Zelfrijzend bakmeel is eigenlijk niks anders dan bloem (dus geen meel) met bakpoeder, in een vaste verhouding. Het bestaat uit 500 gram bloem met 15 gram bakpoeder.
Het antwoord is ja … máár. Meel heeft net iets andere eigenschappen dan bloem, dus het resultaat zal dan ook niet exact hetzelfde zijn als wanneer je tarwebloem gebruikt. In hoeverre je het verschil zal merken hangt er heel erg van af wat je precies gaat maken.
Zelfrijzend bakmeel is niet meer dan bloem met bakpoeder. Als je zelfrijzend bakmeel op is, kun je dus prima bloem gebruiken. Het enige dat je nog hoeft te doen is wat bakpoeder toevoegen. Roer de ingrediënten goed door elkaar en zo heb je zelfrijzend bakmeel gemaakt.
Meel en bloem zijn vaak gemaakt van tarwe. Het zit verwerkt in diverse producten zoals brood, pannenkoeken, pasta en couscous. Er zijn verschillende soorten tarwe zoals emmer, spelt, harde durum-tarwe en zachte broodtarwe. Volkoren tarwe is een belangrijke bron van vezels, vitamines en mineralen.
Volkorenmeel heeft een meer stevige structuur en neemt meer vocht op. Het is prima geschikt voor koek, cake of taart, alleen krijgt het baksel een andere structuur dan je misschien gewend bent.
Daarom zijn de schappen leeg
“Je moet daarvoor naar de bron kijken. Het meeste meel en bloem komt namelijk uit Polen. En in deze tijd is het nu erg lastig om te leveren aan het buitenland door de restricties aan de grens. Ook hebben de Polen zelf het meel nu nodig, zij willen ook graag bakken.
Denk bijvoorbeeld aan tarwe, spelt, rogge, mais en rijst. Als je tarwe maalt, en dit niet zeeft, ontstaat er volkorentarwemeel. Volkorentarwemeel is dus ook volkorenmeel, maar volkorenmeel is niet per se hetzelfde als volkorentarwemeel, het kan immers bijvoorbeeld ook volkorenroggemeel of volkorenspeltmeel zijn.
Wat er voor de term meel of bloem staat zegt iets over waarvan het gemaakt is. Tarwemeel is dus gemaakt van tarwe. Dit is een volkoren meel dat gemaakt is van de hele tarwekorrel. Als dat gezeefd wordt, houd je tarwebloem over; bloem van tarwe.
In (tarwe)meel zitten belangrijke voedingsstoffen, zoals eiwitten, vezels, vitamines en mineralen maar ook veel koolhydraten en suikers. Daarom is het soms handig om een gezonder alternatief of een lichtere variant op meel te kiezen.
Bloem is fijner dan meel, dat komt omdat de schilletjes, zemelen en kiemen van de graankorrel tijdens het zeven eruit gaan. Daardoor is bloem ook en stuk witter van kleur. Maar dat betekent ook dat bloem minder vezels, mineralen en vitamines bevat.
Tarwebloem heeft minder gluten dan bloem van harde tarwe (durum tarwe) en is hierdoor net iets minder geschikt voor het bakken van brood. Gewone bloem is perfect voor allerlei bakrecepten. Zo kun je de tarwebloem gebruiken voor koekjes, taarten en cake.
Zelfrijzende bloem is bloem waar de producent zelf al een rijsmiddel aan heeft toegevoegd. Dat rijsmiddel is bakpoeder (niet te verwarren met baksoda, dat is iets anders). Zelfrijzende bloem wordt gebruikt om beslag snel te laten rijzen tijdens het bakken, zonder dat er een rijstijd vooraf nodig is.
Het verschil tussen bloem en zelfrijzend bakmeel is dus heel klein: zelfrijzend bakmeel is bloem met bakpoeder. Heb je geen zelfrijzend bakmeel in huis maar heb je dit nodig voor een recept? Dan kun je dat dus goed vervangen door bloem met bakpoeder te mengen.
Het enige verschil is dat patentbloem meer vermalen (fijner) is en daardoor net wat andere eigenschappen heeft. Het belangrijkste om te weten is dat patentbloem hoger ligt in de hoeveelheid gluten en daardoor beter geschikt is voor broodproducten dan tarwebloem. Daarnaast is patentbloem vaak wat duurder dan tarwebloem.
Cakemeel. Cakemeel is eigenlijk een variant op zelfrijzend bakmeel. Ook hier geldt dus dat het een bloem is, en niet een meel zoals de naam doet vermoeden. Aan cakemeel worden naast bakpoeder vaak ook smaakstoffen toegevoegd, vanille en citroen bijvoorbeeld.
Mais beter dan tarwe
Daarnaast biedt het enige gezondheidsvoordelen ten opzichte van tarwe. Ook is het goed om gewoon ter variatie wat maismeel te nemen. We eten in het westen veel te vaak tarwe.
Volkorenmeel is het gezondste meel dat van tarwe gemaakt wordt. Hierbij wordt de gehele graankorrel gebruikt, dus juist ook de buitenkant waar alle vitaminen, mineralen en voedingsvezels in zitten. Speltmeel lijkt qua voedingswaarde heel erg op volkorenmeel.
Kort gezegd bevat volkorenmeel dus de hele graankorrel (meelkern, kiem en zemel); zijn bij tarwemeel de kiemen (deels) uitgezeefd en bevat bloem alleen maar de meelkern. Er is een duidelijk verschil in voedingswaarden tussen volkorenmeel, meel en bloem.
Meel is een poeder van gemalen granen. Het wordt veel gebruikt om beslag en deeg te maken voor brood, cakes, koekjes en pannenkoeken. Daarnaast is het een goed bindmiddel voor soepen en sauzen.
Koolhydraatarm meel variaties
Low carb amandelmeel is de basis voor veel recepten. Ook kokosmeel is een goede vervanger voor gewone meel. Maar ook sesammeel en pindameel worden tegenwoordig steeds meer gebruikt. Voor wie graag zelf een koolhydraatarm brood wil bakken zijn er diverse melen met een brood mix.
Wat is gezonder: bloem, (tarwe)meel of volkorenmeel? In zowel bloem, meel als volkoren(tarwe)meel zitten vitamines, mineralen, vezels en koolhydraten. Maar voor het meest gezonde brood, kies je volkoren, dus brood gemaakt van volkorenmeel.
Voor het bakken van brood is eigenlijk alleen maar tarwe en spelt goed geschikt. Dat komt omdat tarwe en spelt beschikken over glutenvormende eiwitten dat brood zijn elasticiteit en volume geeft. Rogge heeft ook wel gluten maar heel veel minder en is daar is geen luchtig brood van te bakken.
Witte bloem kan geen bouwstenen leveren met macronutriënten, waaronder gezonde vetten en eiwitten. Het voedt het lichaam alleen met bewerkte koolhydraten. Veel moderne witte bloem is gemaakt van genetisch gemodificeerd tarwe dat behandeld is met fungiciden, pesticiden en insecticiden.