Gezondheid! Niezen is nuttig, want het reinigt de neus en de longen. Als je niest gaan je ogen meestal vanzelf dicht, maar niet omdat ze er anders uit zouden vallen – da's een fabeltje. Er zijn wel mensen die met de ogen open kunnen niezen.
Niezen is een reflex die optreedt als het slijmvlies van de luchtwegen (neus en longen) geprikkeld wordt door iets wat er niet thuishoort. De reflex zorgt ervoor dat u veel lucht inademt, die wordt ingesloten in de longen door afsluiting van de stembanden.
"De neus filtert, verwarmt en bevochtigt de lucht die je inademt. In de lucht zitten allerlei stofjes die kunnen irriteren, zoals pollen of parfum. Niezen heeft een beschermende functie, want bij het niezen worden de stofjes, die soms gevaarlijk zijn, uit de neus geblazen.
Drie keer niezen
Een serie 'hatsjoes' is handig om met grotere irritaties de strijd aan te gaan, volgens de Amerikaanse KNO-arts Jordan Josephson. De eerste nies brengt de boosdoener in beweging, de tweede geeft hem nog een duw, terwijl de derde nies hem naar buiten schiet.
En dus verbrand je wel degelijk calorieën met niezen. Niet veel, maar toch. Na drie keer niezen ben je twee calorieën kwijt. Het is normaal dat je zeker twee of drie keer op rij niest, omdat je zo die bacteriën kwijtraakt.
Als je inademt voor een nies, neemt de druk in de borst toe, als je niest, schiet die druk omlaag. Dat zorgt voor een kleine verstoring van je hartritme, wat over het algemeen snel weer gecorrigeerd wordt door je hart. Ook al voelt het dus alsof je hart even stopt, het is alleen een verandering van het ritme.
Je kunt niet niezen in je slaap
Wanneer je ligt, zwellen de membranen in je neus op. Hierdoor wordt je neus gevoeliger voor rondvliegende stofdeeltjes. Toch kan je niet niezen, aangezien de spieren tijdens je REM-slaap volledig 'verlamd' zijn, op de oogspieren na.
Drie keer is scheepsrecht
Dat we precies na drie niezen iets bijzonders zeggen, is niet uitzonderlijk: onder andere in het Frans en IJslands is het gangbaar om na elke nies (tot drie niezen) iets anders te zeggen. Zo wordt je met een overtreffende trap steeds meer geluk gewenst.
Irritatie aan je neusslijmvlies
Een nies of een niesbui ontstaat dus door een irritatie van je neusslijmvlies. Zo'n irritatie kan ontstaan door stoffen die zich in de lucht bevinden. Zo moeten veel mensen in een stoffige ruimte vaak niezen, omdat het stof dan voor die irritatie en prikkeling in je neus zorgt.
Meerdere keer na elkaar niezen, komt meer voor dan de single niesjes. Vooral mensen met een allergie zullen meerdere keren na elkaar moeten blazen. Mensen met een verkoudheid hebben meestal genoeg aan één nies.
Vaak voorkomende klachten coronavirus
verkoudheidsklachten zoals neusverkoudheid, loopneus, niezen, keelpijn; hoesten; benauwdheid; verhoging of koorts.
Een arts van de University Hospital Lewisham in Londen legt het gevaar van het inhouden van een nies uit. "Als je niest, komt er lucht uit je met een snelheid van 241 km per uur.
Kietelen: Vouw een punt in een zakdoek en kietel voorzichtig de binnenkant van je neus. Frisse lucht: Soms is het al genoeg om frisse lucht in te ademen. Steek bijvoorbeeld je hoofd uit het raam. Neus knijpen: Knijp en friemel aan je neusbrug terwijl je aan het neuriën bent.
"Omdat je lucht met grote kracht in de weefsels blaast, kan een zwakke plek in je luchtweg groter worden en scheuren", zegt Jan. "Je zou ook je trommelvliezen kunnen opblazen. Of zelfs lucht in je hersenen blazen, theoretisch gezien dan." Maar de kans dat dit jou overkomt is heel erg klein, benadrukt de arts.
Niezen is een reflex die wordt veroorzaakt door een gewone verkoudheid, of door een allergie zoals hooikoorts of een stofallergie. In elk geval wordt je neusslijmvlies geprikkeld, er gaat een signaal naar hersenen en dan treedt dus de niesreflex in werking: je ademt opeens veel lucht in.
Een verkoudheid duurt over het algemeen niet langer dan een week. Als de verschijnselen van verkoudheid niet na 10 dagen zijn verdwenen, is er iets anders aan de hand, bijvoorbeeld een kaakholteontsteking of een allergie.
Irritatie aan de neus en keel
(Seizoensgebonden) allergieën (door droge lucht, luchtverontreinigende stoffen (luchtvervuiling), huidschilfers en haren van huisdieren (bijvoorbeeld huidschilfers van honden), pollen, stof, …), hooikoorts, een verkoudheid en griep zijn veel voorkomende oorzaken van niezen.
Daardoor worden er verschillende spieren in beweging gebracht, zoals een behoorlijk sterke samentrekking van de ribbenkast en de longen. Daardoor ontstaat de nies. Een gevolg van het niezen kan zijn dat je kippenvel krijgt. Doordat tijdens het niezen warmte aan de omgeving wordt afgegeven, ontstaat kippenvel.
Onder water niezen gaat ongeveer hetzelfde als boven water niezen. Als je voelt dat je moet niezen, houd dan je automaat in je mond, en probeer door je mond te niezen in plaats van door je neus. Adem normaal totdat je niest, houd onderwater nooit je adem in.
De snelheid van de lucht bij een nies kan theoretisch oplopen tot zo'n 160 km/h. Onomatopeeën die in de Nederlandse taal gebruikt worden om het geluid van niezen na te bootsen, zijn hatsjie en hatsjoe.
Met de nies vliegen bacteriën uit je neus en mond mee naar buiten. De nies kan een snelheid van maar liefst 150 km/uur halen, en daarmee dus ook de bacteriën, virussen, snot en stofdeeltjes, die dan door de kamer vliegen.
Je ogen uit je oogkassen niezen is onmogelijk
Sterker nog, het is onmogelijk om je ogen eruit te niezen. Je ogen zitten met oogspieren behoorlijk goed vast in je oogkassen. De ruimte in je neus is bovendien niet verbonden met iets achter je ogen of je oogkassen.
Je kunt niet niezen in je slaap
Tijdens het slapen wordt je niesreflex onderdrukt. Dit komt waarschijnlijk doordat slaap dusdanig belangrijk is voor ons lichaam dat andere lichaamsfuncties even geen prioriteit krijgen. Toch wordt de niesreflex in je slaap niet helemaal uitgeschakeld.