Heel soms veroorzaakt de legionellabacterie een ernstige longontsteking. Dat heet ook wel veteranenziekte of legionellalongontsteking. Deze longontsteking kan zo ernstig verlopen dat mensen eraan kunnen overlijden. Er bestaat geen vaccin tegen de legionellabacterie, de behandeling met antibiotica is wel mogelijk.
Veteranenziekte is een longontsteking door de legionella-bacterie. Bij een longontsteking zijn de kleinere luchtwegen en de longblaasjes ontstoken. Een longontsteking kan ook door virussen of andere bacteriën veroorzaakt worden. Maar door de legionella-bacterie kan de longontsteking ernstiger verlopen.
De veteranenziekte is goed te behandelen, maar het is wel een ernstige aandoening met een overlijdensrisico van 5 tot 25 procent. Hoe sneller de juiste antibiotica, die elke huisarts kan voorschrijven, wordt toegediend des te lager is het risico van overlijden. Genezing duurt dan gemiddeld nog enige weken.
Naar schatting lopen jaarlijks honderden en mogelijk duizenden mensen een infectie met de Legionella-bacterie op. De meeste mensen worden niet ziek na blootstelling. Slechts bij een klein deel van degenen die met de bacterie zijn besmet, ontwikkelt zich de ernstige veteranenziekte.
Een deel van de legionella infecties wordt alleen aangetoond met behulp van serologie middels een titerstijging in twee sera afgenomen in de acute fase van de infectie (serum1) en afgenomen 6 - 8 weken na het eerste serum (serum 2). PCR: Bepaling: Legionella specifiek DNA (PCR)
Tips tegen legionella
Stel het warmwatertoestel (boiler, combiketel, geiser) op minimaal 60°C af. Spoel alle leidingen zo'n twee minuten door bij terugkomst van vakantie. Voorkom hierbij verneveling door bijvoorbeeld de douchekop in een met water gevulde emmer te houden.
Wanneer water in een leiding warmer wordt dan 25 graden kunnen bacteriën gaan groeien. Vooral tussen de 25 en de 45 graden doen legionellabacteriën het goed. Vanaf 55 graden gaan de bacteriën weer dood.
Besmetting met legionella gebeurt via de longen. U kunt alleen besmet raken als u besmette druppeltjes waternevel inademt. Bijvoorbeeld in douches of bubbelbaden, in de omgeving van natte koeltorens of afvalwaterzuiveringsinstallaties. Het is niet gevaarlijk om besmet water te drinken.
Legionella zelf ruikt niet, maar ook de biofilm waarin legionella goed gedijt kan wel voor stinkend kraanwater zorgen. Stinkend water uit de kraan kan dus zeker betekenen dat de omstandigheden voor legionella iets te gunstig zijn.
Zelfs onder gunstige desinfecterende omstandigheden in het zwemwater, zoals het geval is bij voldoende vrij beschikbaar chloor in combinatie met een goede zuurgraad (pH), kan een contacttijd met chloor van 30 minuten of meer noodzakelijk zijn om de legionellabacterie af te doden.
Laat alle kranen minstens 1 minuut doorlopen. Begin bij de kraan het dichtst bij uw watermeter. Laat het water rustig stromen en voorkom dat het water gaat spetteren. Doe dit met warm en koud water.
Op basis van de huidige gegevens wordt aanbevolen patiënten met een ernstige Legionella-pneumonie en immuungecompromitteerde patiënten te behandelen met chinolonen, zo nodig in combinatie met azitromycine.
Om groei van legionellabacteriën tegen te gaan, is het sterk aan te raden om in periodes dat het drinkwater opwarmt tot boven 25°C dagelijks te spoelen. Op deze wijze koppelt u de uitkomsten van de temperatuurmetingen (temperatuur water boven 25°C) aan directe preventieve maatregelen.
Minimaal 2 keer per jaar moet u het water controleren op legionella. U moet de meting laten uitvoeren door een gecertificeerd bedrijf. U bent verplicht maatregelen te nemen om het aantal legionellabacteriën terug te dringen als er 100 kolonievormende eenheden per liter (kve/l) of meer worden gemeten.
Legionella is een bacterie, die zit in (leiding)water en in de grond. De bacteriën voelen zich het beste thuis in stilstaand water en bij temperaturen tussen de 20 en de 50 graden. Als je heel kleine waterdruppeltjes (waternevel) inademt met daarin legionellabacteriën, kun je daar ziek van worden.
Binnen 48 uur kan 100 kve/l legionella zich onder de juiste omstandigheden namelijk vermenigvuldigen tot wel 10.000 kve/l. Raakt u besmet met legionella, dan kunt u ernstig ziek worden.
De tijd tussen het eten van voedsel dat besmet is met Salmonella en de eerste klachten is meestal 6 tot 72 uur. Niet iedereen die besmet is met salmonella wordt ernstig ziek. Deze klachten bestaan meestal uit diarree, buikkrampen, misselijkheid en braken. Deze klachten gaan meestal na 3 tot 7 dagen vanzelf voorbij.
Legionellabacteriën kunnen zich in elke leiding met stilstaand water tussen de 20 en 65 graden ontwikkelen. Daarom is het bijvoorbeeld ook belangrijk alle kranen in uw huis na de vakantie eerst een minuut te laten lopen.
Legionella in bubbelbaden en whirlpools
De temperatuur van het water in whirlpools en bubbelbaden ligt vaak tussen de 25 en 45°C. In dit warme water kan de legionellabacterie snel in aantal groeien. Daarom kunnen deze baden een risico vormen. Ook thuis.
Indien ze niet te voorkomen zijn, moeten doodlopende leidingen zo dicht mogelijk tegen de hoofdleiding afgesloten worden (op een maximale afstand van 10 cm of 5x de leidingdiameter). Dergelijke leidingen moeten echter zoveel mogelijk vermeden worden (gelet op het risico op legionellaontwikkeling).
Wordt er gesproeid met water met legionella erin? Dan kan iemand hele kleine druppeltjes water inademen. Zo kan iemand besmet raken. Bijvoorbeeld tijdens het douchen, sproeien met een tuinslang of in een bubbelbad of jacuzzi.
Wanneer er een nieuwe kraan is geïnstalleerd
Spoel minimaal één kopje water door. Langer dan 10 seconden de kraan doorspoelen is alleen nodig als ook de leidingen nieuw zijn. Nieuwe kranen geven in de eerste periode van gebruik soms metalen aan het water af. Dat gebeurt vooral als het water in de kraan stilstaat.
Het antwoord zal je verbazen. Zelfs als het vies smaakt of oud is, blijft het veilig om te drinken. De meeste mensen vinden een glas water dat een nacht heeft gestaan nog wel veilig om van te drinken.