Eigenlijk is er nauwelijks verschil tussen houdbare en verse melk. Melk bevat eiwitten, vitamines en mineralen. Het verschil in voedingsstoffen tussen houdbare melk en verse melk is bij de verhitting maar heel klein.
De voedingswaarden van houdbare melk zijn bijna hetzelfde als van verse melk. Alleen de vitamines in melk nemen na sterilisatie wel iets af vergeleken met pasteurisatie.
Rauwe melk is melk die rechtstreeks uit de uier van de koe komt en niet is verhit of op enige andere manier is bewerkt. Puur natuur, dus. Dat heeft voordelen. Zo bevat rauwe melk meer natuurlijke antilichamen, eiwitten en bacteriën dan gepasteuriseerde melk.
Het is altijd aangeraden om voor consumptie de rauwe melk te verhitten, om mogelijke ziektekiemen te doden. In rauwe melk kunnen salmonella- of campylobacterbacteriën zitten, dat kan leiden tot ziektes zoals diarree, buikkrampen, koorts en buiktyfus. Vooral kinderen zijn vatbaar voor deze bacteriën.
Verse of rauwe melk is melk zoals deze rechtstreeks uit de uier van de koe komt. Ze is niet verhit, gesteriliseerd en/of gepasteuriseerd waardoor ze sneller verzuurt . Verse melk kan je slechts maximaal drie dagen bewaren.
Qua voedingswaarde scoren sojamelk, amandelmelk en havermelk het beste. Rijstmelk scoort het slechtst, met weinig vitaminen en mineralen en relatief veel calorieën en suikers. Kijkend naar eiwitten steekt sojamelk met kop en schouders boven de andere plantaardige melken uit.
Rauwe melk drinken kan gevaarlijk zijn
Verse melk is dus geen steriel product meer. De meeste micro-organismen zijn ongevaarlijk maar er kunnen ook pathogene bacteriën tussen zitten zoals Campylobacter, Salmonella, Escherichia coli, Listeria monocytogenes en de enterotoxine producerende Staphylococcus aureus.
Rauwe melk
Deze melk is beperkt houdbaar: ongeopend 48u in de koelkast. Rauwe melk kan (gevaarlijke) bacteriën bevatten. Volgens het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen, is het risico voor infectie door rauwe melk verwaarloosbaar.
Meer smaak dan gepasteuriseerde melk
Het grootste pluspunt van rauwe melk is de smaak. Volgens melksommelier Bas de Groot bevat rauwe melk veel meer smaak. “Alle melk, dus ook de lang houdbare melk in de supermarkt, heeft twee smaken. Een eerste smaak die je proeft zodra de melk in je mond komt, en een afdronk.
In hun onderzoek kwamen de wetenschappers tot de conclusie dat de kans om een voedselinfectie op te lopen bij het drinken van rauwe melk wel 100 keer zo groot is als bij het drinken van gepasteuriseerde melk. Dat brengt ze ertoe te adviseren geen rauwe melk te drinken.
Wil je je melk wel koken om bacterieën te doden ga dan als volgt te werk: Gebruik een gave, schone met koud water afgespoelde pan. Niet afdrogen, goed laten uitdruipen. Verhit hierin de melk tot het bijna kookt (nog net niet omhoog komt), zet dan de warmtebron lager en laat de melk 2 tot 3 minuten doorkoken.
De melk is onbewerkt. Deze melk is koud, maar kort houdbaar. Bij verse, of gepasteuriseerde melk (deze vind je in het koelschap van de supermarkt) is de melk kort verhit tot 72°C. Hierbij worden alle ziekteverwekkers gedood, maar verandert de smaak nauwelijks.
Voor 70-plussers is zuivel belangrijk, vanwege de bijdrage die zuivel levert aan gezonde botten, cognitief functioneren en spiermassa. Gezonde voeding helpt beperkingen in het functioneren te voorkomen.
Geen bacteriën in houdbare melk
Houdbare melk ondergaat een andere verhittingstechniek: sterilisatie. De melk bereikt bij sterilisatie enkele seconden een temperatuur van meer dan 130°C. Hierbij worden niet alleen ziekteverwekkende, maar álle bacteriën gedood, waardoor de melk op kamertemperatuur te bewaren is.
Houdbare melk kun je in de koelkast 3 tot 5 dagen goed houden, als het pak geopend is. Een nog niet geopend pak houdbare melk, hoeft niet in de koelkast bewaard worden. Deze soort kan maanden buiten de koelkast goed blijven, let ook hier weer op de THT-datum.
Melk invriezen is mogelijk als je de melk niet meteen gaat gebruiken. De textuur van de melk verandert bij invriezen omdat de melk gaat schiften. Als de melk ontdooid is, kun je dit oplossen door de melk goed te mengen. Zo krijgt de melk weer de juiste textuur en kun je de melk weer prima drinken.
De raad adviseert om tussen de 250 en 500 ml melk per dag te consumeren, als bijdrage aan de inname van calcium, vitamine B2 en B12. Let op: deze aanbevolen hoeveelheid gaat over melk in vloeibare vorm.
Nee, strikt genomen niet. Wat je wél nodig hebt zijn eiwitten, vetten, vitamines, mineralen….. En in melkproducten zitten deze voedingsstoffen in ruime mate.
Zowel volle, halfvolle als magere melk staan in de lichtgroene zone van de voedingsdriehoek en passen dus in een gezonde voeding. Halfvolle melk krijgt in het algemeen de voorkeur. Hiermee krijg je minder (verzadigd) vet en calorieën binnen maar nog altijd voldoende eiwitten, vitaminen en mineralen.
Echte lekkere verse melk koop je bij de boer! Verse melk tappen bij de boer via een melktap. Ja, dat kan ook! Steeds meer boeren bieden middels een melktap hun verse melk aan.
Er zit 11 gram vet in 1 beker (250 gram) melk, rauw, waarvan 7,2 gram verzadigd vet. Voor je hart en bloedvaten is het gezond om vooral producten te kiezen met veel onverzadigde vetten. Onverzadigd vet zit bijvoorbeeld in olie, halvarine, vloeibare bak- en braadproducten, avocado, noten en (vette) vis.
Rauwmelkse kaas kan listeriabacteriën bevatten. Deze bacterie kan leiden tot listeriose en deze infectie kan schadelijk zijn voor de baby. Het is als zwangere vrouw daarom belangrijk dat je goed oppast met rauwmelkse kaas, want deze kan de listeriabacterie bevatten.