Werken tijdens de nacht verstoort het dag-nachtritme van het lichaam. Volgens een advies van de Gezondheidsraad uit 2017 blijkt dat (langdurig) nachtwerk leidt tot een verhoogd risico op slaapproblemen, diabetes mellitus (type 2), en hart- en vaatziekten.
Maximaal 1 keer per week mag dat 8 uur zijn. Maar alleen als het echt nodig is voor het soort werk dat je doet. Na een nachtdienst van 12 uur mag je minimaal 12 uur niet werken. Je mag maximaal 22 keer per jaar een nachtdienst van 12 uur draaien.
Darmklachten, overgewicht, diabetes-2, depressiviteit, 'nachtdienstdementie', een grotere kans op hart- en vaatziektes. Meer kans op een onge- luk tijdens het werk of op weg naar huis. Van recentere datum zijn de aanwijzingen die nachtwerk in verband brengen met borstkanker en bij mannen prostaat- en darmkanker.
In de Arbeidstijdenwet (ATW) is er geen maximale leeftijdsgrens voor het werken in een nachtdienst. Feitelijk kan iedere werknemer vanaf 18 jaar en ouder altijd nachtdiensten draaien. Maar er is wel vrijstelling mogelijk voor werknemers die gezondheidsklachten krijgen door nachtdiensten en voor zwangere vrouwen.
In een periode van 16 weken mag u maximaal 36 nachten werken. Bij cao of bedrijfsregeling kan staan dat u vaker nachtdiensten heeft. U mag maximaal 7 diensten achter elkaar werken. Het maximum is 140 nachtdiensten per jaar.
-De rusttijd na een nachtdienst moet minimaal veertien uur zijn; na meer dan drie nachtdiensten bedraagt de rusttijd minimaal 46 uur, binnen één week mag de dagelijkse rusttijd één keer worden ingekort tot minimaal acht uur.
Met maximaal 20 minuten voorkom je dat de diepe slaap pakt, want als je daaruit wakker zou moeten worden, kun je de rest van de dag nog versuft zijn, vertelt Machek van ArboNed. Voorslapen is ook handig voor een nachtdienst.
Rusttijd na een nachtdienst
Na een (vroege of late) nachtdienst die 12 uur heeft geduurd, volgt een rust van minimaal 12 uur. Na een reeks van 3 of meer nachtdiensten mag een werknemer minimaal 46 uur niet werken.
Het is geen kwestie van weigeren maar gewoon overleggen met je werkgever.Er kunnen goede redenen zijn waarom een nachtdienst te zwaar wordt. En vanaf je 55ste is die mogelijkheid er. Er zijn steeds meer CAO`s die de leeftijd opschroeven naar 56 en 57.
Rusttijden na nachtdienst
Minimaal 14 uur rust. Hooguit 1 keer per week mag de rusttijd 8 uur duren. Maar alleen als het werk dat nodig maakt.
Doe een kort dutje van 15 tot 20 minuten. Zo slaap je niet lang genoeg om in een diepe slaap terecht te komen. Doe een langer dutje van 90 tot 120 minuten. Zo slaap je lang genoeg om één hele slaapcyclus mee te pakken en weer in je lichte slaap wakker te worden.
Na je nachtdienst (07:00 uur)
Meestal heb je in de ochtend toch weer een kleine trek. Dan is het belangrijk om niet te veel te eten, anders kan je misschien niet goed slapen. Eet bijvoorbeeld nog een kleine yoghurt, een beetje fruit of groente of drink een glas warme melk.
Er zijn geen wettelijke afspraken over extra vergoeding als u 's nachts, in het weekend of op een feestdag werkt. Een toeslag op uw salaris hangt af van wat u met uw werkgever heeft afgesproken.
Wettelijk recht op rust
Na een werkdag mag u minimaal 11 aaneengesloten uren niet werken. De rustperiode van 11 uur mag eens in de 7 dagen ingekort worden tot minimaal 8 uur. Maar dit mag alleen als het nodig is voor het werk.
Maximum aantal slaapdiensten
Het maximum aantal te verrichten slaapdiensten bedraagt: 3 keer in elke aaneengesloten periode van 7 maal 24 uur; 10 keer in elke periode van 4 aaneengesloten weken; 26 keer in elke periode van 13 aaneengesloten weken.
Acht uur of meer? De dagelijkse rusttijd (dus ook na avonddiensten tot 23.00 uur) bedraagt 11 uur per 24 uur. Dit mag 1 keer per periode van 7 keer 24 uur ingekort worden tot 8 uur. Dit is conform de Arbeidstijdenwet en Arbeidstijdenbesluit 2007.
"Verder worden door slaaptekort meer ontstekingseiwitten gemaakt die onder andere insuline remmen en hoofdpijn kunnen geven. Je hebt daardoor dus meer trek waardoor je meer en ongezonder gaat eten, zo loop je een groter risico op obesitas, diabetes en hart- en vaatziekten."
Voor de veiligheid op de werkplek en om de gezondheid van uw werknemers te beschermen, gelden wettelijke regels voor werktijden. In de Arbeidstijdenwet staat hoelang en hoeveel uw werknemer (van 18 jaar of ouder) maximaal mag werken, dat is: maximaal 12 uur per dienst. maximaal 60 uur per week.
Werken 's nachts heeft zo zijn voordelen: 's nachts is het vaak wat rustiger, zijn er minder telefoons en je verdient er iets extra's mee. Toch is nachtwerk in België verboden tussen 20 uur 's avonds en 6 uur 's morgens (Arbeidswet van 16 maart 1971).
In 2020 waren 1,2 miljoen werkenden soms of regelmatig in de nacht aan het werk. Dat is 13,5 procent van alle werkenden.
Voorslapen en slaap inhalen: slecht voor je? Om gelijk maar even met de deur in huis te vallen: voorslapen en slaap inhalen is allebei niet goed voor je. Het is zelfs zo dat je lichaam nog vermoeider kan raken. Dit komt omdat je biologische klok verstoord wordt.