Dit geldt overigens ook voor gevogelte (denk aan gerookte kipfilet) en vis (bijvoorbeeld gerookte paling en ingeblikt tonijn). Door de bewerking kunnen kankerverwekkende stoffen (carcinogenen) ontstaan. Deze stoffen kunnen cellen beschadigen in ons lichaam, wat tot kanker kan leiden.
Mensen die veel kippenvlees eten, blijken verhoogde kans te hebben op pancreaskanker. Vermijd ook zo veel als mogelijk bepaalde stoffen waarvan aangetoond is dat ze kankerverwekkend zijn.
In vlees, vis, gevogelte en andere eiwitrijke producten zitten eiwitten die bij het bereiden op hoge temperaturen (400 0C of hoger) kunnen veranderen in kankerverwekkende stoffen. Deze stoffen heten heterocyclische amines (HCA's). Er zijn aanwijzingen dat HCA's op lange termijn de kans op darmkanker vergroten.
De World Health Organisation (WHO) concludeert dat er een verband is tussen het eten van rood vlees en het risico op kanker, met name darmkanker. Elke 100 gram rood vlees meer per dag hangt samen met een 17% hoger risico op darmkanker.
Ook als vlees gedroogd, gerookt of gezouten is noemen we het bewerkt. Het gaat om vrijwel alle vleeswaren, om (rook)worsten, om kant-en-klare hamburgers en om bijvoorbeeld paté. Kipfilet (zonder marinade), biefstuk, runderlappen of bijvoorbeeld varkensfilet zijn voorbeelden van onbewerkt vlees.
Rundvlees
Het behoort tot de gezondste vleessoorten die er zijn. Rundvlees is een natuurlijke bron van vitamine B3, B12, zink en ijzer. Het vetgehalte in het vlees hangt ook af van de diersoort, het lichaamsdeel en natuurlijk het voer. Mager rundvlees bevat minder dan tien gram vet per 100 gram vlees.
Kleine porties volstaan in een gezonde voeding. Qua frequentie geldt het volgende advies: maximaal twee tot drie keer per week gevogelte, maximaal een tot twee keer per week en in totaal niet meer dan 300 g rood vlees en zo weinig mogelijk bewerkt vlees.
Uit het grootste onderzoek ooit naar voeding, leefstijl en kanker van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds uit 2018 blijkt dat het eten van rood vlees en het eten van bewerkt vlees de kans op het krijgen van dikkedarmkanker vergroot. Dit verband is het sterkst voor bewerkt vlees.
Maar wist je dat het ook schadelijk voor je gezondheid is om regelmatig kipfilet, ham of boterhamworst te eten? Vleeswaren voor op brood vallen namelijk allemaal in de categorie bewerkt vlees.
De consumptie van charcuterie en ander bewerkt vlees verhoogt het risico op kanker, maar suggereren dat tabak, asbest en charcuterie even schadelijk zijn, is onjuist.
PAK's zijn een groep organische stoffen die ontstaan door onvolledige verbranding. Ze worden bijvoorbeeld gevormd bij het aanbranden van eten (barbecuen), het stoken van houtkachels en open haarden en ze zitten in sigarettenrook. PAK's komen voornamelijk in het lichaam door voeding en inademing.
Uit onderzoek is gebleken dat aangebrand eten kankerverwekkende stoffen bevat. Deze stoffen kunnen ontstaan wanneer eten voor een langere tijd op een hoge temperatuur wordt verhit en donker kleurt, bijvoorbeeld tijdens het bakken of grillen.
Open de ramen zodat de stank naar buiten kan en er frisse lucht binnen kan komen. Dit is de snelste en de makkelijkste manier om de lucht in je huis te laten circuleren. Zet daarom zoveel mogelijk ramen en deuren tegen elkaar open, vooral die in de buurt van de keuken. Zet ventilatoren aan, als je die hebt.
Bewerkt vlees wordt door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) aangemerkt als 'kankerverwekkend'. En rood vlees als 'waarschijnlijk kankerverwekkend'. Bewerkt vlees valt daarmee in dezelfde categorie als roken, alcohol en asbest.
Voorbeelden van onbewerkt mager vlees zijn: kipfilet, kipdrumstick, kalkoenfilet, biefstuk, magere runderlappen, sukadelap, varkenshaas, haaskarbonades, magere varkenslappen, varkensfiletlapjes, hamlap en mager lamsvlees.
Kip en gevogelte zijn een onderdeel van een gezond voedingspatroon, vooral vanwege de eiwitten, vitamines en mineralen. Het gaat dan om onbewerkte kip, zoals een stuk kipfilet. Het is niet nodig om vlees te eten, je kunt het vervangen door andere producten.
Mager vlees is gezond broodbeleg
Mager vlees bevat relatief weinig verzadigde vetten en veel eiwitten, vitamines, mineralen en spoorelementen. Rookvlees, rosbief, kipfilet en kalkoenfilet zijn goede voorbeelden van magere vleeswaren.
Gezond broodbeleg
Halvarine of margarine uit een kuipje op elke boterham. Zuivelproducten: 20+ en 30+ kaas, hüttenkäse, zuivelspread, mozzarella, zachte geitenkaas. Ei. Noten en notenpasta en pindakaas met 100% pinda's of noten, zonder toegevoegd zout of suiker.
Vlees van de slager = beter vlees
Het resultaat: hun vlees is vaak beter en smaakvoller. Door je vlees bij de slager te kopen, kun je ook makkelijker de afkomst van het vlees achterhalen, zodat je lokaler en bijgevolg duurzamer vlees kunt kiezen.
Onderzoek naar kanker
De onderzoekers analyseerden gegevens van meer dan 470.000 Britten en concludeerden dat een geheel vegetarisch dieet het risico op kanker met 14% zou kunnen verlagen. Mensen die alleen vis eten zouden 10% minder risico lopen om kanker te krijgen.
Soms is een kankerverwekkende of mutagene stof niet verpakt, maar komt deze vrij tijdens het werkproces. Voorbeelden zijn hardhoutstof, kwartsstof en dieselmotoremissie. Deze stoffen zijn niet voorzien van een verpakking en hebben dan ook geen H-zinnen (gevaarsaanduidingen).
Rood vlees kan schadelijk zijn voor de gezondheid omdat het over het algemeen veel verzadigde vetten bevat. Deze verzadigde vetten verhogen de kans op een verhoogd cholesterol. Bovendien is bewezen dat rood vlees veel heemijzer bevat, wat weer de boosdoener is bij het verhoogde risico op darmkanker.
In principe zijn alle soorten vis goed. Het maakt niet uit hoe de vis verkocht wordt: verse vis, uit de diepvries of in blik. Voor de gezondheid kun je het beste kiezen voor vette vis die niet gepaneerd of gezouten is. Bij zoute vis moet je denken aan haring, gerookte zalm, gerookte paling, stokvis of ansjovis.
Het Voedingscentrum adviseert om niet meer dan 2 tot 3 eieren per week te eten. Dit omdat eigeel cholesterol en verzadigd vet bevat. Beiden, maar vooral verzadigd vet verhogen het cholesterol in je bloed. Dit is slecht voor je hart en bloedvaten.
Van de vleessoorten bevat rundvlees veel voedingsstoffen vitamine B12 en is relatief rijk aan ijzer. Rundergehakt bevat gemiddeld minder dan 240 kilocalorieën per 100 gram, en bestaat uit bijna 20 gram eiwit. Hiermee is rundvlees een net iets gezondere keuze dan half-om-half.