Empathisch vermogen of empathie is de kwaliteit om de gevoelens van anderen aan te voelen. Inlevingsvermogen gaat een stapje verder dat is het aanvoelen of inleven van andermans gevoelens maar ook het begrijpen van de belangen, wensen of behoeften van de ander.
Empathie is een waardevolle capaciteit is die we hard nodig hebben in alledaagse contacten. De cognitieve vaardigheden die de basis zijn voor empathie, kunnen zoals iedere andere vaardigheid, worden getraind of verbeterd. Empathie kan worden ingezet om meer impact in de samenleving te creëren.
Inlevingsvermogen is de competentie en het empathisch vermogen is de kwaliteit die daaronder valt. Je kunt je verplaatsen in de gevoelens en de situatie van een ander. Daarnaast begrijp je ook welke impact bepaalde situaties op de ander kunnen hebben.
“Als je meer empathie toont, voelen mensen zich gezien, begrepen en serieus genomen”, aldus Ellen. “Hierdoor geef je een ander de ruimte om over zijn of haar gevoelens te praten. Je gaat dieper met elkaar in gesprek en je bereikt elkaar. Ook voelen mensen zich veiliger als je empathie toont.
Apathie (a betekent zonder en pathos voelen) is een psychologische term die wijst op ziekelijke onverschilligheid en lusteloosheid. Het apathische gedrag wat iemand vertoont is dus niet vrijwillig of getuigt ook niet van een gebrek aan empathisch vermogen of luiheid.
Te empathisch, te inlevend, te invoelend of te begripvol is een valkuil. Je kunt je goed verplaatsen in de ander maar je gaat te ver. Merk je dat je soms té inlevend bent en dat je je teveel verplaatst in de gevoelens van de ander? Dat is een valkuil!
Die empathie is geen aangeleerd sociaal gedrag, maar aangeboren. En dat betekent volgens hen dat ook het troostgedrag van de mens een basaal mechanisme is met diepe evolutionaire wortels.”
Mensen met een gebrek aan empathie verplaatsen zichzelf niet in de situatie van een ander. Ze houden dus geen rekening met de gevoelens, de gedachten en de verlangens van anderen. Eén van de opvallendste kenmerken van mensen zonder empathie is hun egoïsme.
Laten we beginnen met het goede nieuws: iedereen heeft empathisch vermogen en kan empathie tonen. Het kan zijn dat je het (nog) niet inzet in het werk. Je kunt het gewoon leren door je op dit vlak assertiever op te stellen.
Een gebrek aan empathisch vermogen betekent niet dat iemand zich niet probeert te verplaatsen in een ander. Het betekent dat hij of zij niet aanvoelt wat er precies in de ander omgaat en vervolgens zijn of haar eigen gevoelens in die ander veronderstelt.
Ze komen dus echt vanuit jouw kern en zijn daarmee meer nature dan nurture (oftewel: aangeboren). Je kernkwaliteiten staan waarschijnlijk dicht bij jouw waarden en talenten. Voorbeelden van kernkwaliteiten zijn: stabiel, betrokken, geduldig, of daadkrachtig.
Als je een persoon empatisch noemt, ben je van mening dat hij of zij van de vaardigheid gebruikmaakt om zich te verplaatsen in de ander. Dat betekent dat die persoon begrijpt hoe de ander zich voelt en wat voor impact dat heeft op de ander – voor zo ver dat kan. Er is in ieder geval oog voor de ander.
Het zich inleven in anderen. Inleveringsvermogen. Inlevingsvermogen. Invoeling.
De 10 meestvoorkomende waarden wereldwijd zijn: vrijheid, eerlijkheid, respect, verdraagzaamheid, rechtvaardigheid, gelijkheid, vrede, vriendelijkheid, liefde, en veiligheid.
Als je een persoon empatisch noemt, ben je van mening dat hij of zij van de vaardigheid gebruikmaakt om zich te verplaatsen in de ander. Dat betekent dat die persoon begrijpt hoe de ander zich voelt en wat voor impact dat heeft op de ander – voor zo ver dat kan. Er is in ieder geval oog voor de ander.
“Autisme is een afwijking in empathie: patiënten hebben grote problemen met het 'gedachtelezen' of met het zichzelf in de positie van een ander indenken, met het kijken naar de wereld door de ogen van een ander en met het adequaat reageren op de gevoelens van een ander”, schrijft hij in zijn boek 'The essential ...
Een narcistische persoonlijkheid wordt gekenmerkt door opgeblazen gevoelens van eigenwaarde, een enorme behoefte aan bewondering, en een gebrek aan empathie (inlevingsvermogen). Een 'narcist' heeft veel zelfvertrouwen, en voelt zichzelf enorm belangrijk, bijzonder en uniek.
Verschillen in empathie: de oorzaken
Voor een deel zullen verschillen in empathie zeker erfelijk bepaald zijn. Maar ingrijpende traumatische gebeurtenissen en je hechtingsstijl (hoe je moeder in het algemeen reageerde als je als kind huilde) kunnen daarbij zeker een rol spelen.
Kan een narcist huilen? Ja, huilen wordt namelijk door anderen gezien als een zeer menselijke emotie. Door te huilen, manipuleert de narcist anderen door hen te laten denken dat hij een bepaalde emotie heeft, zoals spijt, verdriet, pijn, angst, liefde, enzovoort.
Empathie is je vermogen om de emotionele toestand van je partner te herkennen en je ermee te identificeren. Daarvoor moet je: je kunnen verplaatsen in het perspectief of standpunt van je partner. inleven en meevoelen met je partners gemoedstoestand.
Vanaf de leeftijd van 2 jaar speelt emotioneel begrip een grote rol in empathisch gedrag. Hoewel emotioneel begrip al langzaam ontwikkelt tijdens de eerste levensjaren, is het pas rond het derde levensjaar zodanig ontwikkeld dat gesproken kan worden van begrip.
Drie soorten empathie
Een nieuwsgierige aard helpt: interesse in anderen. Cognitieve empathie is ook een uitvloeisel van zelfbewustzijn: dezelfde delen van de hersenen en zenuwbanen die de focus op jezelf regelen, kunnen op anderen worden gericht. Emotionele empathie is het vermogen om te voelen wat anderen voelen.
Empathie staat voor het vermogen je in te leven in mensen, te voelen wat ze voelen, vanuit dat gevoel te reageren en op die manier verbinding te maken. Heb je sympathie voor iemand, dan voel je compassie. Dan wil je de ander gelukkig zien en reageer je zonder veel inleving.