Een eetstoornis is een psychische aandoening die wordt gekenmerkt door verstoord eetgedrag. Sommige mensen met een eetstoornis eten te weinig, anderen juist teveel en weer anderen wisselen perioden van eetbuien af met perioden van (streng) lijnen.
Een eetstoornis is een psychische stoornis. Een ziekte die je overkomt, het is dus geen keuze. De bekendste eetstoornissen zijn anorexia nervosa, boulimia nervosa, binge eating disorder (BED) en 'andere gespecificeerde voedings- of eetstoornis' (NAO).
Genezen van een eetstoornis is wel degelijk mogelijk. Wie niét in herstel gelooft, kán niet optimaal herstellen. En uit geen enkel onderzoek blijkt dat een eetstoornis chronisch, onbehandelbaar, hopeloos, te complex of wellicht enkel genetisch bepaald is.
Beginnende eetproblemen kunnen een eetstoornis worden. Bij anorexia voel je je dik, terwijl je juist te weinig weegt. Bij boulimia en eetbuistoornis heb je heftige eetbuien. Bij de eetstoornis ARFID wil of durf je bepaald voedsel niet te eten en/of eet je te weinig.
anorexia nervosa. boulimia nervosa. eetbuistoornis (BED) eetstoornis Niet Anders Omschreven (NAO)
De ziektes duren gemiddeld 6-7 jaar, met een spreiding van een half jaar tot een tiental jaren. De weg naar genezing is vaak lang. Veelal (maar niet altijd!) beginnen eetstoornissen met een dieet.
Een eetstoornis kan zich heel geleidelijk ontwikkelen. Het begint met afwijkend eetgedrag. Je bent bang om dik te worden en je voelt je onzeker over je lichaam. Je piekert steeds wat je wel of niet mag eten en telt elke calorie.
Vaak spelen meerdere factoren een rol bij het ontstaan en in stand houden van een eetstoornis. Er kan een bepaalde erfelijke gevoeligheid zijn voor het ontstaan van eetstoornissen. Vaak spelen psychologische factoren zoals een negatief lichaamsbeeld, weinig zelfvertrouwen of angst om dik te worden een rol.
Als je een hele zak chips eet wanneer je je rot voelt, dan ben je misschien een emotie-eter. Wil je afvallen, dan is het belangrijk dat je niet meer naar 'troosteten' grijpt. Overheerst eten je leven? Dan is er misschien sprake van een eetstoornis.
De APA-richtlijn beschrijft dat bij het starten van de behandeling of bij starten van gewichtstoename 30-40 kcal per kg lichaamsgewicht per dag (gemiddeld 1000-1600 kcal/dag) wordt gehanteerd. Vervolgens wordt dat opgehoogd tot 70-100 kcal/kg/dag.
Gemiddeld duurt een eetstoornis behandeling zo'n twee jaar, mits deze succesvol is. Soms is intensieve behandelingen of klinische opname goed en in andere gevallen volstaat een wekelijks gesprek met een coach of behandelaar.
Een eetprobleem is niet hetzelfde als een eetstoornis. Het grootste verschil is dat een eetstoornis je hele leven en functioneren negatief beïnvloedt en in de weg staat, terwijl dit bij een eetprobleem niet het geval is. Bij iemand met een eetprobleem gaat veel aandacht uit naar eten of vermijden van eten.
De meest voorkomende eetstoornissen zijn anorexia nervosa en boulimia nervosa. Daarnaast doen ook vaker atypische vormen van eetstoornissen en eetbuien zich voor bij steeds jongere kinderen.
Door ondergewicht of ernstige tekorten in de voedingsstoffeninname kan een depressie optreden, waarvan lichamelijk reacties het gevolg kunnen zijn zoals; vermoeidheid, concentratiezwakte, slaapproblemen en dagschommelingen in stemming; Tanden kunnen aangetast raken door maagzuur als gevolg van veelvuldig braken.
Er zijn verschillende oorzaken waardoor je minder trek kunt hebben, denk aan: verandering van smaak- en geurwaarneming, medicijngebruik, ziekte, weinig beweging, je alleen voelen en moe zijn.
Symptomen anorexia
Voor iemand met anorexia is eten is een bron van angst en spanning. Anorexia is daarmee een zeer ernstige en hardnekkige psychische stoornis.
Tweelingstudies wijzen erop dat erfelijke factoren een rol spelen bij eetstoornissen, zoals anorexia nervosa en boulimia nervosa. Promovenda Rita Slof-Op 't Landt onderzocht welke genen de kans beïnvloeden om anorexia en eetstoornissen die gepaard gaan met zelfopgewekt braken te ontwikkelen.
Als je de volgende symptomen herkent bij jezelf – of iemand in je omgeving – kan het zijn dat er sprake is van anorexia nervosa: Je hebt een normaal of te laag lichaamsgewicht, maar vindt jezelf toch te dik. Je bent (te) veel afgevallen in een korte tijd.
De meest gebruikte zijn monoamino-oxidaseremmers, selectieve serotine her opname remmers en tricyclische antidepressiva. Van het anti depressie middel 'fluoxetine', ook wel bekend als 'Prozac', is gebleken dat mensen met anorexia minder terugvallen hadden.
Je metabolisme raakt in de war, je schildklier gaat langzamer werken en je lichaam gaat veel minder verbranden. Te weinig eten kan er ook voor zorgen dat je diverse klachten krijgt. Denk aan haaruitval, slechte nagels, droog haar, slapeloosheid, duizeligheid etc.
Hetty: De helft van de anorexiapatiënten kan beter gemaakt worden, maar er is een hele moeilijke groep van 25%. Die wordt niet meer beter of gaat dood. Wij vroegen ons af: hoe kan dat? Het is een psychische ziekte, die meisjes eten niet, maar daar hoef je toch niet aan dood te gaan?
Je moet minimaal 3500 calorieën extra eten om een halve kilo te zijn aangekomen een volgende dag. Dat betekent dat je bovenop de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid, nog een heleboel meer tot je moet nemen.
Er zijn geen medicijnen die je kunnen genezen van anorexia. Medicijnen zullen daarom alleen ingezet worden als ondersteuning van therapieën en andere behandelingen. Als je naast anorexia nog een andere ziekte hebt die je behandeling moeilijker maakt, dan kun je medicijnen krijgen tegen deze bijkomende ziekte.