Tot de invoering van de Wzd ontfermde de GGZ zich ook over patiënten met dementie en verwante neurocognitieve stoornissen, met name binnen de ouderenpsychiatrie. Dementie is immers ook een in de DSM-5 geclassificeerde psychiatrische stoornis.
Dementie is een ziektebeeld waarbij de geestelijke vermogen ernstig zijn afgenomen. (In het handboek voor de psychiatrie, de DSM-V, wordt dementie een 'ernstige neurocognitieve stoornis' genoemd.)
Ouderenpsychiatrie richt zich op alle psychische problemen bij ouderen. Psychogeriatrie houdt zich bezig met aandoeningen die samenhangen met achteruitgang van het geheugen, zoals bijvoorbeeld bij dementie.
GGZ staat voor geestelijke gezondheidszorg. Dit is gezondheidszorg die zich richt op het voorkomen en behandelen van psychische aandoeningen, zoals depressie, angst, ADHD, autisme en persoonlijkheidsstoornissen.
In 5% van de gevallen is dementie een omkeerbaar proces. In die gevallen is bijvoorbeeld een ernstige depressie of medicijnvergiftiging de oorzaak. Tijdelijke dementie kan ook optreden na een hersenoperatie.
Diabetes en hart- en vaatziekten zijn risicofactoren voor dementie. Daarnaast lijken vezels ook nog bij te dragen aan het verminderen van ontstekingen in het lichaam. En ontstekingen spelen weer vaak een rol bij dementie.
Veel mensen met VaD hebben hart- en vaatziekten (gehad), bijvoorbeeld langdu- rig een hoge bloeddruk, hartritmestoornissen, suikerziekte en TIA's (kortdurende afsluiting van een bloedvat in de hersenen). Ook is het mogelijk dat iemand een of meerdere beroertes heeft gehad voordat de dementie begon.
Er zijn diverse soorten psychologen: wat is het verschil? Een psycholoog heeft de universitaire studie psychologie afgerond en behandelt psychische problemen. Een GZ-psycholoog heeft na de universitaire studie een postdoctorale beroepsopleiding van twee jaar gevolgd en behandelt ook psychische problemen.
De psychiatrische setting is bij uitstek geschikt om extreme gedragsstoornissen te hanteren en de weg te plaveien voor diagnostiek en behandeling. In ambulante setting is de ouderenpsychiatrie vooral geschikt als sprake is van zorgmijding of als outreachende zorg nodig is.
We onderscheiden dan ook vier 'gebieden' waarop ouderen kwetsbaar kunnen zijn: fysieke (belemmeringen in hun fysieke functioneren door bijvoorbeeld gewichtsverlies, evenwichtsproblemen, vermoeidheid), cognitieve (belemmeringen in cognitie zoals geheugen en flexibiliteit), sociale (belemmeringen door eenzaamheid of ...
Indeling fases van dementie
Een andere veel gebruikte indeling is de omschrijving van de vier fases van ik-beleving bij dementie; de bedreigde ik of cognitieve fase; de verdwaalde ik of emotionele fase; de verborgen ik of psychomotore fase; de verzonken ik of zintuiglijke ervaring.
Bij dementie gaan steeds meer zenuwcellen in de hersenen en/of verbindingen tussen deze zenuwcellen kapot. Hierdoor kunnen de hersenen niet goed meer functioneren. Bij sommige mensen met dementie kan de achteruitgang heel snel verlopen, terwijl anderen nog jarenlang een relatief gewoon leven kunnen leiden.
Wat is het verschil tussen alzheimer en dementie? In het kort gezegd; dementie is een verzamelnaam voor meer dan 50 verschillende ziektes. De ziekte van Alzheimer is één van de vormen van dementie. Van alle vormen van dementie komt alzheimer het meeste voor.
Een behandeling van lichte tot matige psychische problemen gebeurt in de basis GGZ. Een behandeling binnen de basis GGZ kan bestaan uit gesprekken met bijvoorbeeld een psycholoog of psychotherapeut. Ook een internetbehandeling (e-health) is mogelijk.
Wanneer u geen passende geestelijke gezondheidszorg vindt, kunt u daarbij hulp krijgen. Bijvoorbeeld van de huisarts, zorgverzekeraar of Het Juiste Loket. Lukt dat ook niet, dan kan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport helpen.
Bij de GGZ-instelling waar ik in behandeling was, ben ik uit zorg gegaan en heb daar aangegeven naar een eerstelijnspraktijk te willen gaan. Belangrijk is om aan te geven dat je vrij bent, je mag zelf kiezen waar je zorg wilt afnemen. Zodra het beter gaat, dus aangeven dat je naar een eerstelijnspraktijk wilt.
Behandelingen bij de psycholoog, psychiater en andere geestelijke gezondheidszorg vallen onder de GGZ. U krijgt dit vergoed uit uw basisverzekering.
Als GZ-psycholoog diagnosticeer en behandel jij patiënten met psychische stoornissen en problemen in hun leefomgeving. Jouw taken zijn onder andere: het voeren van intakegesprekken met patiënten, het verrichten van observaties en het interpreteren van psychodiagnostisch onderzoek.
Volwassenen die hulp zoeken voor diagnose of behandeling van ADHD gaan in de regel eerst naar de huisarts. Deze beoordeelt vaak samen met de POH-GGZ de situatie. Op grond van die beoordeling volgt dan begeleiding door de huisarts en/of POH-GGZ dan wel verwijzing naar de GB GGZ of S GGZ.
Noten: ze zijn een bron van vitamine E, een antioxidant. Antioxidanten zijn stoffen die de beschadiging van (hersen)cellen tegengaan. Fruit: blauwe bessen, rode bessen, frambozen, … Deze gezonde snoepjes zijn niet alleen lekker, zomers fruit bevat ook antioxidanten.
Stress en dementie
Stress verhoogt de productie van stresshormonen, beschadigt de hippocampus, beïnvloedt leer- en geheugenprocessen en verlaagt de afweer. Al deze factoren zijn al eens in verband gebracht met dementie. Stresshormonen kunnen nog jaren na traumatische ervaringen in het bloed worden gevonden.
Vooral kleine beschadigingen, zoals bij vasculaire dementie, worden op een mri beter zichtbaar. De ct en de mri kunnen echter niets zeggen over het functioneren van de hersenen.