Als lithium niet goed werkt of te veel bijwerkingen veroorzaakt, wordt vaak carbamazepine voorgeschreven. Dit middel heeft hetzelfde effect als lithium: het helpt tegen ernstige stemmingsschommelingen. De voornaamste bijwerkingen zijn: duizeligheid, sufheid, moeheid en misselijkheid.
'Dan kun je beter kijken naar het vervangen van lithium door bijvoorbeeld calcium of magnesium. En verder zijn er mogelijke varianten met onder meer zink, lucht en water. '
Na inname verspreidt lithium zich door het hele lichaam. Het speelt in de hersenen een rol in de prikkeloverdracht tussen zenuwuiteinden, die verstoord is bij manische en depressieve verschijnselen. Ook helpt het voorkomen dat deze ontregeling opnieuw optreedt. Lithium heeft daarnaast invloed op diverse andere organen.
Sommige lithiumgebruikers komen wel iets in gewicht aan. Dit kan verschillende oorzaken hebben. Denk er in elk geval aan dat de schildklier wordt gecontroleerd. Een te langzaam werkende schildklier, wat nogal eens voorkomt bij het gebruik van lithium, kan zorgen voor gewichtstoename.
Een bipolaire stoornis is niet te genezen, maar met medicijnen en therapie worden de klachten verminderd. De extreme stemmingswisselingen van manie en depressie nemen af en worden soms zelfs voorkomen. Dat gebeurt door een combinatie van: medicijnen.
De levensverwachting van mensen die lijden aan een ernstige psychische stoornis, zoals schizofrenie, zware depressie of een bipolaire stoornis, is tien tot vijftien jaar korter dan gemiddeld, zo blijkt uit een Brits onderzoek. Zij sterven relatief vaak al op vroege leeftijd aan kanker of hartfalen.
Een manie kan door allerlei factoren worden uitgelokt, maar het meest bekend is een gebrek aan slaap. Dat is vaak ook een eerste teken van manie: niet meer kunnen slapen omdat je hoofd niet stil wordt. Veel actiever worden dan bij je past is ook zo'n signaal, en niet stoppen met praten.
Bovendien leidt langdurige lithiumbehandeling bij een deel van de patiënten tot nierschade met als mogelijke gevolgen een verminderd vermogen om urine te concentreren (nefrogene diabetes insipidus, NDI), de vorming van cystenieren en (heel zeldzaam) nierkanker. Een deel van de patiënten ontwikkelt nierfalen.
Lithium is een natuurlijke stof die oplosbaar is in water
Lithium wordt in ertsmijnen gewonnen als zout, lithium is de werkzame stof. Sinds 1960 wordt het toegepast bij behandelen en voorkomen van manieën. Tegenwoordig wordt het ook gebruikt voor depressies. Lithium wordt ingezet als ondersteuning naast antidepressiva.
Lithium is een doeltreffend geneesmiddel voor de behandeling van patiënten met een bipolaire (manisch-depressieve) stoornis. Het is echter een middel met veel, potentieel ernstige bijwerkingen en een smalle therapeutische breedte.
Maar wat zijn precies de risico's en hoe voorkomt u ongelukken? Lithium-ion accu's kunnen brand veroorzaken. Dit kan het gevolg zijn van een thermische of elektrische overbelasting of van een mechanische beschadiging, in combinatie met een hoge energiedichtheid van de accu.
U gebruikt lithium meestal meerdere jaren. Als u te vroeg stopt, kunt u weer last krijgen van manie of depressie. Gewone tabletten en capsules innemen met een half glas water. Tabletten met vertraagde afgifte heel doorslikken, dus niet kauwen of fijnmaken.
Mensen met een bipolaire stoornis kunnen extra gevoelig zijn deze bewegingsstoornissen. De modernere middelen kunnen bij een bipolaire stoornis wel als een antidepressivum werken. Bijwerking van deze medicijn is dat u er zwaarder van wordt.
Een bipolaire stoornis heeft veel weg van een borderline stoornis, maar de twee persoonlijkheidsstoornis zijn wel verschillend. Een van de grootste verschillen is dat bij een bipolaire stoornis de stemmingsveranderingen een stuk langer duren (weken tot maanden) dan bij een borderline stoornis (uren tot dagen).
Een bipolaire stoornis wordt behandeld door of in overleg met een specialistisch team. Bij een ernstige manische episode zijn haloperidol, olanzapine, quetiapine of risperidon de middelen van eerste keus.
Volgens de Europese Commissie zal de Europese Unie tegen 2030 tot achttien keer zo veel lithium nodig hebben om aan de vraag naar batterijen voor elektrische auto's en energieopslag te voldoen. Tegen 2050 is die voorspelling zelfs opgelopen tot zestig keer de huidige hoeveelheid.
Als lithium toch wordt afgebouwd, moet dat geleidelijk, bijvoorbeeld in een tempo van 200 mg minderen per maand. Je kunt ook na elke vermindering wat langer pauzeren om te bezien hoe dat voelt. Soms is een lagere dosis inderdaad beter, maar helemaal stoppen niet.
Een lithiumspiegel van 0,4-0,6 mmol/l kan voldoende zijn, maar soms is 0,8 mmol/l pas effectief. De lithiumspiegel zal bij ouderen sneller stijgen bij uitdroging door transpiratie, braken, diarree of onvoldoende vochtinname postoperatief, maar ook door comedicatie van bijvoorbeeld diuretica met ace-remmers en nsaid's.
In Nederland gebruiken meer dan 30.000 mensen lithium, vooral bij een bipolaire stoornis. Het medicijn werkt goed maar kent ook risico's, zoals nierschade of vergiftigingsverschijnselen. Psychiater Rocco Hoekstra van de Rotterdamse Antes Groep: 'Wie goed is ingesteld, kan jaren klachtenvrij leven met lithium.
De bekendste stemmingsstabilisator is lithium (lees meer bij Ik gebruik lithium). Andere stemmingsstabilisatoren zijn carbamazepine, valproïnezuur, lamotrigine en topiramaat. Deze medicijnen zijn ook bekend als anti-epileptica: medicijnen tegen epilepsie.
Lithium is sinds 1971 in Nederland op de markt. Het is op recept verkrijgbaar onder de merknamen Camcolit, Priadel en als het merkloze Lithiumcarbonaat en Lithiumcarbonaat FNA. Het is te verkrijgen in gewone tabletten, tabletten met gereguleerde afgifte en capsules.
Zonder behandeling gaan beide stoornissen meestal vanzelf over, maar vooral depressies kunnen vele maanden, soms zelfs jaren voortduren. Bij een manie kunt u lichamelijk helemaal uitgeput raken. Dat kan soms levensgevaarlijk zijn. Een depressie is een belangrijke oorzaak van zelfmoordpogingen en zelfmoord.
Het is een ernstig ziektebeeld dat gespecialiseerde zorg nodig heeft. Over het algemeen is een psychose goed te behandelen met medicijnen, goede voorlichting en soms psychotherapie. Bij een bipolaire stoornis kunnen de volgende symptomen optreden: Hallucinaties: waarnemingen zonder een externe prikkel.
Een bipolaire stoornis wordt ook wel een manisch-depressieve stoornis genoemd. Het is een psychiatrische aandoening, waarbij de stemming wisselt tussen zware depressieve en (hypo)manische periodes. Het is een aandoening die verantwoordelijk is voor heel wat psychisch leed.