Als je in een trein rijdt tijdens een onweersbui ben je dus beschermd tegen blikseminslag. Het is tijdens onweer een veilig vervoersmiddel.
Het Nederlandse spoor heeft jaarlijks zo'n 100.000 keer te maken met blikseminslag. Door bliksemafleiders kunnen treinen vaak gewoon blijven rijden. Maar soms raakt een systeem van ProRail beschadigd door bliksem. Daarom draaien veel systemen van ProRail dubbel.
De bliksem kiest de gemakkelijkste weg en slaat in waar het elektrische veld het grootst is. Zo goed als alles geleidt stroom beter dan de lucht, dus slaat de bliksem vaak in op het hoogste punt. Ook ijzeren constructies geleiden erg goed en trekken dus de bliksem aan.
Het lijkt een klassiek fabeltje, maar het is toch echt waar: vermijd contact met stromend water. Slaat de bliksem dichtbij in, dan zoekt de stroom een uitweg langs leidingen. Dus niet alleen een douche en een bad kunnen gevaarlijk zijn, of kranen in het algemeen, maar ook radiatoren. Fietsen.
Houd ramen en deuren gesloten, bliksem wordt aangetrokken door tocht. Blijf uit de buurt van koperen leidingen en elektrische kabels. Haal alle stekkers uit het stopcontact (dus niet bellen met een telefoon die in het stopcontact zit). Ga niet douchen of in bad, vermijd bij voorkeur contact met stromend water.
Het Europees grondgebied krijgt gemiddeld 350 dagen per jaar te maken met bliksem. Dat wil zeggen dat er elke dag wel ergens in Europa een blikseminslag is. Augustus blijft in West-Europa de maand met de meeste blikseminslagen.
Als de bliksem bij jou in de buurt inslaat, moet die stroom ergens naartoe kunnen. Via een elektriciteits- of antennekabel of waterleiding kan de stroom zo jouw huis binnenkomen. Als je stekkers dan nog in het stopcontact zitten, kan apparatuur beschadigen. Denk bijvoorbeeld aan een laptop die nog aan de oplader zit.
Dat heeft dus te maken met de temperatuurverschillen die nodig zijn om een onweersbui te laten ontstaan. Gedurende de dag kan de zon ervoor zorgen dat het aardoppervlak flink wordt verwarmd en de luchtvochtigheid zodoende stijgt, waardoor het contrast met een koude luchtstroom 's avonds des te groter wordt.
In het open veld kan men het beste gehurkt en ineengedoken gaan zitten met de voeten tegen elkaar aan. Niet gaan liggen! Aangezien bomen de bliksem aantrekken, is schuilen onder een boom zeer gevaarlijk. Stroom loopt altijd aan de buitenkant van een voorwerp, nooit door de kern.
Je vermijdt best alle contact met stromend water. Dus: niet douchen, geen bad nemen, je handen niet wassen en de afwas of handwas moeten ook maar even wachten. Water is een uitstekende geleider voor stroom, vandaar.
"Voorafgaand aan onweer kan er sprake zijn van warm, drukkend en vochtig weer. Dan kunnen bacteriën zich snel vermeerderen", legt Van der Heijden uit. "Dan wordt soep of welk ander gerecht zuur. Het is heel belangrijk om dingen snel af te koelen als je kookt en niet te lang bij warm weer te laten staan.
Tel het aantal seconden tussen bliksemflits en donder. Zo weet je hoe ver het onweer bij je vandaan is: 1 seconde komt overeen met een afstand van ongeveer 300 meter. Tel je minder dan 10 seconden, dan is het onweer gevaarlijk dichtbij.
Samen met de overheid, ProRail en politie werken we dagelijks aan een veiliger openbaar vervoer. Reizigers voelen zich dan ook steeds veiliger. 90% van de reizigers voelt zich veilig op het station en in de trein, maar NS staat altijd open voor nieuwe maatregelen die ertoe leiden dat reizigers zich nog veiliger voelen.
Een ontsporing is een ongeluk op een spoorbaan, waarbij de wielen van een spoorvoertuig (trein, tram, metro) uit de rails lopen. Een groot deel van het voertuig kan dan buiten de sporen raken of omslaan, en aangekoppelde wagons meesleuren. Een ontsporing kan mensenlevens eisen en zware schade veroorzaken.
Door harde wind kunnen bomen langs het spoor omwaaien of takken in de bovenleiding belanden. Als de bliksem inslaat, kan de stroom uitvallen of het ict-systeem beschadigd raken. Daardoor komt (een deel van) het treinverkeer mogelijk stil te liggen.
Hoe kouder, des te minder onweer. In Groenland onweert het vrijwel nooit. En op de Zuidpool zijn gebieden waar het echt nog nooit heeft geonweerd. In ons land onweert het gemiddeld op 25 tot 30 dagen per jaar.
De knal bij de bliksemflits ontstaat doordat de lucht binnen het pad van de vonk sterk verhit wordt en uitzet. De snelle en plotselinge uitzetting van de lucht veroorzaakt een flinke schokgolf die hoorbaar is als donder. Uit de tijd die verstrijkt tussen bliksem en donder kan men afleiden of het onweer nabij is.
Joseph Dwyer, Ningyu Liu en Hamid Rassoul denken dat onweerswolken in staat zijn om behalve 'normale' bliksem ook 'donkere bliksem' te produceren, die weinig licht bevatten, maar des te meer gammastraling. Bij die donkere bliksems komen elektronen en hun antimaterie-partner positronen aan te pas.
Haal dus altijd gelijk de stekkers van alle elektrische apparatuur uit het stopcontact als het onweert. Zelfs de oplader van uw mobiele telefoon. Blikseminslag kan er namelijk voor zorgen dat alle stoppen doorslaan en dat de apparaten onherstelbare schade oplopen.
Natuurlijk wil de schade van een blikseminslag zien te voorkomen zodat je niet met een kapotte tv zit, of je alle bestanden op je computer kwijt bent. Trek daarom tijdens onweer de stekkers uit het stopcontact. Met overspanningsbeveiliging voor stekkers en kabels beveilig je elektrische apparaten tegen overspanning.
Eén zo'n warmte onweersbui duurt gemiddeld 1/2 tot 1 uur. Maar blijven meestal op één plaats hangen.
Volgens de onderzoekers is de kans op een hete zomer in 2022 ruim 70%. Het onderzoek is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift 'nature'. Eerder voorspelden dezelfde meteorologen al de extreem warme zomer van 2018, 2019 en 2020.
De zomer van 2022 verraste Nederland met hitte, droogte en volop zonneschijn. Met een gemiddelde temperatuur van 18,6 graden in De Bilt waren alleen de topzomers van 2003 en 2018 nog respectievelijk 0,1 en 0,3 graden warmer. Normaal is het ruim een graad kouder met 17,5 graden.
Als de omstandigheden gunstig zijn kan men donder erg ver horen. Wanneer er veel bewolking is, wat vaak het geval is bij een onweer, kan het zijn dat de bliksem van op grote afstand niet zichtbaar is, maar dat wel het geluid van de donder wordt waargenomen. Omgekeerd wordt soms enkel de bliksem gezien.