Leemgrond is een vruchtbare grondsoort waar veel planten zich goed bij voelen. Belangrijke eigenschappen zijn: Leem houdt voedingsstoffen goed vasthoudt en afwatert. Leemgrond is goed te bewerken.
Als u de grond tot een kruimelige worstvorm kunt kneden, is er sprake van een leemachtige zandgrond. Leemachtige grond resulteert in een stevige worstvorm. De beste manier om er achter te komen of de grond in uw tuin zuur of kalkrijk is, is door het uitvoeren van een pH-bodemtest.
Stap 2: Voeg kalk toe
Veel oude kleigrond is kalkarm en heeft daarom een verstoorde zuurgraad.
Leemgrond is de ideale tuingrond. Zeer vruchtbaar en toch nog redelijk goed te bewerken. Grond die te zuur is verbeteer je door de toevoeging van kalk.
Textuur en waterdoorlatendheid
De deeltjes in leem zijn kleiner dan zandkorrels en hierdoor is leem vaster van structuur dan zand. De korrelgrootte van leem ligt tussen de 20-40 µm. Toch is de waterdoorlatendheid weer beter dan die van klei.
Het grootste verschil tussen klei en leem is dat klei oorspronkelijk door water afgezet is (dus door een rivier of de zee), en dat leem door de wind afgezet is. Zowel klei als leem bestaan uit lutumdeeltjes, platte plaatjes die kleiner zijn dan 0,002 mm.
Leem en klei zijn fijner dan zand. Ze houden het water en de voedingsstoffen beter vast. Ze zijn dus van nature vruchtbaarder dan zandgronden en kunnen in een droogteperiode de planten langer van water voorzien. Je moet dus minder snel gieten.
Kleigrond is vruchtbaar, maar weinig doorlatend. Goed losmaken bij de aanleg en bij voorkeur met een mulchlaag werken. Voor de structuur is op oudere, kalkarme kleigronden een bekalking nuttig. Verder zoveel mogelijk humus doorwerken en eventueel ook grof zand.
Van nature is kleigrond meestal neutraal tot basisch, dat wil zeggen kalkrijk. Zandgrond kan alle kanten op, aan de kust is de zandgrond vaak basisch, op de Veluwe meestal zuur. Veengrond is vrijwel altijd van nature zuur, dat wil zeggen kalkarm.
Draagkracht. Slappen lagen zoals klei, veen en leem hebben geen of zeer beperkte draagkracht. Zandlagen die dik genoeg zijn hebben dat wel. Daarop kan worden gefundeerd.
Werking en eigenschappen van groene leem
zuigt de gifstoffen uit het lichaam op en geeft mineralen af, zowel inwendig als uitwendig. stimuleert de doorstroming van het bloed en activeert de heropbouw van de rode bloedlichaampjes. remt bacteriologische activiteiten. neemt geur en uitscheidingen van de huid op.
Deze zandgronden wordt verder onderverdeeld in leemarme zandgrond (waarbij het gehalte lutum bestaat uit 0 tot 10% leem), leemachtige zandgrond (lutumgehalte 10 tot 50% leem) en leemgrond (lutumgehalte meer dan 50% leem). Zavelgrond is de samenvattende benaming voor de lichtere klei- of leemhoudende gronden.
Zandgronden kunnen verder worden ingedeeld naar hun leemgehalte. Leem is, in tegenstelling tot klei, door de wind afgezet (0-50 μm). Leemarm zand bevat 0-10% leem, lemige zandgrond 10-50% leem en leemgrond meer dan 50% leem.
Je kunt kleigrond duurzaam verbeteren door er een flinke lading compost, organische mest of bladaarde doorheen te mengen. Werk die oppervlakkig in de toplaag en regenwormen doen de rest wel. De humusdeeltjes maken de bodem luchtiger, verbeteren de vochthuishouding en stimuleren het bodemleven.
Turf, stalmest, compost kan je ook toevoegen om de grond te verbeteren. Zorg voor een goede combinatie van zwart grond, compost en mest. Potgrond zal de bomen verstikken. Bij kleigrond is het van belang om een goede afwatering te hebben zodat de grond luchtig wordt en voldoende zuurstof krijgt te maken.
Lava verbetert de structuur van de bodem
Vooral in zandgronden verhoogt lava de waterabsorberende kwaliteit van de grond. In natte periodes kan de lavakorrel het water vasthouden om het vervolgens tijdens droge periodes terug af te geven. Er is gewoon een grotere waterbuffer aanwezig.
De structuur van de grond kan je verbeteren door er organisch materiaal (bijv. compost) in te werken. Dat is een weldaad voor de grond. De compost zorgt ervoor dat in een zandige grond de losse korrels aaneenkitten tot kruimels die het water (en dus ook de voedingsstoffen) beter vasthouden.
Harde kleigrond kun je spitten met een goede stevige spade, maar ga nooit hele scheppen tegelijk proberen te nemen. Eerst stukje bij beetje ene klein kuiltje graven. Heb je eenmaal genoeg diepte om de hele spade in te steken, dan kun je van daaruit verder spitten.
De PH waarde van de grond heeft een waarde van 0 tot 14, waarbij 7 neutraal is. Grond met een PH waarde van lager dan 7 is een zure grond. Grond met een PH waarde hoger dan 7 noem je een basisch of alkalisch milieu.
Humus houdt water vast en laat een teveel aan water goed door. Gronden met veel slib worden door de humusvorming beter bewerkbaar en losser, zandgronden krijgen juist een meer samenhangende structuur. Door de menging ontstaat een homogene structuur.
De behoeften van zuurminnende planten
Zuurminnende planten zoals azalea, rododendron, heide (Erica, Calluna), blauwe hortensia, skimmia, camellia, pieris, brem… vragen een luchtige, goed doorlatende en eerder zure grond (pH 4,5-5,5).