In officiële processtukken, zoals pleitnota's, spreken we de rechter aan met zijn officiële titel. Dat is 'Edelachtbare'.
Rechters worden door de regering benoemd. De selectie vindt plaats door Landelijke selectiecommissie rechters. Deze commissie bestaat hoofdzakelijk uit juristen, maar kan tot 4 niet-juristen bevatten (op een totaal van 12). Tot aan de oorlog werkte de benoemingsprocedure feitelijk als een systeem van coöptatie.
Bij een juridisch conflict beslist de rechter. Is 1 van de partijen het niet eens met het vonnis, dan kan deze in hoger beroep bij het gerechtshof of 1 van de bijzondere colleges van beroep of de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.
Hoeveel verdient een Rechter gemiddeld in Nederland? Een Rechter in Nederland verdient gemiddeld € 2.775 bruto per maand. Salarissen variëren van € 2.360 (laag) tot € 3.195 (hoog).
De meerderheid van Rechters verdient een salaris tussen € 2.810 en € 6.080 per maand in 2023. Een maandloon voor beginnende Rechters varieert van € 2.810 tot € 3.810. Na 5 jaar werkervaring zal hun inkomen tussen € 3.435 en € 4.742 per maand liggen.
De Raad van State is de hoogste algemene bestuursrechter.
De Hoge Raad der Nederlanden is de hoogste rechter in Nederland in civiele zaken, strafzaken en belastingzaken. Hij is dat ook voor Aruba, Curaçao, Sint Maarten en Bonaire, Saba en Sint Eustatius. De Hoge Raad is geen derde instantie maar cassatierechter.
Rechters kunnen door de Hoge Raad worden geschorst of ontslagen. Aan een rechter kan ook een disciplinaire maatregel worden opgelegd, bijvoorbeeld als hij/zij zich gedraagt op een manier waardoor het vertrouwen in de rechtspraak ernstig wordt geschaad.
Tip: Spreek de rechter op de zitting aan met mijnheer/mevrouw, dan zit je eigenlijk altijd goed. En een hand geven bij het binnen en buiten gaan van de rechtszaal hoeft niet. Een vriendelijk knikje en een welgemeend 'goedemorgen' of 'goedemiddag' volstaat.
Algemeen geaccepteerd is (gelukkig) dat men de rechter in de rechtbank aanspreekt met mijnheer of mevrouw (de rechter). Maar ook daar zijn uitzonderingen op: zijn er meer rechters, dan spreekt men de voorzitter aan met mijnheer/mevrouw de voorzitter.
De perfecte Rechtbank outfit
Enkele geschikte voorbeelden zijn: een zakelijke jurk, mantelpakje, een nette bloes op een pantalon of rok tot op of over de knie, met een colbert. Verder zijn hakken, pumps, ballerina's of nette laarzen geschikte schoenen om te dragen. Zorg er wel voor dat deze schoon en gepoetst zijn.
na een masteropleiding of een postinitiële opleiding: Master (M); na een masteropleiding op het gebied van landbouw en natuurlijke omgeving of techniek: ingenieur (ir.); na een masteropleiding op het gebied van het recht: meester (mr.); na alle overige masteropleidingen: doctorandus (drs.).
Om advocaten mondeling in hun functie aan te spreken, gebruiken we de aanspreektitel meester, meestal in combinatie met de familienaam. Ook in de aanhef van een brief of e-mail wordt meester geschreven, zonder het bijvoeglijk naamwoord geachte.
Rechters mogen geen zaken behandelen waarbij ze zelf zijn betrokken doordat ze een bepaalde nevenfunctie hebben. Een rechter die in het bestuur zit van een voetbalclub, mag bijvoorbeeld geen zaak behandelen waarin die club een van de partijen is. Zijn onpartijdigheid zou dan ter discussie komen te staan.
Iedereen is voor de wet gelijk. Bij het doen van een uitspraak kijkt de rechter naar de wet, de feiten (wat is er precies aan de hand), persoonlijke omstandigheden en verklaringen van deskundigen en getuigen.
Er zijn diverse soorten gerechten, in Nederland zijn dat in totaal drie soorten. Het is De Hoge Raad der Nederlanden, de gerechtshoven en de rechtbanken.
Samen met de rechters is het OM onderdeel van de rechterlijke macht. Het OM is dus geen ministerie in de gebruikelijke zin van het woord. In Nederland leven veel verschillende mensen samen. Dan is het belangrijk dat er wetten zijn waar iedereen zich aan houdt.
De rechter bij het Hof heet raadsheer. Ook de officier van justitie heet anders, namelijk advocaat-generaal of procureur-generaal. De procedure in hoger beroep – tijdens de zitting – is verder grotendeels hetzelfde als bij de rechtbank.
Recente cijfers over de rechtspraak
In 2022 werkten iets meer dan 12.000 mensen elke dag voor een rechtvaardige samenleving: 9.600 rechtspraakmedewerkers ondersteunden 2.600 rechters en raadsheren.
Dit wetsvoorstel vernieuwt in de Wet rechtspositie rechterlijke ambtenaren (Wrra) de regeling van de opleiding tot rechter en officier van justitie. Hiermee worden alle personen die opgeleid worden tot rechter of officier van justitie voortaan wettelijk als rechterlijk ambtenaar beschouwd.
In Nederland verdienen juristen op jaarbasis gemiddeld € 52.361,- bruto. Dit komt neer op ongeveer € 3.707,- per maand. Als advocaat kun je gemiddeld flink wat meer verdienen. Het gemiddelde jaarsalaris voor een advocaat ligt bruto op € 68.753.
Rechter worden via het HBO
Ook als je niet direct een universitaire opleiding volgt is het mogelijk om rechter te worden. Als je de opleiding HBO rechten volgt, zijn er twee mogelijkheden: Na het afronden van je HBO propedeuse kan je worden toegelaten tot de universitaire opleiding rechten.
Dat hebben wij natuurlijk ook voor jou uitgezocht. Het salaris van een vuilnisman in 2023 ligt tussen de € 1.700 en 2.600 bruto per maand. Het precieze bedrag is afhankelijk van leeftijd, ervaring, functie-inhoud en werkgever.