Roest is het roodbruine materiaal dat ontstaat wanneer ijzer reageert met zuurstof in de aanwezigheid van water. Roest is een gehydrateerd ijzer(III)oxide, een mengeling van ijzeroxide en hydroxylgroepen en in die zin een metaaloxide.
Elektrochemisch roestproces
Dat gebeurt bijvoorbeeld via een reactie van het in water opgeloste zuurstof, meestal onder vorming van hydroxyl-ionen: O2 + 2H2O + 4e <→ 4OH- Vervolgens wordt ijzer(II)hydroxide Fe(OH)2 gevormd.
Roest is aantasting van metaal doordat het reageert op een combinatie van water en zuurstof. In het geval van ijzer ontstaat er dan ijzeroxide. Daarom wordt roesten ook vaak oxideren genoemd. Roest wordt doorgaans als negatief effect op metaal ervaren, omdat het de sterkte en het volume van metaal beïnvloed.
Wanneer ijzer in aanraking komt met water én zuurstof oxideert het. Hierdoor vormt de roest zich. Roest kan niet ontstaan door alleen aanraking met water of zuurstof. Corrosie wordt vaak ook roest genoemd, maar toch is er een minimaal verschil tussen beide.
De ijzerdeeltjes in het staal kunnen zich namelijk ook zonder water aan zuurstof hechten waardoor staal ook in droge toestand kan gaan roesten.
Azijn is behoorlijk zuur en die zuren bijten door de roest heen. Limoen en zout. Strooi wat zout over de verroeste delen om het daarna te besprenkelen met limoen- of citroensap. Het ruwe zout en de zuren van de citrusvrucht lossen roest op.
Zilver (argentum) is namelijk een edelmetaal en roest bijna niet. Andere edelmetalen zijn goud (aurum) en plantina (platinium). Let op: deze edelmetalen reageren wel met zuurstof en water, maar ze zullen niet snel roesten. Zilver moet je bijvoorbeeld eens in de zoveel tijd even oppoetsen.
Wist je dat je je favoriete drankje in kan zetten tegen roest? Cola bevat fosforzuur. Fosforzuur helpt goed tegen roest. Het principe werkt hetzelfde als bij witte azijn. Leg het item met roest in een bakje met cola en laat het daarna een tijdje inweken.
Coca-Cola. Misschien wel een bekend trucje; cola als roestverwijderaar. Leg je gereedschap in een bak met cola en de volgende dag kan je de roest er zo vanaf borstelen. Werkt natuurlijk ook met Pepsi.
WD-40 Multi-Use Product verwijdert geen roest, maar beschermt alles wel tegen roestvorming. Vergeet dus niet om je spullen te besproeien met WD-40 ter bescherming van het oppervlakte.
Hoewel een klein beetje roestvorming niet schadelijk is voor de gezondheid, kun je een pan met wat roestplekjes even goed afwassen voor gebruik. Op die manier beperk je de eventuele inname van roest via je eten. Wanneer een pan duidelijk is beschadigd door roestvorming, kun je deze beter niet meer gebruiken.
Corrosie = aantasting van metalen: oftewel roesten.
Goud is een edelmetaal
Edelmetaal verbind zich niet of nauwelijks met zuurstof (roesten ofwel oxideren). Hierdoor blijven edelmetalen altijd mooi. Ze zijn daarom uitermate geschikt om sieraden mee te vervaardigen.
IJzer (of andere metalen ) wordt niet gekozen voor een stroomdraad, omdat het te gemakkelijk kan reageren (roesten) en dan geleidt het slechter stroom. De formule van roest is Fe2O3, dus ijzer is dan een andere stof geworden.
Écht RVS bevat bijvoorbeeld niet meer dan 1,2% koolstof (C) en minimaal 11% chroom (Cr). Alleen in deze samenstelling is het staal ook écht roestvast. Daarnaast zijn er meer legeringselementen zoals molybdeen (Mo), titanium (Ti), nikkel (Ni) en mangaan (Mn), die zorgen voor een nog roestvaster staal.
Daarom wordt een gecorrodeerd ijzerwerk snel als een hopeloos geval bestempeld: geen redden meer aan. Want al heeft roest geen magnetische kracht, het trekt onze blik onverbiddelijk naar zich toe.
Schoonmaak azijn (veelal wit) is bijzonder goedkoop (< 50 ct) en werkt het beste als artikelen die verroest zijn eerst worden geweekt. Als artikelen te groot zijn om te weken moet u met een doek of spons ruim azijn aanbrengen op de oppervlaktes.
Week het voorwerp in witte azijn tot het volledig doorweekt is; Zorg ervoor dat de azijn onverdund is, zodat het effectief werkt! Als het verroest gebied groot is, gebruik dan meer azijn; Na ongeveer 30 minuten moet de azijn goed zijn ingetrokken (bij hevige roest zou je gerust een paar uur kunnen wachten);
Schoonmaakazijn reageert op roest en zorgt voor een ontbindingsproces tussen roest en het metaal. Zet gereedschap 24 uur in schoonmaakazijn. Daarna kun je de roest met aluminiumfolie of een staalborsteltje verwijderen. Breng op grotere oppervlakten, zoals werkbanken, een laagje azijn aan, zodat dit in kan trekken.
Kleine onderdeeltjes kun je laten weken in een bakje met cola. Stop het roestige object in een plastic bakje en giet er vervolgens cola overheen. Laat dit een paar uurtjes staan. Na een paar uurtjes poets je de roest zo weg met een staalborsteltje, stukje staalwol of wat aluminium folie.
Alleskunner baking soda
Niet alleen in de keuken komt baking soda goed van pas, het kan ook wonderen verrichten bij roestplekken. Mix de soda met wat water tot het een dik mengsel is, dik genoeg om op je gereedschap te smeren. Laat het geheel 2 tot 3 uur intrekken en wrijf het eraf met een tandenborstel.
Extra sterke zuren
Gebruik Coca-Cola, dat werkt net zo goed!” De zuren in cola zijn zo sterk dat zij de roest letterlijk wegvreten; perfect als allesreiniger! Overigens werkt Coca-Cola vooral op vliegroest, met diepgewortelde roest is lastiger om te verwijderen.
Spelregels: Pas aluminium in zeewater toepassing niet met andere metalen toe, uitgezonderd zink en magnesium, of sluit elektrisch contact tussen de metalen uit; voorkom een gesloten stroomkring, voorkom galvanische corrosie. Pas de juiste legering toe.
RVS heeft als nadeel dat de kostprijs veel hoger ligt. RVS kan relatief veel nikkel bevatten. In het veel gebruikte RVS304 zit bijvoorbeeld 8 - 10,5 % nikkel. Nikkel is vele malen duurder dan staal en de prijs van RVS wordt dus grotendeels bepaald door de nikkelprijzen.
Het merendeel van de literatuurgegevens laat zien dat bij stalen voorwerpen in de grond de snelheid van corrosie ligt tussen 10 en 100 µm/jaar (dubbelzijdig1). De maximale blootstellingsduur van de data bedraagt 60 jaar, maar het merendeel van de data is van toepassing op een blootstellingsduur kleiner dan 30 jaar.