Hoewel de bliksem dus niet door ramen heen kan gaan is het wel aan te raden om niet te dicht bij ramen in de buurt te gaan staan. Dat heeft meer te maken met de lichtintensiteit van een bliksemflits die dichtbij inslaat dan met het directe gevaar.
Blijf daarom binnen tijdens onweer en doe de volgende dingen: Sluit ramen en deuren. Blijf uit de buurt van elektrische kabels. Ga niet in bad of onder de douche.
De bliksem kiest de gemakkelijkste weg en slaat in waar het elektrische veld het grootst is. Zo goed als alles geleidt stroom beter dan de lucht, dus slaat de bliksem vaak in op het hoogste punt. Ook ijzeren constructies geleiden erg goed en trekken dus de bliksem aan.
In een huis ben je ook redelijk veilig, mits je niet in de buurt van koperen leidingen of elektrische kabels bent. Ook schijnt douchen en badderen een afrader te zijn. De kans dat je geraakt wordt door de bliksem is gemiddeld 1 op 2 miljoen.
Als een boom naast je huis wordt geraakt kan de spanning via de leidingen in de grond, zich naar je huis verplaatsen en slaat door op je elektrische apparaten. Als bliksem thuis inslaat kan er brand ontstaan, muren kunnen scheuren of inzakken.
Trek de stekkers uit de stopcontacten en ontkoppel de kabel van radio en televisie. Sta niet te dicht bij de schouw. Beter ook geen bad of douche nemen en kranen, en radiatoren en wasmachines niet aanraken. En zorg vooral voor een backup van al je computergegevens!
Blijf binnen en uit de buurt van ramen en deuren
Niet dat de kans dat uw juist precies op die plek getroffen groter is, maar áls het gebeurt, zijn dit de zwakste plekken in huis en is de kans dat u getroffen wordt door bliksem, versplinterd hout, steenbrokken of glas het grootst.
Een mobiele telefoon is dus veel te klein om de bliksem naar zich toe te leiden, niet door middel van het metaal en ook niet door de uitgezonden elektromagnetische golven. Toch kunnen mensen die mobiel telefoneren aanzienlijk ergere verwondingen oplopen dan mensen die 'gewoon' door de bliksem worden geraakt.
Als het onweer inslaat, zouden de apparaten zo'n opdonder (woordgrap ð ) krijgen, dat ze onherstelbaar kapot zullen gaan. Ze zijn simpelweg niet bestemd tegen een klap van honderdduizenden volts. Het advies 'stekkers eruit' dateert vermoedelijk uit vroeger tijden.
Ga naar binnen als het onweert
Binnenshuis is de veiligste plek. Maar als je geen stevig gebouw in de buurt hebt, kun je je toevlucht ook zoeken in een afgesloten auto. De kooivormige autoconstructie van geleidend materiaal werkt als een zogeheten 'Kooi van Faraday'.
Het lagedrukgebied zorgt ervoor dat er een stroming wordt opgezet die de buien naar de Benelux, en vaak ook Nederland specifiek, blaast. Daar komen ze dan 's avonds aan, om in de loop van de avond en in de nacht over ons land te trekken.
Gebruik in geen geval een paraplu, of loop niet rond met vislijnen. Schuil dus het beste binnen, in huis, met de ramen gesloten. Ook een auto biedt bescherming: het metalen koetswerk is een zogeheten kooi van Faraday die de elektriciteit aan de buitenkant houdt. Wie niet kan schuilen, hurkt best op de grond.
Haal dus altijd gelijk de stekkers van alle elektrische apparatuur uit het stopcontact als het onweert. Zelfs de oplader van uw mobiele telefoon. Blikseminslag kan er namelijk voor zorgen dat alle stoppen doorslaan en dat de apparaten onherstelbare schade oplopen.
Ga niet languit op de grond liggen als het onweert. Helemaal juist. Als de bliksem vlakbij inslaat, loop je namelijk het risico dat je in de wegvloeiende bliksemstroom ligt. Ga op je hurken zitten, voeten tegen elkaar aan.
Douchen en afwassen
Doordat stroom bij blikseminslag ook via leidingen binnen kan komen én water stroom kan geleiden, is het beter om ook alles waar water uit komt, te mijden. Een douche nemen, je handen wassen of de afwas doen, kun je dus beter uitstellen tot de bui over is.
Ja! In een auto zit je veilig als het onweert. Mocht je onverhoopt geraakt worden door de bliksem dan dient de carrosserie als de zogenaamde 'kooi van Faraday'. De bliksem wordt rondom de passagiers naar de grond geleid.
,,Toch zit er ook een keerzijde aan dat sportieve lijf: door de ontlading van de bliksem komt een bepaalde stof vrij. Dat is te vergelijken met gif en breekt spieren af. Max heeft veel spieren, dus ook veel pijn op dit moment. Hij moet veel drinken om het gif af te breken.”
Als de bliksem thuis inslaat kan er brand ontstaan. Het is daarom belangrijk om je woning te beveiligen met rookmelders. De meeste schades worden veroorzaakt door overspanning (inductie). De bliksem slaat dan niet direct op je woning in, maar bijvoorbeeld in een boom in de buurt.
Ja, bliksem kan inslaan op uw zonnepanelen. Als de bliksem inslaat op uw woning, is dit normaal gesproken op het hoogste punt van uw woning. In de meeste gevallen zal de bliksem niet inslaan op uw zonnepanelen als u een schuin dak heeft.
Tel het aantal seconden tussen bliksemflits en donder. Zo weet je hoe ver het onweer bij je vandaan is: 1 seconde komt overeen met een afstand van ongeveer 300 meter. Tel je minder dan 10 seconden, dan is het onweer gevaarlijk dichtbij. Sluit altijd ramen en deuren.
Bliksem zoekt vaak naar hoge objecten in een omgeving, waar verder geen hoge woningen, flats of bomen te vinden zijn.
Je vermijdt best alle contact met stromend water. Dus: niet douchen, geen bad nemen, je handen niet wassen en de afwas of handwas moeten ook maar even wachten. Water is een uitstekende geleider voor stroom, vandaar.
Het Europees grondgebied krijgt gemiddeld 350 dagen per jaar te maken met bliksem. Dat wil zeggen dat er elke dag wel ergens in Europa een blikseminslag is. Augustus blijft in West-Europa de maand met de meeste blikseminslagen.
"Voorafgaand aan onweer kan er sprake zijn van warm, drukkend en vochtig weer. Dan kunnen bacteriën zich snel vermeerderen", legt Van der Heijden uit. "Dan wordt soep of welk ander gerecht zuur. Het is heel belangrijk om dingen snel af te koelen als je kookt en niet te lang bij warm weer te laten staan.