In tegenstelling tot laagspanning, waarmee u alleen risico loopt wanneer u ermee in aanraking komt, is hoogspanning al levensgevaarlijk als u er te dicht in de buurt komt. Dan kan de spanning op u overslaan. Zorg er daarom voor dat u altijd minimaal 6 meter afstand houdt. Zo loopt u geen risico.
Veel mensen zijn bezorgd over wonen dichtbij hoogspanningslijnen. Mensen die in de buurt van hoogspanningslijnen wonen hebben mogelijk een licht verhoogde kans op leukemie. Wetenschappers weten nog niet wat het precieze verband is tussen magneetvelden veroorzaakt door hoogspanning en leukemie.
Dat houdt in dat nieuwe hoogspanningskabels niet dicht in de buurt van woningen mogen komen, uit voorzorg vanwege elektromagnetische straling. De afstand van woningen tot hoogspanningsmasten moet volgens richtlijnen van het RIVM tegenwoordig minimaal vijftig meter zijn.
In 2022 gaf de Gezondheidsraad aan dat er ook bij volwassenen aanwijzingen zijn voor een verband tussen blootstelling aan magneetvelden bij bovengrondse hoogspanningslijnen en een verhoogd risico op leukemie. Dat staat in het advies : 'Hoogspanningslijnen en gezondheid: kanker bij volwassenen '.
Ook in de regen kan je gerust een hoogspanningsmast aanraken. Maar de waterdruppeltjes worden door de lopende stroom verhit, gaat koken en spatten uiteen. Dat veroorzaakt een zoemend geluid dat we vanaf de grond kunnen horen. Soms zelfs vrij luid.
Elektriciteit in de draad
In het geval dat je zelf de draad aantikt ben je zelf de kortsluiting. Er loopt dan een zeer groot elektrisch vermogen dwars door je lichaam naar de grond. Bij hoogspanning overleef je dat niet. Als je alleen één draad aanraakt en niet de grond, kan er dus geen kortsluiting ontstaan.
Een hoogspanningslijn die wordt uitgebaat op 380kV ondergronds aanleggen houdt risico's in. Ondergrondse kabels gedragen zich elektrisch anders dan bovengrondse hoogspanningslijnen. Dit leidt tot een verlies aan transportcapaciteit.
In tegenstelling tot laagspanning, waarmee u alleen risico loopt wanneer u ermee in aanraking komt, is hoogspanning al levensgevaarlijk als u er te dicht in de buurt komt. Dan kan de spanning op u overslaan. Zorg er daarom voor dat u altijd minimaal 6 meter afstand houdt. Zo loopt u geen risico.
De Aarde, een enorme magneet
Het omringt de Aarde als een "magnetische bel", de magnetosfeer genaamd, en reikt tot honderduizenden kilometers ver in de ruimte. Deze magnetosfeer beschermt de Aarde tegen kosmische straling en zonnestraling.
De bovengrondse delen van de verbinding kunnen geluidseffecten veroorzaken. Er kan sprake zijn van windfluiten en met name bij vochtige weersomstandigheden kan een knetterend geluid optreden door elektrische ontladingen (coronageluid).
Wie mag mijn hoogspanningscabine betreden? Hoogspanningscabines mogen enkel worden betreden door bevoegde personen die een erkende opleiding hebben gevolgd en in het bezit zijn van een BA4 (gewaarschuwd) of BA5 (vakbekwaam) attest.
"Er zijn twee soorten: hoogspanningslijnen boven de grond en hoogspanningslijnen onder de grond. Echt hoge voltages kunnen niet onder de grond, dat is technisch niet mogelijk." De kabels worden dan namelijk te heet en er zijn dan meer storingen.
Het werken in de buurt van hoogspanningsmasten of –kabels is veilig maar kan levensgevaarlijk zijn. Elektrocutiegevaar ontstaat door het aanraken van elektriciteitskabels door machine maar ook door het te dichtbij komen (overslag). Let op: Er staat ook hoogspanning op de leidingen van trein, tram en trolleys banen.
Maar zulke kabels waren aanzienlijk duurder en minder betrouwbaar dan luchtlijnen. Ook kennen ze een langere reparatietijd bij schade en kunnen ze niet aangepast worden wanneer ze er eenmaal liggen. Dit waren de belangrijkste redenen om hoogspanningslijnen doorgaans bovengronds aan te leggen.
Als je in een heel sterk ELF-veld bent dan kunnen er elektrische stroompjes in je lichaam ontstaan. Daardoor kun je bijvoorbeeld lichtflitsen zien of tintelingen voelen. In Nederland hebben we een norm om ons te beschermen tegen te sterke ELF-velden. De grens is 100 microtesla.
In een ondergronds kabelbed liggen geïsoleerde hoogspanningskabels. Deze liggen meestal op ongeveer anderhalve meter onder het maaiveld . Omdat de grond het magneetveld niet tegenhoudt, is er ook bovengronds een magneetveld aanwezig.
Een magneet heeft een noord- en een zuidpool. De magnetische kracht is bij deze polen het sterkst.
Het afschermen van magnetische wisselvelden is geen sinecure. Enkel met speciale metaallegeringen kan men deze velden reduceren. De materialen moeten over een groot vlak worden aangebracht of het object moet worden ingepakt. Let op: niet echt geschikt voor sterke statische magneten!
De term 'hoogspanning' is in Nederland een verzamelnaam voor alle stroomnetten met een minimum spanning van 35000 volt (of 35 kilovolt) tot 380 000 volt (of 380 kilovolt). Hogere voltages zijn ook zeker mogelijk, maar die worden in Nederland niet toegepast.
Algemeen wordt er aangehouden dat 60 volt gelijkspanning en 48 volt wisselspanning (50 Hz) de maximale veilige spanning is. Maar een stroom van 6 mA door je hart is dodelijk.
Bij hoogspanning (meer dan 1000 volt) is te dicht naderen van een geleider al heel gevaarlijk. Gewone stroom, maar ook statische elektriciteit die bijvoorbeeld ontstaat bij laden en lossen van vloeistoffen, kunnen brand en explosies veroorzaken.
Er wordt aangenomen dat een wisselspanning van 50 V of lager (dieren 25 V of lager) of een gelijkspanning van 120 V of lager (dieren 60 V of lager) als ongevaarlijk kan worden beschouwd. Dit geldt bij een normale situatie dus bij een droge, of slechts door lichte transpiratie bevochtigde huid.
Een veilig en ononderbroken transport van elektriciteit
TenneT transporteert hoogspanning (een spanning van 110.000 Volt (110 kV) en hoger). We verbinden het hoogspanningsnet met distributienetwerken via hoogspannings- of schakelstations.
Via de 380 kV-verbindingen vindt grootschalig vermogenstransport plaats. Elektrisch vermogen dat in binnen- en buitenland wordt opgewekt, worden getransporteerd naar de regionale netwerken van lagere spanningen. De 380 kV-hoogspanningslijnen verbinden hele landsdelen met elkaar.
Iedere kabel is gemiddeld drie tot vier centimeter dik, maar wanneer de kabels per geleider gebundeld zijn kan de hoogspanningslijn meer vermogen aan. De geleiders worden aan de masten opgehangen door middel van isolatorkettingen.