaan, gezegd of geschreven, blijven zij deze immuniteit genieten ook nadat zij hun ambt hebben neergelegd.
De hoogte van het salaris van een rechter hangt af van zijn precieze functie, bijvoorbeeld (senior) rechter of (senior) raadsheer. De hoogte van het salaris varieert van €4.000 tot €10.000 bruto per maand, gebaseerd op een 36-urige werkweek.
Geen persoonlijke mening. Een rechter schakelt zijn persoonlijke meningen altijd uit tijdens een rechtszaak. Hij kijkt puur naar de feiten, de wet en omstandigheden. Wat hij als privépersoon denkt, doet niet ter zake.
U kunt een klacht indienen als u vindt dat een rechtbank of een rechtbankmedewerker u niet correct heeft behandeld. U stuurt dan een brief naar het bestuur van die rechtbank. Dit moet u binnen 1 jaar na het voorval doen.
Verschoning is een middel ter verzekering van de onpartijdigheid van de rechter; rechtzoekenden moeten immers vertrouwen kunnen stellen in de Rechtspraak. Doel van het protocol is het bevorderen van een vlotte, eenduidige, transparante en professionele beoordeling van formele verschoningsverzoeken.
Terwijl rechters hun nevenfuncties in een register moeten doen vermelden, geldt dit voor griffiers niet. Laatstgenoemden kunnen ook niet worden gewraakt en kunnen zich niet verschonen.
Wat gebeurt er na de wraking? De gewraakte rechter of rechters moeten na de wraking direct hun werk neerleggen. De griffier noteert de reden voor de wraking en er wordt gezocht naar andere rechters die plaats zullen nemen in de wrakingskamer. Soms duurt het een half uur om een wrakingskamer te vinden.
Cassatie houdt in dat de verdachte of het Openbaar Ministerie in beroep gaat bij de Hoge Raad. Dit kunnen ze doen als ze denken dat er fouten zijn gemaakt in hun rechtszaak. Bijvoorbeeld als het gerechtshof een belangrijke vraag niet heeft laten onderzoeken of zijn uitspraak niet goed genoeg heeft onderbouwd.
Juryrechtspraak houdt in dat niet de rechter, maar een groep gewone mensen bepaalt of iemand schuldig is of niet. Zo'n groep mensen wordt de jury genoemd. Landen als België, Frankrijk en de Verenigde Staten hebben juryrechtspraak.
Een rechtzoekende (een partij) die goede redenen heeft om te denken dat de rechter een zaak niet onpartijdig kan beoordelen, kan verzoeken deze rechter te vervangen. Zo'n verzoek wordt een verzoek tot wraking genoemd.
Als één van de procespartijen een rechter partijdig acht, kan deze partij een wraking verzoeken aan de rechtbank. De 'gewraakte' rechter kan vervolgens beslissen of hij zich neerlegt bij het verzoek of niet....
Constitutionele toetsing door de rechter houdt in dat de rechter toetst (of mag toetsen) of wetten al dan niet in overeenstemming zijn met de Grondwet. Het huidige artikel 120 van de Grondwet bepaalt dat de rechter niet mag beoordelen of wetten en verdragen in strijd zijn met de Grondwet.
De uitspraak van een rechter is bindend. Er zijn na een einduitspraak meestal wel mogelijkheden om de zaak opnieuw te laten bekijken.
Rechter: onderzoekt de aard van het conflict, doet uitspraak over de kwestie en bepaalt de strafmaat.
De wettelijke leeftijdsgrens van 70 jaar voor ontslag van rechterlijk ambtenaren is een passend en noodzakelijk middel om 2 legitieme doelen te behalen: het waarborgen van de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht en het bevorderen van de doorstroming binnen de rechterlijke organisatie.