Obsessieve-compulsieve stoornis (OCD) is een angststoornis die wordt gekenmerkt door terugkerende, ongewenste gedachten (obsessies) en/of herhaalde handelingen (compulsies). De stoornis begint meestal tijdens de jonge volwassenheid en soms al in de kindertijd.
Mensen met een obsessieve-compulsieve stoornis (OCS) hebben last van dwanggedachten of dwanghandelingen. Dwanggedachten (obsessies) zijn steeds terugkerende ideeën of voorstellingen die zich aan iemand opdringen en hem of haar moeilijk loslaten. Zulke gedachten zijn ongewild en onplezierig.
Dwangstoornis of Obsessieve Compulsieve stoornis (OCS) OCS werd vroeger 'dwangneurose' genoemd. We spreken vandaag van een dwangstoornis. Zoals het woord 'dwang' al aangeeft uit zich dit angstprobleem meestal in twee klachten: dwanggedachten(= obsessies) en dwanghandeling (= compulsies).
Vaak gaan dwangklachten samen met depressieve klachten en slaapproblemen. Door negatieve emoties kunnen de dwangklachten verergeren en een vicieuze cirkel worden.
Een dwangstoornis is een psychische aandoening en wordt ook wel een obsessief-compulsieve stoornis genoemd. Bij een dwangstoornis heeft iemand last van dwanggedachten en/of dwanghandelingen. Dit betekent dat iemand storende gedachten heeft die steeds terugkomen. Vaak heeft dit te maken met angst.
OCD is een psychiatrische stoornis die wordt gekenmerkt door obsessieve gedachten en compulsieve handelingen zoals schoonmaken, controleren, tellen of hamsteren.
OCD is een vorm van een angststoornis. Er wordt ook wel eens een vergelijking gemaakt met een Autisme Spectrum Stoornis. Echter is OCD niet een vorm van autisme. Wel kan het zo zijn dat mensen met autisme bepaalde dwanggedachten/handelingen ervaren vanuit hun problematiek.
Een dwangstoornis (OCD) gaat niet vanzelf over. Het is daarom belangrijk om hulp te zoeken en steun en begeleiding van hulpverleners en naasten te krijgen. Zelf omgaan met OCD of als naaste omgaan met OCD kan lastig zijn.
Hoe ontstaat een dwangstoornis? Er is niet één oorzaak aan te wijzen waardoor een dwangstoornis ontstaat; wel zijn er verschillende risicofactoren. Een dwangstoornis ontstaat meestal door een combinatie van erfelijkheid, lichamelijke oorzaken, wat iemand meemaakt in het leven en persoonlijke eigenschappen.
De vijf SSRI's citalopram, fluoxetine, fluvoxamine, paroxetine en sertraline zijn voor de behandeling van de obessieve compulsieve stoornis (OCS) effectiever bevonden dan placebo. Met een behandeling met SSRI's verbetert 50% van de patiënten klinisch relevant. Het effect is te evalueren na 12 weken behandeling.
Ze kunnen heel hinderlijk zijn en moeilijk te stoppen. Door terugkerende dreigende of angstige gedachten kun je je gedwongen voelen om steeds dezelfde handelingen uit te voeren. Je voelt een onophoudelijke spanning, angst en onrust als je de handelingen niet uitvoert.
Obsessies zijn continu terugkerende dwanggedachten. Je wil ze niet hebben, maar ze zijn er toch. Dit maakt je angstig, waardoor je deze gedachten probeert te neutraliseren of onderdrukken. Dit uit zich weer in het uitvoeren van één of meerdere dwanghandelingen.
Als je een dwangstoornis hebt, dan kun je alleen last hebben van herhalende gedachten (obsessies). Als je last hebt van herhalende gedachten en herhalende handelingen (compulsies), dan heet dat een obsessieve-compulsieve stoornis (OCS). Artsen noemen OCS ook wel OCD (Obsessive Compulsive Disorder).
Symptomen dwangstoornis
alles in het leven perfect willen regelen, controledwang. nergens onbekommerd van kunnen genieten, veel stress. een verstoorde dagelijkse routine hebben door voortdurende dwanghandelingen. last hebben van verstoorde sociale activiteiten door voortdurende dwanghandelingen.
Een obsessief-compulsieve stoornis (OCD) kenmerkt zich door dwanggedachten en dwanghandelingen of terugkerende rituelen om gevoelens van angst te bezweren. De dwanggedachten (obsessies) en dwanghandelingen (compulsies) zijn bij OCD zo ernstig dat ze het dagelijks leven beperken.
Een dwangstoornis kan worden behandeld met cognitieve gedragstherapie. Er wordt samen met je toegewerkt naar het verminderen van de dwanghandelingen en dwanggedachten. Dit gebeurt door het doen van oefeningen. Ook word je geleerd je eigen bezorgde, angstige gedachten te onderzoeken en bij te stellen.
Bij ASD (Autisme Spectrum Disorder) staan moeite met sociale communicatie en stereotype bewegingen meer op de voorgrond, terwijl zich steeds herhalende gedachten en dwangmatige handelingen bepalend zijn voor een dwangstoornis (OCD, obsessieve-compulsieve stoornis).
Naar schatting heeft zo'n één op de vijftig Nederlanders last van een obsessieve-compulsieve stoornis (OCD), oftewel een dwangstoornis. Ondanks de groeiende aandacht voor dwang, duurt het krijgen van de juiste hulp vaak ontzettend lang.
Het meemaken van stressvolle of traumatische gebeurtenissen verhoogt de kans op het krijgen van OCS, vooral als dit tijdens de kindertijd was. Je kan denken aan ernstige gebeurtenissen, zoals lichamelijke mishandeling of seksueel misbruik, maar ook aan wat mildere gebeurtenissen zoals buitensluiting op school.
Als je OCS hebt en na je behandeling minder last hebt van klachten, dan is het mogelijk om een goed dagelijks leven te hebben. Wel kunnen je klachten soms weer erger worden. Het kan nodig zijn dat je een lange tijd of voor de rest van je leven medicijnen tegen de stoornis moet slikken.
Wat gebeurt er bij een dwangstoornis in de hersenen? Bij mensen met een dwangstoornis is veel onderzoek gedaan naar de functie van de hersenen. Daaruit blijkt dat bij een dwangstoornis bepaalde delen van de hersenen actiever en andere delen minder actief zijn dan zou moeten.
Afgelopen jaren zijn verschillende onderzoeken van dit laatste type uitgevoerd binnen het Nederlands Tweelingen Register. Het blijkt dat bij kinderen obsessieve compulsieve symptomen voor 55% door erfelijke factoren worden bepaald en voor 45% door unieke gebeurtenissen.
Meestal ontstaat de stoornis rond het 20e jaar, maar het kan op alle leeftijden voorkomen. In een kleiner deel van de gevallen ontstaan de klachten van de stoornis al in de kindertijd. In de kindertijd zijn er meer jongetjes die last hebben van de dwangstoornis dan meisjes.
Dermatillomanie komt vaak voor in combinatie met OCD. Als je een hypochonder bent, ben je ervan overtuigd dat je een ernstige ziekte hebt zonder dat daar een aanleiding voor is. De angst is zo aanwezig dat er ook daadwerkelijk lichamelijke klachten ontstaan.