Gietstaal heeft goede uitgebreide prestaties, lasbaarheid en verwerkbaarheid, maar het heeft slechte schudzuig- en gietprestaties in vergelijking met gietijzer.
Gietijzer lassen met laselektroden
Het lassen van gietijzer doe je met speciale nikkel-ijzer laselektroden. Deze typen elektroden behouden hun grote taaiheid waardoor een stevige lasverbinding ontstaat. Door de uitstekende laseigenschappen is het mogelijk om op zeer lage stroom te lassen.
De lasbaarheid van het materiaal kan beperkt worden door de vorming van zogenaamde harde en brosse microstructuren in de warmte beïnvloede zone.
Staal is een legering bestaand uit ijzer en koolstof.Gietijzer kenmerkt zich door een hoger koolstofgehalte, van 2,5 – 6%. Roestvrij staal (rvs of inox) is een legering met een relatief hoog percentage chroom (11-12%) en max. 1,2% koolstof.
Roestvast gietstaal wordt gebruikt wegens zijn corrosieweerstand in waterige milieus bij temperaturen rondom de omgevingstemperatuur, voor gebruik in hete gassen en in vloeistoffen bij verhoogde temperaturen. Deze gietlegeringen bevatten in het algemeen meer dan 10% Cr en bestaan in feite uit roestvast staal.
Materialen waar een magneet aan blijft plakken zijn onder meer ijzer, gietijzer en staal.
Gietijzer is een een gegoten staalsoort. Deze legering van ijzer, koolstof (1,8 – 4,3- wt% C), mangaan en silicium wordt in vormen gegoten voor de fabricage van gietijzeren objecten. Het wordt vervaardigd door omsmelting van ruwijzer samen met cokes (kooks) en kalk in een koepeloven, inductieoven of trommeloven.
Gietijzer reageert namelijk niet goed op zuren, maak er bijvoorbeeld geen tomatensaus in en blus ook niet af met wijn of azijn. Dit tast de buitenste laag van de pan aan, en je eten kan er ook een ijzerachtige smaak door krijgen. Denk er ook aan dat de pan alle smaken opneemt van het eten dat je er in maakt.
Voordelen van gietijzer. Het duurt even voordat een gietijzeren pan warm is, maar wanneer de pan heet is, blijft hij dat veel langer dan andere staalsoorten. Een braadpan heb je daarom het liefst van gietijzer. Je kunt gerechten lekker stoven/braden op een lage temperatuur, zo verbruik je ook minder energie.
Gietijzeren producten zijn duurzaam.
Dat houdt in, niet nat opbergen of continu in water laten staan. Gietijzeren houtkachels en accessoires zijn vrijwel onbreekbaar en ook bij hoge temperaturen komen er geen giftige stoffen vrij. Goed voor het milieu en goed voor je gezondheid dus!
Gietijzeren pannen en potten worden al eeuwenlang overal ter wereld gebruikt. En daar zijn goede redenen voor. Wanneer je een gietijzeren pan goed onderhoudt, gaat deze namelijk levenslang mee. Je komt daarom pannen tegen van meer dan honderd jaar oud.
Gietijzer is het meest gebruikte gegoten metaal. Echter is het grote probleem bij gietijzer dat het gemakkelijk scheurt. Dit komt door de brosse structuur, vanwege het hoge koolstofgehalte in gietijzer. Door gietijzer lassend te repareren kun je de originele eigenschappen terug krijgen.
Verwijder kleine of hardnekkige vlekken op gietijzer met een schuurmiddel, zoals Cif. Behandel het gietijzer na met schoon water en droog af met een schone theedoek. Poets met vaseline, dat reinigt en geeft een mooie donkere glans. Zorg ervoor dat je het goed napoetst en de overtollige resten verwijdert.
Kan ik een gietijzeren steunring die gebroken is weer aan elkaar lijmen met "Bison Kombi metaal? Gietijzer kunt u met dit product prima verlijmen, eventueel kunt u ook araldite rapid gebruiken.
De geslepen boor is van betere kwaliteit dan de rolgewalste boor. Ook deze is vervaardigd uit sneldraaistaal (HSS). Deze boor is geschikt voor ongeleerde staalsoorten, zoals plaatstaal, constructiestaal en gietijzer.
Aluminium en zijn legeringen zijn prima te lassen.
Erg belangrijk is dat je een gietijzeren pan nooit in een afwasmachine afwast. Het beste kun je de pan afwassen met alleen heet water en een afwasborstel. Zijn er dan nog vlekken dan kun je het beste baking soda (zuiveringszout) gebruiken om het te reinigen.
Roest ontstaat door een reactie van ijzer met het zuurstof uit water. Door middel van een proces genaamd elektrolyse kun je het proces van roesten stoppen. Hierbij wordt het zuurstof element verwijderd. Daarna is de pan weer te seasonen en opnieuw te gebruiken.
Keramische en gietijzeren koekenpannen
Met een keramische koekenpan bak je gezonder. Het materiaal van de pan is namelijk vrij van giftige stoffen en je hebt slechts een klein beetje olie of boter nodig tijdens het bakken.
Als de gietijzeren pan geen houten of kunststof handvat heeft kan hij ook in de oven. Daarnaast zijn ze ook vaak geschikt voor inductie, maar hierbij komt het gewicht om de hoek kijken. Zware gietijzeren pannen laten namelijk makkelijk krassen achter, dus eigen risico.
De beste olie voor het inbranden is rauwe lijnzaadolie (ook wel lijnolie of vlaszaadolie genoemd). Andere oliën en vetten werken minder goed. Je kunt ook de Grill Guru Cast Iron Spray gebruiken. Gebruik in ieder geval geen olijfolie, hierdoor kan het gietijzer groen uitslaan.
Gietijzeren pan behandelen met olie of wax
Dat noemen ze “seasonen”. Je dient je gietijzer dus in te smeren met een dun laagje wax. Dit laagje werkt als beschermlaag tegen roest, want roesten doet gietijzer heel erg snel. Als “droog” (niet vet dus) gietijzer nat wordt, roest het binnen enkele uren.
Gietijzer is zeer goed op druk te belasten, maar de treksterkte is niet erg groot. Laminair gietijzer (bijv.GG25) is vrij star, in het geheel niet flexibel, dat wil zeggen breekbaar bij verkeerde belasting.
Maak gietijzer altijd direct na gebruik schoon met water en een afwasborstel. Smeer het metaal in met plantaardige olie die bestand is tegen hoge temperaturen (bijv.lijnzaadolie)
Gietijzer is vrij zwaar. Het is een dicht en massief materiaal. Het gewicht van gietijzer kan echter variëren afhankelijk van de vorm en de grootte van het object. Gietijzeren pannen zijn bijvoorbeeld in vergelijking met aluminium of RVS pannen vrij zwaar.