Een kalkrijke bodem is een bodem met een pH-waarde van 7,0 of hoger. Dat wordt ook wel een basische grond genoemd. De tegenhanger van een kalkrijke bodem is een zure bodem, waar zuurminnende planten van houden.
Kalk heeft ook de eigenschap de grond minder zuur te maken: kalk maakt de pH waarde van de grond hoger. Kalkminnende planten zoals de vlinderstruik, buxus, clematis, druif, lavendel, seringen, gazongras en rozen groeien graag op een bodem met een hogere pH-waarde.
De zuurgraad (pH) van de bodem is belangrijk omdat voor elke plantensoort een optimum geldt. De zuurgraad wordt beïnvloed door het kalkgehalte van de grond. Zand en veengronden zijn in het algemeen zuurder (pH van 4,5 tot 5,6) dan kleigronden (pH hoger dan 6,7).
De meeste kalkbodems zijn in vroegere zeeën ontstaan uit de skeletten van dieren en algen. Kalksteen zit meestal vol fossiele resten en bestaat uit allerlei verbindingen op basis van calcium. Of de grond in uw tuin erg kalkrijk of juist aan de zure kant is, kunt u constateren met een pH-testje.
De PH waarde van de grond heeft een waarde van 0 tot 14, waarbij 7 neutraal is. Grond met een PH waarde van lager dan 7 is een zure grond. Grond met een PH waarde hoger dan 7 noem je een basisch of alkalisch milieu.
Een kalkrijke bodem is een bodem met een pH-waarde van 7,0 of hoger. Dat wordt ook wel een basische grond genoemd. De tegenhanger van een kalkrijke bodem is een zure bodem, waar zuurminnende planten van houden. Daartussenin bevindt zich een neutrale bodem.
Let op: hortensia's , azalea's en heideplanten zijn zuurminnende planten. Voor deze planten is bekalken niet nodig. Overige planten als buxus, taxus, rozen, sierstruiken, etc.
Van nature is kleigrond meestal neutraal tot basisch, dat wil zeggen kalkrijk. Zandgrond kan alle kanten op, aan de kust is de zandgrond vaak basisch, op de Veluwe meestal zuur. Veengrond is vrijwel altijd van nature zuur, dat wil zeggen kalkarm.
Extra toevoegen van kalk is meestal niet noodzakelijk. Voor zandgrond is dat wezenlijk anders. Zandgronden zijn van zichzelf vaak zuurdere gronden. Een zuurgraad lager dan 4,8 komt hier regelmatig voor.
Kalk neutraliseert het zuur in de bodem en maakt grond kalkrijker, verder verbetert kalk in de regel de bodemstructuur. Kalk voorziet de planten bovendien van twee zeer belangrijke voedingsbestanddelen: calcium (kalk, Ca) en magnesium in de vorm van magnesiumoxide (MgO) dat door veel planten makkelijk wordt opgenomen.
Dat wordt in een oplopende schaal gemeten en aangegeven. Die schaal loopt van pH 1 tot pH 14. pH 1 is ontzettend, bijtend zuur, pH 7 is neutraal (niet zuur, niet kalkrijk) en boven pH 7 (t/m pH 14) wordt alles steeds kalkrijker. Dus hoe hoger het getal hoe minder zuur.
Kan je te veel kalk strooien? Ja, dat kan. Kalk verlaagt de zuurgraad van de bodem in je tuin. Deze zuurgraad wordt uitgedrukt met een waarde, namelijk de pH-waarde.
Zuurminnende planten houden niet van kalk, denk aan heide, veenbes en rododendron. Kalk verspreidt zich ook door de bodem, dus zorg dat je flink ver van deze planten blijft tijdens het strooien.
Het strooien van Humistart kalk is dus heel erg belangrijk om mos en onkruidgroei te voorkomen. Want voorkomen is altijd beter dan genezen. Kalk doet trouwens ook veel voor andere planten, bloemen en bomen. Voor de buxus is het zelfs essentieel.
Maart: verticuteren
Heb je in februari geen kalk gestrooid, dan kun je dit aan het begin van maart nog doen. Mocht het gazon wat aan de lange kant zijn, dan kun je voor de eerste keer maaien. Hierna kun je het gazon voor de eerste keer verticuteren. Doe dit alleen bij gazons die ouder zijn dan drie jaar.
Kalk is bedoeld om de bodem te verbeteren onder andere om ervoor te zorgen dat de meststof beter opgenomen kan worden. Het voordeel van kalk is dat het ook bij koude temperaturen toegepast kan worden. Kalk kan daarom het beste gestrooid worden in de maanden november tot en met januari.
Goede en rijpe compost is helemaal niet zuur. Compost heeft een pH-waarde van 6.8 tot 7.2 en werkt dus pH-verhogend. In 100 kg compost zit ongeveer 4 kg kalk die vrijkomt in jouw bodem.
De behoeften van zuurminnende planten
Zuurminnende planten zoals azalea, rododendron, heide (Erica, Calluna), blauwe hortensia, skimmia, camellia, pieris, brem… vragen een luchtige, goed doorlatende en eerder zure grond (pH 4,5-5,5).
Onkruid. Wat ook lastig kan zijn op zware klei, zijn de vaak hardnekkige wortelonkruiden, bijvoorbeeld Riet, Kweek(gras), Zevenblad (ook wel Tuinmansverdriet genoemd), Heermoes of Heggewinde (Pispotjes). Het groeit alle kanten op en laat zich lastig verwijderen.
Grond verbeteren met kalk
Zij vragen om een kalkrijke bodem, dit is grond met een PH-waarde hoger dan 7. Door in het voor- of najaar kalk te strooien in de tuin verbeter je de bodemstructuur en wordt verzuring van de grond tegengegaan.
Naast het feit dat potgrond veelal uit meerdere componenten bestaat, wordt potgrond bekalkt om een pH te bereiken die door de meeste planten gewenst is. Dit is een pH tussen de 5 en 6.
Bepaalde planten, bloemen en gewassen in je (moes)tuin worden helaas graag opgegeten door slakken. Om dit te voorkomen kun je gebroken eierschalen rondom je planten en gewaassen leggen. De schalen zijn te scherp voor de lijfjes van de slak waardoor ze er niet overheen gaan.
Tuinturf is zuur en zeer geschikt voor zuurminnende planten als rododendrons of coniferen. Voor planten die behoefte hebben aan minder zure grond is compost meer geschikt. Omdat turf niet snel afbreekt heb je een langdurige grondverbetering.