Wijnen zonder sulfiet bestaan niet! Van nature zit er namelijk al een laag percentage sulfiet in wijn. Er bestaan wijnen waarbij er geen sulfiet wordt toegevoegd tijdens het productieproces of vlak voor het bottelen.
Welke wijn bevat het minst sulfiet? Aan rode wijn wordt minder sulfiet toegevoegd dan aan witte wijn. Dit komt omdat blauwe druiven van nature meer conserverende stoffen bevatten. Witte wijn zal zonder toevoeging van sulfiet sneller oxideren en zijn smaak verliezen.
Sulfietvrije wijn is niet automatisch biologisch, dus let goed op dit belangrijke verschil. Gangbare rode wijn bevat maximaal 150 mg/l sulfiet, terwijl witte en rosé wijn maximaal 200 mg/l mag bevatten. Bij biologische wijn moet dat minimaal 30 tot 50 mg/l lager liggen.
Met name voor bepaalde astmapatiënten kan sulfiet in wijn al in een hele lage dosering averechts op de luchtwegen werken. Daarom wordt op het wijnetiket altijd vermeld 'bevat sulfiet(en)'. Voor de meeste mensen is sulfiet echter een veilige stof, zeker in de minieme concentraties die tegenwoordig worden gebruikt.
Wijn zonder sulfiet
Gezonde druiven en een goede hygiëne in de wijnkelder maken sulfiet namelijk overbodig. Maar je kunt geen volledig sulfietvrije wijn produceren want een kleine hoeveelheid zwaveldioxide (wat ook sulfiet is) is een van de bijproducten van de metabolische werking van gist tijdens fermentatie.
Sulfiet kan aan levensmiddelen worden toegevoegd als conserveermiddel (E220 – E228). Het zorgt er bijvoorbeeld voor dat fruit niet bruin kleurt. Vooral in gedroogd fruit, wijn en mosselen kunnen hoge sulfietgehalten voorkomen.
Er komen steeds meer natuurlijke wijnen op de markt. Bij deze wijnen wordt in principe geen sulfiet toegevoegd. Sinds kort is er zelfs een product op de markt dat sulfree heet. Voeg een druppel toe aan de wijn en het sulfiet is eruit.
Voorbeelden van ingrediënten en producten die vaak sulfiet bevatten zijn fruit, vruchtensap, gedroogde groenten en aardappelen (bijvoorbeeld instant-aardappelpuree en gedroogde groenten in kant-en-klaarmaaltijden), rozijnen, tomatenpuree, suiker, glucosestroop, zuurkool, champignons, bouillon, jus, soep en sauzen.
Het toevoegen van gebrande zwavel aan wijn is aan strenge maxima gebonden: 160 mg per liter voor rode wijn, 210 mg per liter in droge witte wijn en rosé, 260 mg in zoete witte wijn en tot 400 mg in rijke, stroperige dessertwijnen.
Bij witte wijnen wordt over het algemeen meer sulfiet gebruikt dan bij rode wijnen. Rode wijnen hebben vrijwel altijd tannine dat zorgt voor de betere houdbaarheid. Op het moment dat een wijn meer sulfiet bevat dan de richtlijn weergeeft, zal dit op het achteretiket vermeld moeten worden.
Alcohol zorgt via een chemisch proces voor meer urineproductie. Hierdoor droogt het lichaam uit, waardoor de vloeistofdruk in de hersenen verlaagd wordt. Dit resulteert in hoofdpijn, nadorst en een droge mond. Drink dus voor ieder glas wijn óók een glas water.
Het belangrijkste voordeel voor wijnliefhebbers is dat biologische wijnen vaak van hoge(re) kwaliteit zijn. Biologisch geteelde druiven moeten immers harder werken om gezond te blijven dan druiven waarop chemische beschermingsmiddelen worden gebruikt. Dit harde werken zorgt voor een betere kwaliteit druif.
WAT IS SULFIET? Sulfieten zijn zouten, die het zogeheten “ sulfiet-ion” bevatten. Het komt van nature voor in planten uit de look-familie. Het wordt meest gebruikt als conserveringsmiddel in ons voedsel, maar komt ook veel voor als kleurstof.
Teveel sulfiet geeft een onaangename smaak aan de wijn. “Een hoog sulfietgehalte is merkbaar aan de prikkelende, onaangename chemische geur. Tevens wordt het aanwezige aroma vaak volledig weg gedrukt en is er, bij jonge wijnen van fruitigheid geen sprake meer.”
Sulfiet komt van nature voor in planten uit de lookfamilie. Sulfieten worden gebruikt als kleurstof en conserveringsmiddel in voedsel (E-nummers E150b, E150d en E221 t/m E228).
Biologische wijnen moeten verplicht een keurmerk op hun fles hebben. Meestal wordt het Europees biologisch keurmerk (het 'blaadje met de sterren') gebruikt. De druiven worden voor de oogst gecontroleerd op biologische wijnbouw principes én de wijn wordt nog een keer gecontroleerd voordat deze wordt gebotteld.
Rode wijn bevat namelijk histamine, een stof die allergische reacties kan uitlokken. Het kan soms zo erg zijn dat er een zwelling in de neus plaatsvindt, waardoor ademen moeilijk wordt. Geen lachertje. Bij intolerantie gaat u regelmatiger naar een zakdoek grijpen door een vervelende loopneus.
Sulfiet wordt gebruikt om vlees een rode kleur te geven, maar dit is al decennia verboden. Sulfiet kan een allergische reactie veroorzaken bij consumenten die overgevoelig zijn voor de stof.
Symptomen van een alcoholintolerantie zijn onder andere ademhalingsproblemen, diarree, een rood gezicht, hoofdpijn, maagpijn of maagzuur en netelroos of een andere huiduitslag [9]. Geschat wordt dat in Nederland 1 tot 3% van de volwassenen een niet-allergische voedselovergevoeligheid heeft.
Allergie tegen dadel kan leiden tot klinische verschijnselen zoals oedeem van de lippen, dyspneu, dysfagie of dysfonie. Dadelallergie in combinatie met berkenpollen en/of graspollenallergie is meestal mild (oraal-allergie syndroom). Dadels bevatten tyramine, dit kan migraine veroorzaken (niet-IgE gemedieerd).
Bier bevat net zoals vele voedingsproducten en alcoholische dranken inderdaad sulfiet. In bier mag er wettelijk slechts 20 mg per liter sulfiet aanwezig zijn, terwijl dit voor wijn wettelijk toegelaten wordt tot 350 mg per liter in sommige landen.
Waarom zit deze stof in producten? Natrium lauryl sulfaat (SLS) is een aniogene oppervlakteactieve stof (ook wel surfactant genoemd). Het zit in veel persoonlijke verzorgingsproducten, zoals shampoo, scheerschuim en tandpasta, als wasactieve en schuimvormende stof.
Waarom sulfiet aan wijn toevoegen? Sulfiet zal eerst bacteriën en daarna ook ongewenste gisten uitschakelen. Tenslotte remt het oxidatie van de wijn af waardoor de houdbaarheidstermijn sterk verlengd wordt bij wisselende temperaturen.
SO2, sulfiet, ofwel zwaveldioxide. Wordt als conserveringsmiddel (antioxidant) aan wijn toegevoegd. Zwavel kan ook tijdens het gistingsproces worden toegevoegd om de gisting te stoppen.