Geschiedenis. Over de geschiedenis van het product vlaai is weinig met zekerheid bekend. Wel is duidelijk dat vlaaien geen specifiek Limburgs product zijn. De uit de 16e eeuw stammende Vlaaikensgang in Antwerpen bewijst dat ook daar vlaaien gebakken werden evenwel zonder het product te omschrijven.
Limburgse vla, (plaatselik ouch vlaoj, vlaaj, flaaj of vlaam geneump), in 't Nederlands vlaai, ies e typisch Limburgs gebak. Limburgse vla's were gebakke in de Euregio Maas-Rien: Belsj en Nederlands Limburg, in 't Land van Herf, 't Montsenergebied, Oas-Belsj en in e klein deil van Duutsjland.
Een vlaai is een traditioneel Nederlands gebak dat voornamelijk uit Limburg afkomstig is. Het bestaat uit een krokante bodem van gistdeeg gevuld met zoete of hartige ingrediënten zoals fruit, pudding of rijst. Vlaoi wordt meestal gebakken in een ronde bakvorm met lage randen.
Minister Piet Adema van Landbouw, Natuur, Voedselkwaliteit (LNV): “Ik feliciteer de Limburgse bakkers van harte met de Europese erkenning van hún Limburgse vlaai. De vlaai is verweven met de culturele identiteit van deze zelfbewuste regio en daardoor deel van haar cultureel erfgoed.
Een Limburgse vlaai is een vlaai die in zijn geheel is gebakken. Moderne varianten met bijvoorbeeld bavaroises zijn niet geheel gebakken en mogen deze titel dus niet dragen. Een Limburgse vlaai bestaat uit een platte bodem van deeg (meestal met een diameter van 27 tot 30 centimeter) met opstaande randen.
Limburgse vlaai (Limburgs: vlaai, vlaoj, flaai of vla) is gebak dat traditioneel geassocieerd wordt met Belgisch- en Nederlands-Limburg.
Limburgse vlaai (Limburgs: vlaai, vlaoj, vla of flaai, mv. vlaaien) is een gebakje bestaande uit deeg en een vulling , dat traditioneel geassocieerd wordt met de provincies Limburg in Nederland en België, maar ook met delen van Duitsland aan de overkant.
Sinds maandag 22 januari 2024 heeft de lekkernij ook een officieel beschermde status in Europa, als Beschermde Geografische Aanduiding (BGA). De BGA-status voor de Limburgse vlaai is het resultaat van een jarenlang lopend proces, waar Nederlands- en Belgisch-Limburgse bakkers bij betrokken zijn.
Limburg is een van de belangrijkste provincies als het gaat om de Nederlandse wijnproductie . Zuid-Limburg heeft de hoogste concentratie wijngaarden van Nederland. De wijngebieden van Limburg hebben 3 Appellations: Maasvallei, Mergelland en Vijlen. De verwachting is dat Voerendaalse Bergen ergens in 2021 erkend zal worden.
Bakker Daily Hannen van bakkerij Hannen in Herten is de beste vlaaibakker van Limburg. Dat is de uitslag van de gezamenlijke vlaaibakwedstrijd die de Limburgse bakkers jaarlijks organiseren.
De oude Egyptenaren waren de eersten die een gerecht bedachten dat dicht in de buurt komt van wat we nu kennen als een taart. Ze hadden een honingvulling bedekt met een knapperige cake gemaakt van haver, tarwe, rogge of gerst.
De winnaar van de vlaaientest is de vlaai van de HEMA. Deze krijgt als rapportcijfer een 6,5.
Het woord 'vla' is waarschijnlijk gerelateerd aan Limburgse woord vlaai. In de 13e eeuw werd het woord vlade voor het eerst in schrift gebruikt. Het betekende toen 'dunne brede koek'. Drie eeuwen later vervormde het woord vlade in sommige gebieden via vlae naar vlaai, terwijl het in andere gebieden naar vla overging.
De vlaai heeft zijn roots namelijk in Zuid-Duitsland liggen, in de buurt van de Bodensee. Daar werden in de Middeleeuwen reeds resten brooddeeg en fruit samen gebakken, wat Fladen werd genoemd. Een heel duurzame lekkernij dus, die we hier in Limburg verfijnd hebben.
De oorsprong van de vlaai ligt eigenlijk helemaal niet in Limburg, maar in Zuid-Duitsland. In de Middeleeuwen werden resten brooddeeg en oud fruit samen gebakken. Eigenlijk als alternatief om het weg te gooien.
Beschermde status. Sinds januari 2024 heeft de Limburgse rijstevlaai, net als de andere Limburgse vlaaien, een beschermde status. Hij mag alleen nog Limburgse vlaai heten als hij in Limburg gebakken is. Dus als je de vlaai in bijvoorbeeld Utrecht bakt, kun je hem niet als Limburgse vlaai verkopen.
Limburg, de prachtige provincie in het zuiden van het land, staat bekend om de glooiende heuvels, bourgondische gastvrijheid, authentieke dorpen, bruisend Maastricht en internationale topattracties. De regio is vanwege het on-Nederlandse landschap ook ontzettend geliefd bij vakantiegangers.
Na de Napoleontische tijd werd de regio onderdeel van het nieuwe Koninkrijk der Nederlanden. In 1839 werd België onafhankelijk en werd de regio in tweeën gedeeld, waarbij België en Nederland beide een provincie Limburg kregen.
Het waren Provinciale Staten van 1886 die in hun voorjaarsvergadering - zoals dat toen heette - besloten de Koning een nieuw wapen te vragen. Het oude was nog steeds dat van hertogdom Limbourg sur Vesdre; de naamgever van onze provincie.
Hoewel de vlaai lijkt op een Limburgse vlaai, wordt het in Limburg niet als echte vlaai gezien.
Niet iedereen weet namelijk hoe je een kwalitatief goede vlaai maakt en daarbij vind je soms nog een verdwaald toefje slagroom of schuimpje naast de vlaai. Dit is volledig tegen de officiële Limburgse regels. Vlaai eet je alleen met een vorkje of uit het vuistje en that's it.
Dus feest of geen feest, als jij een vlaai kiest dan kies je voor de gezondste optie. Hoewel geen enkele vlaai natuurlijk écht gezond is, kies je het beste voor een open vruchtenvlaai. Bij deze vlaai ligt er geen rastertje of 'latjes' op de bovenkant van de taart.
Bakkers Caspar Heuvelmans en Mark Craemers van bakkerij Snijders in Stramproy bakken de allerbeste Limburgse vlaai. Ze winnen de 42ste jaarlijkse vlaaienkeuring. Tijdens de vlaaienkeurig worden ambachtelijke bakkers uit de hele regio uitgenodigd om hun beste baksels te laten keuren door drie keurmeesters.
Een Limburgse vlaai wordt geheel in de oven gebakken. Het achteraf toevoegen van slagroom mag dus officieel niet. Een echte klassieker is de rijstevlaai (riestevlaoj), ook kruisbessenvlaai (kroonselevlaoj) en pruimenvlaai (proemevlaoj) zijn welbekend.