Iemand met hypochondrie is bang om een ernstige ziekte te hebben of krijgen. Maar onderzoek door de dokter geeft keer op keer aan, dat dit niet zo is. Hypochondrie is een angststoornis.
In het psychiatrisch classificatiesysteem DSM-IV viel hypochondrie onder de sectie 'somatoforme stoornissen'. In het huidige classificatiesysteem DSM-5 heet de stoornis ziekte-angststoornis en valt deze aandoening onder de sectie 'somatisch-symptoomstoornis en verwante stoornissen'.
Wat is hypochondrie? Bij hypochondrie bent u steeds bang dat u een erge ziekte heeft. Ook als een arts u goed heeft onderzocht en alles in orde is. Mensen met hypochondrie hebben veel last van deze angst.
Hypochondrie is goed te behandelen. Dat begint al met het begrijpen van de klacht en uitleg te krijgen over wat er aan de hand is. Met een psycholoog kun je tot inzicht komen welke zorgen en gedachten jou precies beangstigen.
Er zijn verschillende behandelingen mogelijk bij hypochondrie, maar meestal ligt de focus op cognitieve gedragstherapie. Hierbij leert iemand om angstgevoelens te verminderen en op een meer gezonde wijze om te gaan met lichamelijke verschijnselen, door bijvoorbeeld te focussen op positieve gedachten.
Zoek hulp
Kom je er alleen of met iemand uit je directe omgeving niet uit, zoek dan hulp. Je bent niet de enige. Jouw huisarts kan je mogelijk al de eerste hulp bieden door naar jou te luisteren. Deze huisarts weet mogelijk een goede psycholoog of hulpverlener die al eerder mensen bij deze angst hebben bijgestaan.
Oorzaak angst voor ziektes
Zo kan in de loop der tijd een verkeerde inschatting van (onschuldige) lichamelijke klachten ontstaan. Een ziekte inbeelden kan dan voorkomen. Daarnaast kunnen ook andere ervaringen een rol spelen, zoals een ernstige ziekte op jonge leeftijd of seksueel misbruik.
Als je erg gefocust bent op je lijf, kunnen je normale lichamelijke sensaties eindigen in paniekgevoelens, zoals hartkloppingen, duizeligheid of benauwdheid. Door hypochondrie kun je thuis en op je werk vaak minder goed functioneren. Je komt bijvoorbeeld niet altijd meer toe aan huishoudelijke klussen.
Wanneer men een patiënt met een hypochondrie medicamenteus wil behandelen kunnen antidepressiva worden overwogen. Op basis van onderzoek en ervaring bij andere angststoornissen komen SSRI's en de TCA's imipramine en clomipramine in aanmerking in de streefdosering zoals gebruikt bij de paniekstoornis.
Hypochondrie (ziekteangst) is meestal chronisch. Soms zijn er periodes dat de angst minder of afwezig is, maar ze kan ieder moment weer de kop opsteken. De ziekte die men vreest kan ook veranderen, bijvoorbeeld eerst kanker en later een beroerte.
Als hypochonder heb je eigenlijk de constante angst dat je ziek bent. Je ziet lichamelijke klachten, zoals steken of buikkrampen, als een bevestiging voor dat je een (ernstige) ziekte hebt. Veel hypochonders bezoeken vaak de huisarts. Ze hebben vaak een groot zelfbewustzijn en veel aandacht voor lichamelijke klachten.
Alles over een antisociale-persoonlijkheidsstoornis. Iemand die een antisociale-persoonlijkheidsstoornis (ASP) heeft, heeft wisselende stemmingen. Het denken, voelen en gedrag zijn niet te voorspellen. Mensen met ASP houden weinig rekening met anderen.
De specifieke fobie komt het vaakst voor, gevolgd door sociale fobie, de gegeneraliseerde angststoornis en de paniekstoornis. Angststoornissen komen meer voor bij vrouwen dan bij mannen. Angststoornissen komen het meest voor tussen 25 en 44 jaar en in deze periode ontstaan ook de meeste angststoornissen.
Een angststoornis kan ontstaan na een ernstige, ingrijpende gebeurtenis waarin iemand heel bang was (psychotrauma). Een angststoornis kan ook ontstaan door een lichamelijke ziekte, het gebruik van bepaalde geneesmiddelen of het gebruik van drugs.
Om een angststoornis te overwinnen, is het cruciaal dat u leert om te gaan met stress, of stress in uw leven vermindert. U kunt hier uw eigen weg in vinden, maar het is belangrijk dat u tijd vrijmaakt voor activiteiten die u doen ontspannen.
Pijn of een beklemd gevoel op de borst (sommige mensen denken dat ze een hartaanval krijgen) Zweten. Ademnood of het gevoel hebben dat je stikt. Duizeligheid of het gevoel hebben flauw te vallen.
Gevoel van ziek zijn
Die kun je zien als boodschappers van je immuunsysteem. In je brein zorgen deze cytokines voor een breed scala aan veranderingen in je gevoel en gedrag. Je hebt geen trek in eten, voelt je lusteloos, uitgeput, slaapt meer, bent gevoeliger voor pijn, hebt moeite je te concentreren en zondert je af.
Bij een angststoornis door een somatische aandoening is het nodig om jouw lichamelijke aandoening te behandelen. Een angststoornis door een middel, is een angststoornis die voortkomt uit het gebruik of door het afkicken van middelen. Denk bijvoorbeeld aan harddrugs, alcohol, cafeïne of bepaalde medicatie.
In veel gevallen kun je te maken hebben met lichamelijke klachten, zoals trillen, buikpijn of hoofdpijn. Maar je kunt ook last hebben van piekeren, vervelende gedachten of gedragsmatige veranderingen. Denk hierbij aan verstijven, huilen, angstige situaties vermijden, opstandig worden en vragen naar geruststelling.
Oorzaken van een conversiestoornis
De precieze oorzaak van een conversiestoornis is nog onbekend, maar we weten wel dat er iets misgaat met de signalen van de hersenen naar het lichaam. Soms ontstaat een conversiestoornis na een heftige gebeurtenis, zoals het verlies van een naaste, ontslag, of een ongeluk.
Als voor pijn of vermoeidheid niet direct een oorzaak wordt gevonden, kun je het verwijt krijgen dat je klachten inbeelding zijn. Ten onrechte. Chronische pijn en ME/cvs zijn sinds kort erkend als lichamelijke ziekten.
Wat kan je doen om iemand met een angststoornis te helpen? Begrensd luisteren – Neem de tijd om te luisteren, maar ga niet mee in de angst van iemand. Geef na een aantal minuten vriendelijk aan dat je hebt gehoord dat hij/zij angstig is en dat je het nu over een ander onderwerp gaat hebben. Afleiding helpt!
Benader diegene niet met bezorgdheid maar met sympathie, dat werkt het meest effectief. Een paniekaanval kan ook voor de omgeving heel beangstigend zijn, weet dat het weer overgaat. Paniek om iemands paniek helpt niet. Wees daarom sympathiek in plaats van bezorgd.