Voorbeelden zijn eieren, peulvruchten, tofu, tempé en noten. Zuivelproducten bevatten weinig ijzer. Kaas en melkproducten zijn daarom geen goede vervanger van vlees. In ontwikkeling is het gebruik van wieren, algen, insecten en kweekvlees.
Natuurlijke vervangers zoals eieren, bonen, peulvruchten en noten. Kunstmatige vervangers zijn de vleesvervangers die in een fabriek worden gemaakt, zoals vegaburgers, vegaballetjes en vegastukjes. Deze zijn vaak op basis van groenten, peulvruchten of soja.
Kaas is geen goede vegetarisch optie. Kaas levert niet dezelfde voedingsstoffen als vlees. Kaas levert weliswaar evenveel eiwit als vlees en vitamine B12, maar bevat maar heel weinig ijzer, zo'n 0,1 milligram per 100 gram.
De gezondste vleesvervangers zijn noten, peulvruchten, sojaproducten, kaas, eieren (behalve als je vegan eet) en andere vlezige groenten. Ook de kant- en- klare vleesvervangers zijn erg in opmars en geëvolueerd. Er is een ruime keuze aan vegetarische burgers, balletjes, kip en zelfs vis.
Vitamine B12 zit in dierlijke producten zoals melk, melkproducten, vlees, vleeswaren, vis en eieren. Ook in plantaardige producten kan vitamine B12 voorkomen, bijvoorbeeld in gedroogd zeewier en algen. Maar een groot deel hiervan is een variant die niet actief is en het lichaam niet goed opneemt.
Rundvlees
Het behoort tot de gezondste vleessoorten die er zijn. Rundvlees is een natuurlijke bron van vitamine B3, B12, zink en ijzer. Het vetgehalte in het vlees hangt ook af van de diersoort, het lichaamsdeel en natuurlijk het voer. Mager rundvlees bevat minder dan tien gram vet per 100 gram vlees.
Soja. In soja zit veel eiwit, ijzer en vitamine B1, dus is het een prima vleesvervanger. Soja bevat ook veel onverzadigd vet. Soja zit bijvoorbeeld in tofu en tempé.
Gebruik 100-125g als portie. Kaas bevat vitamine B1 en vitamine B12, maar te weinig ijzer. Let goed op de portiegrootte als je kaas eet, vanwege de grote hoeveelheid verzadigd vet. Houd 50g aan als portie.
Waarom kun je afvallen als je vegetarisch eet? Meer vezels en een lagere hoeveelheid calorieën per 100 gram zouden voor een deel kunnen verklaren waarom mensen gewicht verliezen als ze vegetarisch gaan eten.
Minder vlees eten is beter voor je gezondheid en het milieu. Door minder vlees te eten en dit vaker te vervangen door peulvruchten en noten verlaag je het risico op verschillende ziekten. Minder vlees eten leidt ook tot minder uitstoot van broeikasgassen, waardoor het milieu minder wordt belast.
Er zijn zo'n 700.000 vegetariërs in Nederland, blijkt uit cijfers van het Voedingscentrum. Oftewel: zo'n 3% van de totale bevolking. Echter noemt ruim de helft (!) van de Nederlanders zich flexitariër: zij wisselt tussen vlees, vis en vegetarisch. Dat steeds meer mensen bewust minder vlees gaan eten, is een feit.
Het Voedingscentrum adviseert om niet meer dan 2 tot 3 eieren per week te eten. Dit omdat eigeel cholesterol en verzadigd vet bevat. Beiden, maar vooral verzadigd vet verhogen het cholesterol in je bloed. Dit is slecht voor je hart en bloedvaten.
Je kunt prima eten met minder of zonder vlees, als je andere producten neemt met voldoende eiwit, ijzer, vitamine B1 en vitamine B12. Vitamine B12 komt alleen voor in dierlijke producten. Mensen die weinig dierlijke producten nemen en veganisten doen er daarom goed aan vitamine B12-supplementen te slikken.
Daarnaast vindt het Voedingscentrum dat een goede vegetarische keuze een meer duurzame keuze moet zijn dan vlees. Voorbeelden zijn eieren, peulvruchten, tofu, tempé en noten. Zuivelproducten bevatten weinig ijzer. Kaas en melkproducten zijn daarom geen goede vervanger van vlees.
Er staan maar weinig kant-en-klare vleesvervangers in de Schijf van Vijf. We raden daarom aan om vooral te kiezen voor ei, peulvruchten, tofu, tempé en noten. En ook hier geldt: varieer met de verschillende opties om voldoende voedingstoffen binnen te krijgen.
Gezond en duurzaam
Quorn heeft maar liefst 15 gram eiwit per 100 gram en bevat een compleet eiwitprofiel met alle negen essentiële aminozuren. Daarnaast is Quorn heel caloriearm, echt een van de magerste vleesvervangers uit het schap.
Zout toevoegen is niet nodig, dat zit er al genoeg in. Vegetarisch (rul) gehakt is een prima alternatief voor 'echt' gehakt. Het levert ongeveer dezelfde hoeveelheid eiwitten en minder vet en calorieën. Lekker in lasagne, een ovenschotel of taco salade.
Wil je de oermens in je tevreden houden, dan gaat biefstuk er zonder twijfel met de prijs vandoor. Maar tegen de superieure nutritionele waarden van kip kan een steak niet op. De magere – en goedkopere – eiwitten maken gevogelte bovendien de beste keuze voor spierbundels.
Het advies is om niet meer dan 500 gram vlees per week te eten, waarvan maximaal 300 gram rood vlees, zoals rundvlees en varkensvlees. Dit is inclusief vleeswaren. Onbewerkt mager vlees staat in de Schijf van Vijf. Het advies is om een keer per week vis te eten en een of meerdere dagen per week vegetarisch te eten.
Mager, onbewerkt vlees is de beste keuze wanneer je wilt afvallen. Onbewerkt betekent dat het vlees een natuurlijk product is zonder toevoegingen. Een rookworst of hamburger zijn voorbeelden van bewerkt vlees.
Noten: ze zijn een bron van vitamine E, een antioxidant. Antioxidanten zijn stoffen die de beschadiging van (hersen)cellen tegengaan. Fruit: blauwe bessen, rode bessen, frambozen, … Deze gezonde snoepjes zijn niet alleen lekker, zomers fruit bevat ook antioxidanten.
In het kort
Te weinig vitamine B12 in het lichaam kan klachten geven, zoals gevoelloze vingers en tenen, tintelingen, bewegingen gaan minder precies, problemen met uw evenwicht. De huisarts kan zo nodig uw bloed onderzoeken.
Bij een tekort kun je last hebben van slapeloosheid, vermoeidheid, een verminderde weerstand en reumatische klachten. Ook bloedend tandvlees, een trage wondgenezing en scheurbuik kunnen het gevolg zijn.