De Algemene Rekenkamer is geen bestuursorgaan in de zin van de Awb. Zij wordt wel als bestuursorgaan aangemerkt voor zover zij besluiten neemt of handelingen verricht ten aanzien van haar ambtenaren.
Wet open overheid (Woo)
De Woo vervangt per 1 mei 2022 de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). De Algemene Rekenkamer was uitgezonderd van de Wob, maar valt voortaan deels wel en deels niet onder de Woo. De Woo heeft als doel de publieke sector transparanter te maken.
De Algemene Rekenkamer is een Hoog College van Staat. We zijn een onafhankelijk instituut en dus geen onderdeel van de regering of het parlement. Wij hebben wettelijke bevoegdheden om ons werk te doen.
De Gemeentewet bepaalt dat de raad moet kiezen tussen een rekenkamer, ingericht volgens een wettelijk vastgelegd mo- del, of een rekenkamerfunctie waarbij de raad meer zelf invulling geeft aan de uitvoering van de taak.
Alle ministers leggen elk jaar verantwoording af aan het parlement over het belastinggeld dat zij ontvangen en uitgeven. Dit doen zij in hun jaarverslag. Elk jaar controleert de Algemene Rekenkamer deze jaarverslagen.
Het college van de Algemene Rekenkamer bestaat uit Pieter Duisenberg (president), Ewout Irrgang, en Barbara Joziasse. De ambtelijke organisatie bestaat uit ongeveer 250 medewerkers. Lees meer over de organisatie, het doel, de taken en de positie van de Algemene Rekenkamer in de Factsheet: De Algemene Rekenkamer.
De Algemene Rekenkamer doet onderzoek naar tientallen onderwerpen: van subsidies voor elektrisch rijden tot hoe de overheid omgaat met burgers die schulden hebben en de rol van de rijksoverheid bij de jeugdbescherming. Ze laat de gevolgen van beleid zien in de maatschappij, op straat, op de werkvloer.
Wat de Rekenkamer doet
De Rekenkamer onderzoekt: Doeltreffendheid: heeft de gemeente met haar beleid bereikt wat zij wil? Doelmatigheid: heeft de gemeente het beschikbare geld goed besteed? Rechtmatigheid: heeft de gemeente zich aan de regels en wetten gehouden?
Sinds 2005 is het voor elke gemeente verplicht een rekenkamer te hebben ingericht, alleen of gezamenlijk met andere gemeenten. Deze rekenkamers functioneren in principe onafhankelijk van de gemeenteraad.
De meeste provincies werken samen voor hun rekenkamers: Noordelijke Rekenkamer (Groningen, Friesland en Drenthe), Rekenkamer Oost-Nederland (Overijssel en Gelderland), Randstedelijke Rekenkamer (Flevoland, Utrecht, Noord-Holland en Zuid-Holland), Rekenkamer Zeeland en Zuidelijke Rekenkamer (Noord-Brabant en Limburg).
Het college van de Algemene Rekenkamer bestaat momenteel uit Pieter Duisenberg (president), Ewout Irrgang en Barbara Joziasse. Collegeleden worden voor het leven benoemd. Het college gaat uit van het principe van collegiaal bestuur. Dat betekent dat het college als geheel alle besluiten neemt.
De raad kan de Rekenkamercommissie inschakelen om het beleid van de gemeente te controleren. De Rekenkamercommissie doet onafhankelijk onderzoek naar de doeltreffendheid, doelmatigheid en/of rechtmatigheid.
De Algemene Rekenkamer is een onafhankelijk Hoog College van Staat dat de rechtmatigheid en doelmatigheid van de ontvangsten en uitgaven van de Rijksoverheid controleert. Daarnaast kijkt de Algemene Rekenkamer of de overheid beleid uitvoert zoals dat was bedoeld.
De Algemene Rekenkamer is geen bestuursorgaan in de zin van de Awb.
De Algemene Rekenkamer controleert de inkomsten en uitgaven van de rijksoverheid en rapporteert hierover aan het parlement in het jaarlijkse verantwoordingsonderzoek. Ook doen wij onderzoek naar de kosten en effecten van overheidsbeleid.
Op elke derde woensdag in mei legt het kabinet verantwoording af aan de Tweede Kamer over het beleid en de financiën in het afgelopen jaar. We noemen die dag Verantwoordingsdag. De Algemene Rekenkamer doet elk jaar onderzoek naar de verantwoording door het kabinet: het verantwoordingsonderzoek.
Het gemeentebestuur is de gezamenlijke aanduiding voor de organen die bevoegd zijn om een gemeente te besturen. Het gemeentebestuur laat zich meestal onderscheiden in een algemeen bestuur en een dagelijks bestuur. Het algemeen bestuur van de gemeente berust normaliter bij het volksvertegenwoordigende orgaan.
De organisatie. Elke gemeente heeft een gemeenteraad, een burgemeester en een college van burgemeester en wethouders (B en W). Een belangrijke taak van de gemeenteraad is om het college te controleren. Het college moet op zijn beurt verantwoording afleggen aan de gemeenteraad.
Over veel zaken mag de gemeente zelfstandig beslissen.Bijvoorbeeld het bouwen van een theater, het aanleggen van een fietspad of het bouwen van woningen. Het maken van die keuzes is de belangrijkste taak van het gemeentebestuur. Daarnaast voert de gemeente ook veel landelijke wetten uit.
De leden van de gemeenteraad (raadsleden) nemen alle beslissingen die voor de gemeente van belang zijn. Bijvoorbeeld over onderwijs, nieuwbouw of de hoogte van de belastingen.
Er zijn in 2019 323 gemeenten met een actieve rekenkamer of rekenkamerfunctie. Daarvan zijn er 275 met een rekenkamerfunctie en 48 met een (onafhankelijke) rekenkamer.
De totale uitgaven van het Rijk zijn in 2024 € 433,6 miljard. Het meeste geld gaat naar zorg, onderwijs en sociale zekerheid (uitkeringen). De inkomsten van het Rijk zijn € 402,9 miljard. Die inkomsten bestaan uit de belastingen en premies die mensen en bedrijven betalen.
Het ministerie van Financiën schrijft een uitleg bij de belangrijkste keuzes, plannen en uitgaven in de Rijksbegroting. Die uitleg heet de Miljoenennota. Ook op Prinsjesdag stuurt de staatssecretaris van Financiën het Belastingplan aan de Tweede Kamer.
Onderwijs en sociale bescherming grootste uitgavenposten van Vlaamse overheid. Onderwijs en sociale bescherming waren in 2022 de grootste uitgavenposten van de Vlaamse overheid. Zij waren elk goed voor 27% van de uitgaven. Economische zaken, inclusief mobiliteit, kwam met 19% op de 3de plaats.