Nee, het is niet verplicht uw ex-partner uit te kopen bij een scheiding. U kunt er immers voor kiezen uw woning in zijn geheel te verkopen. Het is zelfs mogelijk gezamenlijk eigenaar te blijven van het huis. Dan is uitkopen niet nodig.
U kunt via de rechter vragen om een zogenaamde 'machtiging tegeldemaking' ex artikel 3:174 BW. Met deze machtiging kunt u zonder de medewerking van de ander, zelf de woning verkopen. Meestal wordt deze machtiging via een kort geding gevorderd, zodat u snel verder kunt.
Rekenvoorbeeld partner uitkopen
Wil jij je ex-partner uitkopen en is er sprake van overwaarde? Dan zal je de helft daarvan aan je ex-partner moeten betalen. In dit rekenvoorbeeld leggen we je uit hoe dat werkt. Bij een overwaarde van € 150.000 heeft de vertrekkende partner recht op de helft hiervan.
Wie de woning verlaat om zelf ergens anders te gaan wonen, verliest het woonrecht, ook al ben je nog (mede-)eigenaar. Vergelijk het maar met de positie van een verhuurder: die mag ook niet zomaar zonder afspraak of zonder aan te bellen gebruik maken van zijn huissleutel en de verhuurde woning binnengaan!
Alleen de partner die eigenaar is van de woning heeft recht op de woning en op de eventuele overwaarde die erop rust. Als er sprake is van een restschuld, is ook alleen deze partner voor die restschuld aansprakelijk.
Als je het huis overneemt moet je ook extra registratierechten betalen: de verdeeltaks, in de volksmond ook wel miserietaks genoemd. Was je getrouwd of wettelijk samenwonend? Dan bedraagt deze taks 1% van de waarde van het huis. Voor feitelijk samenwonenden is dit 2,5%.
Het verschil tussen jouw eigen inbreng en die van jouw ex-partner is € 10.000 (in jouw voordeel). Dit zou erop neerkomen dat jij bij een normale verkoop en vereffening recht zou kunnen hebben op € 50.000 (€ 45.000 + € 5.000) en jouw partner op € 40.000 (€ 45.000 - € 5.000). De uitkoopsom zou dus € 40.000 bedragen.
Vervangende toestemming van de rechter
Is het niet gelukt om tot afspraken te komen over de verdeling van de woning en werkt uw ex-partner niet mee? Dan kunt u een verzoek indienen voor vervangende toestemming tot bijvoorbeeld verkoop van de woning van de rechter. Ook hier heeft u een advocaat voor nodig.
Wist je dat jullie allebei evenveel recht hebben om in de woning te blijven. Jullie zullen zelf moeten bepalen wie er blijft wonen en wie er vertrekt. Lukt het jullie niet om een besluit te nemen, dan kun je naar de rechter stappen om de woning toegewezen te krijgen.
Uitkopen van de ex-partner
De ex-partner die in de woning blijft wonen, betaald de andere een vergoeding voor zijn/haar deel van de woning. De berekening van de vergoeding gebeurt door middel van de woningwaarde minus de openstaande hypotheek. Het bedrag dat overblijft is voor de helft van beide ex-partners.
Beide partijen betalen alle notariskosten idealiter samen, maar in realiteit moet de uitkopende partij dat bedrag vaak alleen ophoesten.
Bij echtscheiding gaat de koopwoning naar de eigenaar. Wie dat is, hangt af van uw situatie. Bent u allebei eigenaar, dan moet u de woning verdelen of verkopen. U kunt ook in het echtscheidingsconvenant afspreken wie er blijft wonen.
Je mag niet zomaar je partner uit de woning zetten als de woning van jullie beiden is. Bij een echtscheiding moeten er afspraken gemaakt worden over de verdeling van de woning. Dit kan betekenen dat één van jullie beiden de woning overneemt of dat de woning verkocht wordt.
In het derde lid van artikel 178 van het Burgerlijk Wetboek is echter bepaald dat de rechter de verdeling telkens voor een periode van ten hoogste drie jaren kan uitsluiten. Dat betekent dat de rechter bijvoorbeeld kan beslissen dat de woning voorlopig niet hoeft te worden verkocht.
Degene die in de woning blijft wonen na een scheiding, kan de ander 'uitkopen'. Dit betekent dat de een aan de ander hiervoor geld betaalt. U moet dan weten wat het huis waard is. Gebruik hiervoor de 'waarde in het economisch verkeer', die staat bijvoorbeeld in het taxatierapport.
Misschien kom je na je scheiding in aanmerking voor bijstand. De bijstand is bedoeld voor mensen die niet meer kunnen voorzien in hun levensonderhoud en geen recht hebben op een andere uitkering of regeling. Je vraagt bijstand aan bij het UWV WERKbedrijf. Als je er recht op hebt, betaalt de gemeente de bijstand uit.
Volgens de wettelijke richtlijn bedraagt de duur van de partneralimentatie de helft van het aantal huwelijksjaren met een maximum van vijf jaar. Bijvoorbeeld: ben je 12 jaar getrouwd, dan moet je maximaal 5 jaar partneralimentatie betalen aan je minder verdienende ex-partner.
Door middel van een aangetekende brief kun je je ex-partner laten weten dat zij de woning moet verlaten. Verlaat je ex de woning dan nog steeds niet? Indien jouw ex partner de woning niet wil verlaten na de aangetekende brief, kan je een advocaat benaderen. De advocaat kan een kort geding bij de rechter in gang zetten.
Wie betaalt de hypotheek als je allebei in de woning blijft wonen? Dan blijf je samen de hypotheek betalen. Je kunt onderling afspraken maken voor de verdeling van de gezamenlijke kosten en dat je daarnaast ieder je eigen kosten voldoet zodat daar geen discussies over zijn.
Wil je partner niet meewerken aan een scheiding? Dan kan je een eenzijdig verzoek tot echtscheiding indienen bij de rechter. Dit dien je niet zelf in, maar een advocaat. Er wordt een document opgesteld waarin je aangeeft dat het huwelijk duurzaam is ontwricht en dat dat de reden is waarom je een scheiding wenst.
Uitkopen is niet verplicht. U kunt er immers voor kiezen uw woning samen te verkopen. U verdeelt dan na de verkoop de opbrengst van het huis. Dit is een goede keuze als u of uw ex-partner niet in het huis wil of kan blijven wonen.
Omdat dit geld eigenlijk ook van de vertrekkende partner is, telt dit niet als inkomstenbron. De uitkoopsom is dus als het ware 'eigen geld', waardoor er geen belasting over betaald hoeft te worden.
De ex-partner die in de echtelijke woning woont kan op grond van art. 3:178 lid 1 BW de rechter verzoeken de woning voor maximaal drie jaar onverdeeld te laten.