Bij een hoge waarde als dit is het verstandig om een arts te raadplegen en na enkele weken nog een keer een test te doen. Deze hoge CRP waarde geeft doorgaans geen inzicht in je hart- en vaatgezondheid, omdat de waarde verstoord wordt door een acute ontsteking.
Bij een verhoogde waarde van meer dan 3 mg/l is bestaat er een verhoogd risico op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten. Een waarde boven de 10 mg/l duidt op een acute ontsteking. De uitslag van een CRP bloedtest zegt niets over waar een mogelijke ontsteking in het lichaam aanwezig is.
De CRP-waarden is vaak het hoogst (> 100 mg/L) bij bacteriële infecties, pancreatitis, appendicitis, trauma, kanker en reuma. Matig verhoogde CRP-waarden (< 100 mg/L) passen meer bij virale infecties, tuberculose en chronische ontstekingen.
Oorzaken van hoog CRP
Hoog CRP kan worden veroorzaakt door een infectie, letsel of chronische ziekten zoals reumatoïde artritis. Verhoogd hs-CRP kan worden veroorzaakt door leefstijlfactoren zoals ouder worden, roken, obesitas, diabetes, zwangerschap of slapeloosheid (Cleveland Clinic, 2022).
Een verhoogde ontstekingswaarde op zichzelf is nog geen diagnose. Het is meestal een aanwijzing voor een onderliggend gezondheidsprobleem. Als je vermoedt dat je ontstekingswaarden verhoogd zijn, is het raadzaam om medisch advies in te winnen, zodat de oorzaak kan worden vastgesteld en behandeld.
CRP heeft waarschijnlijk geen causale relatie met kanker, maar van laag-gradige inflammatie wordt gehypothetiseerd dat het mechanistisch gelinkt is aan kankerontwikkeling door stimulatie van tumorceloverleving en – deling, en stimulatie van metastatische verspreiding [7,8].
Een CEA-waarde hoger dan 5 kán een aanwijzing zijn voor kanker. CEA is een zogenaamde tumormarker. Het kan ook iets zeggen over de grootte van een tumor en of er wel of geen uitzaaiingen zijn. Maar een verhoogde CEA-waarde kan ook wijzen op bijvoorbeeld een darm- of leverontsteking.
Wel kan CRP worden gebruikt om inflammatoire darmziekten uit te sluiten. Daarvoor kan een waarde van maximaal 0,5 milligram per liter bloed worden aangehouden [8]. Bij een dergelijk lage CRP-waarde kan ervan worden uitgegaan dat er geen ontstekingsprocessen actief zijn in het lichaam en dus ook niet in de darmen.
Vette vis zoals zalm, makreel of haring. De omega vetzuren die in vette vis terug te vinden zijn zouden een ontstekingsremmend effect hebben. Groene thee bevat een stof die epigallocatechine-3-gallaat (EGCG) wordt genoemd. EGCG remt ontstekingen door de schade aan vetzuren in je cellen te verminderen.
Een CRP-bepaling kan hierbij helpen bij volwassen patiënten wanneer zij geen ernstige ziekteverschijnselen hebben. Bij een CRP boven de 100 betreft het waarschijnlijk ee n pneumonie en kan de huisarts antibiotica voorschrijven. Bij een CRP-waarde tussen de 20 en 100 hangt het af van de overige symptomen van de patiënt.
3.2 Bloedonderzoek
Bij een gewrichtsontsteking kunnen de bezinkingssnelheid (of ESR) en/ of de CRP-waarde in het bloed stijgen. Grofweg kan men zeggen: hoe ernstiger de ontsteking (grote gewrichten), hoe hoger de ESR en/of CRP-waarde.
Ultra-sensitief CRP wordt aangevraagd bij gezonde personen om te voorspellen of er sprake is van een verhoogde kans op het ontwikkelen van hart- en/of vaatziekte. De test wordt tevens aangevraagd bij patiënten die een hartaanval hebben doorgemaakt om de ernst in te kunnen schatten.
CRP point-of-care testen en antibiotica voorschrijven op de huisartsenpost, 2016. Antibiotica werken alleen bij bacteriële infecties en niet bij virale infecties. Bij een bacteriële infectie is de CRP-waarde in het bloed verhoogd.
Er zijn vijf tekenen, of symptomen, die wijzen op een acute infectie: roodheid, warmte, zwelling, pijn en verminderd functioneren, zoals moeite hebben met het normaal bewegen van het gekwetste lichaamsdeel. Soms is een infectie klein, met slechts een klein gebied dat is gekwetst. Het lichaam geneest dan vanzelf.
CRP is een acute-fase eiwit dat binnen 6-8 uur na infectie verhoogd is. De halfwaardetijd van CRP is kort (9-12 uur) waardoor het snel reageert op veranderingen.
Een acute ontsteking is de reactie van het lichaam op schadelijke stimuli – het maakt het genezingsproces van beschadigde weefsels mogelijk en verdwijnt dan. Chronische ontstekingen zijn volhouders en houden zichzelf in stand.
Wat is niet gezond? Veel alcohol en sterke drank, suiker in eten en in drankjes zoals frisdrank en energydrank, fastfood zoals hamburgers met patat, mayonaise, veel dierlijke producten, en bewerkt eten zijn niet gezond en zorgen voor bacteriën die ontstekingen juist aanmoedigen.
Eiwitten zijn ook vaak verzurende voedingsmiddelen. En te veel verzuring lokt ontstekingen uit. Daarom is het zo belangrijk om naast voldoende eiwit ook veel basische voeding als water, kruidenthee, noten, zaden, groente en fruit te eten/drinken.
CRP waarde en andere ontstekingswaarde
Bloedonderzoek geeft inzicht in de activiteit van het immuunsysteem. Wanneer er een ontsteking in het lichaam zit, zijn voornamelijk de witte bloedcellen (leukocyten) en het CRP verhoogd, dit is waarneembaar door middel van een bloedonderzoek.
Koorts (> 38 oC) en een verhoogd CRP (> 20 mg/l) kunnen de diagnose ondersteunen. Er is sprake van een sterk vermoeden van een gecompliceerde diverticulitis indien daarnaast een of meer van de volgende alarmsignalen aanwezig zijn: tekenen van peritoneale prikkeling (vooral défense musculaire);
Kanker opsporen met alleen een bloedafname, zonder te zoeken naar een specifieke kanker, is niet mogelijk. Als je arts een bepaalde kanker bij jou vermoedt, kan hij soms wel proberen om die op te sporen in je bloed maar meestal volstaat een bloedonderzoek niet.
Onderzoek naar de tumormarker CEA bij darmkanker
Gezonde mensen hebben ook CEA in het bloed. Maar als er meer CEA in het bloed zit dan normaal, kan dat door darmkanker of een andere soort kanker komen. Dat hoeft trouwens niet. Ook door roken en andere zaken kan de hoeveelheid CEA hoger worden.
Waar vroeger een stukje weefsel van de tumor nodig was om de cellen te analyseren, kan men nu tumordeeltjes in het bloed zien. Daarom spreekt men van een vloeibare biopsie. De vloeibare biopsie detecteert rondzwervend gemuteerd DNA, dat wordt afgegeven in het bloed door kankercellen.