U bent zich er vast van bewust dat de kippen in uw stal, in het Latijn Gallus gallus genaamd, hele bijzondere dieren zijn. Ze behoren niet tot de orde Zoogdieren, maar tot de Vogels en bovendien stammen ze af van de dinosaurus.
De kip of het huishoen (Gallus gallus domesticus) is een gedomesticeerde vogel uit de familie van de fazantachtigen (Phasianidae).
We noemen dit 'verhanen'. Het is waarschijnlijk een aandoening aan de eierstokken waardoor de kip extra mannelijke hormonen gaat produceren. De kip stopt dan met het leggen van eieren en het verenkleed wordt net als dat van een haan. De kip gaat zich ook gedragen als een haan, maar kan geen kippen bevruchten."
Kippen zijn van nature bosdieren; ze stammen af van het rode kamhoen uit Zuidoost-Azië. Wilde kippen besteden een groot deel van hun tijd aan scharrelen op zoek naar voedsel, waardoor ze grote afstanden moeten lopen. Dat kippen van scharrelen houden, is ook terug te zien aan de kippen die in gevangenschap leven.
Het ras bepaalt de kleur
Het is genetisch bepaald welke kleur ei een kip legt. Het ene ras legt witte eieren en het andere legt bruine eieren. Je kunt ook aan de oorlellen van een kip zien welke kleur eieren: kippen met rode oorlellen leggen een bruin ei en die met witte oorlellen een witte.
Eieren leggen en bevruchting
Doordat het sperma van de haan meerdere dagen intact blijft, leggen kippen soms tot tien dagen na de paring nog bevruchte eieren. Een kip legt ook eieren als er geen haan in de buurt is of als een dooier onbevrucht is. Daar komen dus geen kuikens uit.
Een hen kan eieren leggen zonder dat daar een haan voor nodig is. Een haan is wel nodig om een ei te krijgen waar een kuikentje in groeit. Want pas als de eicel van de kip bevrucht is door een zaadcel van de haan, kan er een kuikentje in het ei groeien.
Lang voordat er kippen waren, legden vissen, amfibieën en reptielen al eieren. Maar was er eerst een kip of een kippenei? Honderden miljoenen jaren voordat er kippen waren, legden vissen, amfibieën en reptielen al eieren. Dat is dus duidelijk: het ei was er eerder dan de kip.
Jazeker, met het geheugen van kippen is niks mis. Het is zelfs erg goed, ze kunnen wel 100 soortgenoten herkennen en onthouden. Kan een kip mensen herkennen? Door het goede geheugen van kippen, kunnen ze ook mensen aan hun gezicht herkennen.
Recente studies hebben aangetoond dat kippen intelligente dieren zijn met veel kenmerken vergelijkbaar met die van primaten. Ze zijn in staat om complexe problemen op te lossen, oorzaak en gevolg te begrijpen, kennis door te geven, zelfbeheersing te tonen en ze maken zich zorgen over de toekomst.
Venting werkt het best bij kuikentjes van een dag oud. Bij deze methode druk je zachtjes op de onderbuik van een kuiken, zodat het zich ontlast. Als je dan de uitwerpselen verwijdert, kun je de inwendige delen van de cloaca goed bekijken. Bij een haantje merk je dan een klein bolletje op.
"Alleen als een deel van de hersenen bewaard blijft, kan de kip het overleven." Bij kippen worden de meeste basisfuncties zoals ademen en de meeste reflexen immers gecontroleerd door de hersenstam. "Zo lang ze dan eten en drinken krijgen, kunnen ze nog even in leven blijven. Een week is echter al zeer lang.
Kippen zijn prima afvalverwerkers die keukenafval en tafelrestjes mogen eten. Maar geef je gevleugelde vrienden nooit bedorven of beschimmeld voedsel en ook geen voeding die hun gezondheid schaadt of zelfs giftig is voor kippen. Een groot deel van ons eten is te gekruid, te zout en te vet voor kippen.
Kippen zijn sociale dieren die van nature leven in kleine groepjes van een haan, enkele hennen en eventueel kuikens. Ze houden zich bij voorkeur op in een bos. Dat is hun natuurlijke habitat. De groepjes die ze vormen hebben een duidelijke rangorde.
Vlees is het spierweefsel van gewervelde dieren en hier vallen kippen ook onder. Van een kip eten wij Nederlanders vaak kipfilet, kipdijfilet, kippenpoten en kippenvleugeltjes. Vlees dat van een gevogelte komt, wordt wit vlees genoemd.
Natuurlijke vijanden van de kip zijn in principe alle roofdieren en roofvogels.Ook honden en katten kunnen kippen aanvallen. Voorbeelden van roofvogels zijn buizerd en havik. Voorbeelden van roofdieren zijn vossen, hermelijn, bunzing.
Ze hebben een goed geheugen waarmee ze ook soortgenoten van elkaar onderscheiden in de pikorde. Als je kippen jou goed gewend zijn, rennen ze weleens achter jou aan voor aandacht of een lekkernij.
Voor de REM-slaap moet een paard echter ook gaan liggen. Schapen en geiten slapen zo'n 4-5 uur per dag. Varkens daarentegen slapen, net als mensen, zo'n 8 uur per dag. En kippen zelfs 12!
Kippen zijn niet zo erg aaibaar. Omdat kippen instinctief weten dat het gevaar (roofvogels) van boven komt moet je ze dus niet over de rug gaan aaien. Aaien over de borst gaat veel beter.
Een kip legt eieren vanaf ongeveer 20 weken oud. Geef haar als voorbereiding vanaf haar 18e week legvoeding. Daarin zit meer kalk dan in, wat de eiproductie stimuleert en ondersteunt. Je merkt dat je hen voor het eerst een ei vormt doordat ze een rustig en donker plekje opzoekt om zich terug te trekken.
De meeste kippen zijn de eerste twee jaren het meest productief. Eens je kippen ouder zijn dan 2 jaar, daalt hun productie met ongeveer 20% per jaar. Doorgaans blijven legkippen nog eieren leggen tot ze 3 à 4 jaar oud zijn.
Een doorsnee hen legt in de zomer ongeveer vijf eieren per week. Heb je drie hennen, dan kun je dus wekelijks een vijftien tal eieren verwachten. Dit is echter een gemiddelde, er zijn namelijk kippensoorten die amper eieren leggen, maar ook kippensoorten die jaarlijks 180 eieren of meer leggen.
Kippen beginnen rond de 20 weken met het leggen van eieren. Sommige kippen leggen één ei per dag, maar er zijn verschillende factoren die bepalen hoeveel eieren een kip legt. Dit kan aan de leeftijd liggen of aan de periode van het jaar, want met meer daglicht leggen ze meer eieren.
'Uiteraard moet elk ei afzonderlijk bevrucht worden, elke eicel heeft nood aan een zaadcel om tot een embryo te kunnen ontwikkelen. Maar het is wel zo dat een haan door één paring meerdere eieren bereikt. Een mechanisme dat overigens bij alle vogels wordt vastgesteld. '
Ook bevruchte eieren zijn overigens gewoon eetbaar en het verschil kun je niet proeven. 'Het ei is gewoon goed.