Aan de binnenkant van de baarmoeder zit een laagje slijmvlies. Als je endometriose hebt, zit er weefsel dat daarop lijkt ook buiten de baarmoeder. Het is een goedaardige aandoening, die niet vanzelf overgaat. Het slijmvlies in de baarmoeder wordt elke maand dikker.
Door het ontstaan van deze verklevingen is het soms moeilijk om zwanger te worden. Endometriose is geen kwaadaardige ziekte. Wel kan deze aandoening vervelende klachten geven of, naast verminderde vruchtbaarheid, een rol spelen bij hevige menstruatiepijn. Vaak zijn er helemaal geen klachten.
Symptomen endometriose
Endometriose is een aandoening waarbij weefsel dat lijkt op het slijmvlies van de baarmoeder (het endometrium) zich buiten de baarmoeder bevindt. De goedaardige aandoening kan leiden tot een chronische ontstekingsreactie met pijn en verklevingen als gevolg.
Bij endometriose zit er weefsel dat lijkt op baarmoeder-slijmvlies buiten uw baarmoeder. Bijvoorbeeld op uw eierstokken, eileiders, buikvlies, blaas of darmen. Bij pijn tijdens ongesteldheid kunnen pijnstillers helpen, zoals ibuprofen of paracetamol.
We kunnen endometriose niet genezen, maar wel behandelen. Bij lichte endometriose is behandeling soms niet nodig, bij uitgebreidere vormen meestal wel. Een mogelijke behandeling hangt dus af van jouw situatie. De behandeling verschilt van persoon tot persoon.
Aan de binnenkant van de baarmoeder zit een laagje slijmvlies. Als je endometriose hebt, zit er weefsel dat daarop lijkt ook buiten de baarmoeder. Het is een goedaardige aandoening, die niet vanzelf overgaat.
Vermijd zwaar verteerbaar, gefrituurd voedsel om menstruatiepijn te voorkomen. Laat koud voedsel (zoals yoghurt) en koude dranken (zoals smoothies) achterwege; je lijf heeft warmte nodig tijdens de menstruatie. Kies voor een warm ontbijt zoals havermoutpap zonder zuivel, met verwarmende kruiden als kaneel en kardemom.
Prostaglandinen zijn weefselhormonen die een rol spelen bij veel lichaamsfuncties en waarschijnlijk verantwoordelijk zijn voor veel symptomen van endometriose. Toename van de klachtenIn het verloop van de tijd kunnen de klachten erger worden en vaker voorkomen.
Inwendig echo onderzoek
Op een echo zijn ook organen in het kleine bekken te zien. Dit zijn de vagina, baarmoeder, eileiders en de eierstokken. Maar ook de blaas en de endeldarm. Omdat onze gynaecologen bekend zijn met endometriose herkennen ze de kenmerken op de echo.
Endometriose komt vaak voor bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd. Vijftien procent van de patiënten is onder de dertig jaar.
Endometriose kan tijdens een operatie worden verwijderd. Vaak kan dit met een kijkoperatie (laparoscopie). Soms is een buikoperatie nodig. Een gynaecoloog voert de operatie uit, soms samen met een chirurg of uroloog.
De meest effectieve behandeling van endometriose is chirurgie, zeker bij die mensen waar een hormonale behandeling geen of onvoldoende effect heeft. Alhoewel in de literatuur nog regelmatig laparotomie 's (openbuikoperaties) worden uitgevoerd, wordt alle endometriosechirurgie in het ZOL uitgevoerd via kijkoperatie.
De meest voorkomende symptomen van endometriose zijn (extreme) menstruatiepijn, buikpijn en rugpijn. Maar ook blaasproblemen, darmproblemen en vruchtbaarheidsproblemen horen hier bij. Allen verschillend in ernst en hoeveelheid.
Bij endometriose kan er tijdens de menstruatie buikpijn bestaan die in de loop van de tijd en bij het ouder worden langzaam steeds erger wordt. Een andere naam voor deze pijn is dysmenorroe. De pijn komt geleidelijk steeds vroeger, zelfs voordat de menstruatie begint en kan uiteindelijk chronisch aanwezig zijn.
Het is niet bekend hoe endometriose precies ontstaat. We denken dat verschillende dingen invloed kunnen hebben. Onder andere: Tijdens de ongesteldheid kan wat bloed met slijmvlies (= endometrium) terugvloeien en in de buikholte terechtkomen in plaats van via de vagina naar buiten komen.
Bij endometriose graad 3 en 4 spreken we van diep invasieve endometriose. Ongeveer 10% van alle vrouwen met endometriose heeft deze vorm (naar schatting 40.000 vrouwen in Nederland). Hierbij kunnen oa de darm, blaas, eierstokken of middenrif aangedaan zijn.
In principe zijn drie vormen van endometriose te onderscheiden: (1) de peritoneale of oppervlakkige endometriose, (2) de endometriose van de eierstokken of endometriomen en (3) de diepe endometriose, waarbij de darm en/of de blaas betrokken zijn.
Bij endometriose zit er weefsel dat enigszins lijkt op baarmoederslijmvlies. Dit weefsel zit dan bijvoorbeeld op eierstokken of eileiders, maar het kan ook op darm, buikvlies, blaas en andere plekken in de buikholte voorkomen.
Dit is nodig om goed zicht in de onderbuik te hebben waar zich de endometriose bevindt. De hersteltijd hangt af van de duur die je onder narcose geweest bent en welke procedures er uitgevoerd zijn. Sommige vrouwen zijn in staat om na vijf tot tien dagen weer te werken, maar anderen hebben hier langer voor nodig.
Symptomatische behandeling Er is geen medicijn dat de endometriose doet verdwijnen. Hormonale medicatie kan de ontwikkelde endometriose afremmen of tot stilstand brengen. De arts schrijft (pijnstillende)medicijnen voor als symptoombestrijding, niet als echte behandeling.
Vrouwen met een eerstegraads familielid met endometriose hebben een grotere kans dat zij ook endometriose krijgen. Erfelijke factoren, bepaalde genen dus, spelen ongetwijfeld een rol, maar het is nog niet duidelijk hoe precies. Hier wordt in meerdere landen uitgebreid onderzoek naar gedaan.
Voorbeelden zijn gosereline, leuproreline, nafareline en triptoreline. Antihormonen gaan de werking van de geslachtshormonen oestrogeen en progestageen tegen. Hierdoor kan de groei van het van het weefsel dat lijkt op baarmoederslijmvlies worden geremd en endometriose verminderen. Een voorbeeld is danazol.
Ongeveer 10% van alle vrouwen in de vruchtbare levensfase heeft endometriose, een chronische ziekte waarbij weefsel dat lijkt op baarmoederslijmvlies (endometrium) ook op plekken zit buiten de baarmoeder.
Cyclische schouderpijn kan wijzen op endometriose op het middenrif. Cyclische zwelling en soms bloeden vanuit de navel kan het gevolg zijn van endometriose in de navel, en soms fout gediagnosticeerd als een navelbreuk.