Maar opium en opiumachtige stoffen (de opiaten) zijn nu vooral bekend als gevaarlijke verslavende middelen. Als onrijpe zaadbollen van de papaver worden ingesneden, komt er wit sap uit.
Naast zoet zijn de zaadjes ook hartstikke gezond en inmiddels ontdekt als health food. Strooi gerust een theelepel papaverzaadjes op je havermout, want ze barsten van de omega-3 vetzuren, jodium, mangaan, zink, magnesium en koper en linolzuren.
Het werkt verzachtend op de luchtwegen en heeft een slijmoplossende werking. Door de alkaloïde heeft het een rustgevende en slaapverwekkende werking. De tinctuur of een aftreksel van de gedroogde bloemen worden gebruikt bij bronchitis, angina, astma, slapeloosheid en kinkhoest.
De slaapbol die je hier ook als sierplant aantreft zal dus geen opium produceren. De gewone klaproos of Papaver rhoeas die je hier vaak aantreft op braakliggende terreinen of langs de kant van de weg bevat geen opium. Je zal er dus niet high van worden als je ze oprookt.
Het verschil tussen een klaproos en een papaver
'Papaver' is de overkoepelende naam voor een grote familie van meer dan 100 verschillende soorten, waarvan de klaproos (Papaver rhoeas) er één is. Dus elke klaproos is een papaver, maar niet elke papaver is een klaproos.
De verbouw van planten van de soort Papaver somniferum L., van een der soorten van het geslacht Erythroxylon is verboden.
Ruige klaproos, Papaver Argemone
Een klaproos kun je helaas niet plukken of in een vaas zetten. Wanneer je de klaproos plukt zullen de blaadjes er meteen afvallen. Wanneer er regen aankomt klapt de klaproos dicht. De klaproos staat er ook wel om bekend als weervoorspeller.
Het sap uit de bloem-blaadjes van de Klaprozen dient als natuurlijke kleurstof in dranken en siropen. De rode bloem-blaadjes worden gedroogd om er Klaprozen-thee van te trekken, tegen pijnen en slapeloosheid. Klaprozen-siroop is een bestanddeel van heilzame hoestdranken.
Informatie over de klaproos
De bloem heeft op zowel de stengels als bladeren haren. Wat veel mensen niet weten is dat alle delen van de klaproos inclusief het melksap giftig zijn voor mens en dier.
Uit de soort Papaver somniferum wordt opium, morfine en heroïne gewonnen. Opium is het ingedroogde witte melksap van deze plant dat een aantal alkaloïden bevat waarvan vooral codeïne en morfine belangrijk zijn. Pijnstillers zoals oxycodon worden er van gemaakt.
Herdenkingsklaprozen zijn een symbool van respect en herinnering voor de mensen die tijdens de Eerste Wereldoorlog zijn omgekomen. Deze betekenis van de klaproos kwam tot stand doordat de klaproos, sterk maar teer, veel voorkwam in het landschap aan het westfront tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Papavers of in het Nederlands klaprozen kun je niet eten, ze horen niet bij de kruiden. Maar omdat klaprozen er zo prachtig uitzien en omdat ze waarschijnlijk na een aantal jaar vanzelf zullen verdwijnen worden ze nu gedoogd.
Van papaver tot heroïne
Opium kan 10 tot 15% morfine bevatten. Via een chemisch proces is men in staat om de morfine uit te opium te isoleren. Van morfine wordt weer heroïne gemaakt. Er zijn twee methodes: de kalkmethode en de ammoniamethode.
Voedsel dat tot ongeveer 50 gram maanzaad bevat, kan veilig worden gegeten . Maanzaad is mogelijk veilig wanneer het in grotere hoeveelheden als medicijn wordt gebruikt, op korte termijn. Maar het eten van zeer grote hoeveelheden maanzaad is mogelijk onveilig omdat het de darmen kan blokkeren.
Jaap Jamin van Verslavingszorginstelling Jellinek legt uit dat de zaden afkomstig zijn van de papaver. ,,Dat is dezelfde plant als waarvan opium en, via een chemisch proces, morfine en heroïne worden gemaakt.” Ook de Nederlandse Dopingautoriteit zegt dat maanzaad voor een positieve dopingtest kan zorgen.
Papaver verzorgen
Eenjarige klaprozen hebben weinig verzorging nodig. Je kunt ze gewoon laten bloeien en dan zaaien ze zichzelf uit. Zodra de bloemen zijn uitgebloeid en de zaden ontkiemen, trek je de uitgebloeide planten uit de grond en kun je ze op de composthoop leggen.
Papaver is een giftige plant. Soms worden giftige planten met opzet gegeten vanwege hun geneeskrachtige of hallucinerende werking. Uit de zaden van de slaapbol wordt opium gehaald, maar een hoge dosis opium kan fout aflopen met de dood tot gevolg.
Hoewel sommige inheemse volkeren papavers gebruiken als kruidengeneesmiddel, zijn alle delen van de plant giftig als ze worden ingenomen.
Een klaproos is meestal rood en is iets kleiner dan een Papaver. De Papaver heeft groter blad en komt in meerdere kleuren in de natuur voor. Helaas kun je een klaproos of een papaver niet goed gebruiken in een boeket omdat ze na het plukken vrijwel meteen hun blaadjes laten vallen.
Opioïde-intoxicatie kan ook optreden bij rauwe inname van de papaverplant of -zaad of als thee. Inname van opioïden als plant in plaats van de drugvorm brengt veel verschillende complicaties met zich mee voor het verloop van de behandeling en vereist specifiek onderzoek naar het beheer.
De klaproos die al sinds de eerste oudheid bekend staat om haar kalmerende krachten, wordt nog altijd gebruikt om haar kalmerende eigenschappen en om de slaap te bevorderen.
Van Papaver kan je de bloemen maar ook de Papaverbollen drogen, deze blijven ontzettend lang mooi.
Het zaaien van klaprozen (Papaver rhoeas) is heel simpel: je strooit de zaadjes uit in de tuin op een stukje geschoffelde grond. Je kan ze ook op een veldje uitstrooien waar al hier en daar wat onkruid groeit, maar de zaden moeten een kale plek krijgen zonder andere begroeiing.
De klaproos kan dat alleen omdat ze veel langlevende zaden in de bodem hebben, die wachten op zulke gelegenheden. De zaden kunnen gemakkelijk enige tientallen jaren wachten. Daarom duiken klaprozen soms meteen massaal op als ergens gegraven is.