Het aanpassen of bewerken van DNA (genen) noemen we kiembaanmodificatie. Kiemcellen zijn zaadcellen, eicellen of de bevruchte eicel. Kiemcellen kunnen uitgroeien tot een mens. Kiembaanmodificatie kan ook in een embryo (eerste begin van een baby).
Kunnen we DNA veranderen? Ja. Naast dat we DNA kunnen aflezen, kunnen we deze bouwstenen van het leven ook aanpassen. Dat gaat door middel van CRISPR-Cas-methode.
Wetenschappers kunnen DNA aanpassen met de techniek CRISPR-Cas. Onderzoekers hebben CRISPR-Cas ontdekt bij bacteriën. Vervolgens hebben ze het aangepast om ook heel precies DNA te kunnen veranderen in cellen van mensen, dieren en planten. De naam CRISPR is afkomstig van het systeem in bacteriën.
Vaak zit de afwijking in een gen dat eigenlijk andere fouten in het DNA moet repareren. Is zo'n reparatiegen stuk, dan kunnen er steeds nieuwe DNA-fouten in de cel ontstaan. Daardoor kan de cel ongeremd gaan delen. Als cellen ongeremd gaan delen, ontstaat er een kwaadaardige tumor.
Wereldwijd is afgesproken dat de mens het DNA van de mensheid niet zal veranderen. Maar het kan wél: aanpassen van wat ook wel 'de kiembaan' wordt genoemd.
Mutagene technieken niet meer vrijgesteld van GMO-wetgeving
Het Hof zet nu een rem op innovatie: nieuwe mutagenese technieken zoals CRISPR-Cas moeten voortaan voldoen aan de wettelijke vereisten inzake voorzorgsmaatregelen, risicobeoordeling en traceerbaarheid. CRISPR-Cas valt voortaan dus onder strenge GMO-wetgeving.
De DNA-databank neemt DNA profielen op in opdracht van het Openbaar Ministerie (OM). Het OM geeft ook opdracht om uw DNA-profiel uit de DNA-databank te verwijderen en het daarvoor gebruikte celmateriaal te vernietigen. Een bevestiging van een opname en/of verwijdering van een DNA profiel wordt naar het OM gestuurd.
ROTTERDAM - Gevoeligheid voor stress is in veel gevallen genetisch bepaald. Vier op de tien Nederlanders zijn door variaties in hun genen gevoeliger voor stress, en daardoor hebben ze sneller last van overgewicht en depressies. Tien procent van de Nederlanders is juist minder gevoelig voor stress.
DNA wordt gehaald uit de kernen van lichaamscellen. Het DNA kan op verschillende plaatsen in ons lichaam gevonden worden. Het DNA blijft 100% betrouwbaar zolang deze lichaamscellen nog intact zijn. Dus zolang ze nog 'leven'.
Het aanpassen of bewerken van DNA (genen) noemen we kiembaanmodificatie. Kiemcellen zijn zaadcellen, eicellen of de bevruchte eicel. Kiemcellen kunnen uitgroeien tot een mens. Kiembaanmodificatie kan ook in een embryo (eerste begin van een baby).
Bij Eukaryoten (de "hogere" organismen zoals planten, dieren, schimmels en protisten) bevindt zich het belangrijkste DNA in de celkern (nucleus - vandaar ook nucleïnezuur). Daarnaast is er DNA in de mitochondriën (het mtDNA) en de eventueel aanwezige plastiden (het cpDNA).
DNA molecuul
De mens heeft 3.200.000.000 verschillende DNA letters. Per cel bevat het DNA van de mens ongeveer 2 meter DNA en ons lichaam 74 miljoen km DNA, dat is meer dan 240x heen en terug naar de zon.
Veel mutaties hebben weinig invloed op nakomelingen omdat ze alleen maar in enkele lichaamscellen van meercellige organismen voorkomen. Dit zijn somatische mutaties. Somatische mutaties zijn niet erfelijk.
CRISPR-Cas is een nieuwe technologie die het mogelijk maakt om erfelijk materiaal van virussen, bacteriën, cellen, planten en dieren op relatief eenvoudige wijze, zeer nauwkeurig en efficiënt te veranderen.
De vraag “Wie leest ons DNA?” wordt door een bioloog beantwoord met: “RNA-polymerase bij de transcriptie en DNA-polymerase bij de DNA-replicatie”. Maar daar gaat dit boek niet over. Wel over de vraag wat de relatie is tussen onze genetische aanleg en ons zelfbewustzijn. Boeiende materie, ook voor een bioloog.
Als je vader of moeder bijvoorbeeld een depressie heeft, is de kans rond de 37% dat jij er ook last van krijgt. Bij de manisch-depressieve stoornis is dat ongeveer 10%. Vooral opvoeding, karakter en (nare) ervaringen hebben veel invloed. Angst- en stemmingsstoornissen zijn niet terug te vinden in een bepaald gen.
Een depressie is een multifactoriële aandoening. Dit houdt in dat meerdere zaken een rol spelen bij het ontstaan van de stoornis. Erfelijkheid is daar één van. Kinderen van ouders met een depressie hebben bijna 3 keer zo veel kans om zelf een depressie te krijgen.
Kinderen van ouders die getraumatiseerd zijn door bijvoorbeeld een oorlogssituatie, kunnen daar psychische klachten door krijgen, zoals somberheid, angsten en moeite om zich aan mensen te hechten. Ook kan een trauma invloed hebben op de genen van volgende generaties.
Zonlicht. De UV-straling uit zonlicht zorgt eveneens voor beschadiging van DNA. Door blootstelling aan direct zonlicht (UV-straling) verliest het DNA zijn vermogen om te kunnen vermenigvuldigen. Een onderdeel van het proces van het maken van een DNA-profiel, is het vermenigvuldigen van het aanwezige DNA.
De DNA-databank neemt DNA profielen op in opdracht van het Openbaar Ministerie (OM). Het OM geeft ook opdracht om uw DNA-profiel uit de DNA-databank te verwijderen en het daarvoor gebruikte celmateriaal te vernietigen. Een bevestiging van een opname en/of verwijdering van een DNA profiel wordt naar het OM gestuurd.
Veroordeelden voor misdrijven waarvoor voorlopige hechtenis is toegestaan moeten verplicht DNA afstaan. Het DNA wordt opgeslagen in een DNA-databank. Dat maakt het makkelijker om veelplegers (recidivisten) op te sporen en te veroordelen. De verhoogde pakkans leidt er ook toe dat veelplegers minder recidiveren.
Het toevoegen van goede eigenschappen aan levende organismen, zoals resistentie tegen ziektes of droogte, kan ook door soorten met elkaar te kruisen. Maar bij kruisingen komen er ook ongewilde eigenschappen mee. Het proces om via kruisingen die ongewilde eigenschappen weer kwijt te raken kost tientallen jaren.
De Franse microbiologe Emmanuelle Charpentier en de Amerikaanse biochemica Jennifer Doudna hebben de Nobelprijs voor Scheikunde gekregen voor hun ontdekking van CRISPR-Cas9.
De naam CRISPR werd bedacht door Ruud Jansen, aan de Universiteit Utrecht, en de functie van deze genetische machinerie werd ontrafeld door John van der Oost, aan Wageningen Universiteit.