De huidige Noordzee is geologisch gezien een jonge zee, die ontstond nadat aan het einde van de laatste ijstijd (ongeveer 11.000 jaar geleden) het zeeniveau begon te stijgen.
Maar vergis je niet, het zeewater langs de Nederlandse kust is van hoge kwaliteit. Onze Noordzee behoort tot de schoonste en veiligste zeeën ter wereld.
Deze ondiepte maakt het gevoelig voor choppy waters, vooral tijdens stormen of periodes met harde wind . De Noorse Zee en de IJslandse Zee zijn dieper, maar kunnen ook te maken krijgen met ruwe omstandigheden vanwege hun noordelijke breedtegraad en blootstelling aan Arctische weersystemen.
De Nederlandse kust heeft een zandbodem, vandaar dat we geen kelp hebben in de Nederlandse kustwateren. Toch barst het in de Noordzee van de kelp, vooral in ondiep water tot 20 meter langs de Engelse en Schotse kust.
Spijts het vele zwerfvuil en de alarmerende uitstoot van broeikasgassen, is de Noordzee vandaag een stuk properder dan pakweg enkele decennia geleden. Er is minder olievervuiling, het strandwater is doorgaans van prima zwemkwaliteit en de vervuiling met diverse zware metalen is sterk geminderd.
De Middellandse Zee blijft een van de meest vervuilde zeeën ter wereld.Er drijft vier keer meer zwerfafval in rond dan in de Noordzee, blijkt uit een net gepubliceerde studie van het gezaghebbende Franse zeeonderzoeksinstituut Ifremer.
De olie- en gasplatforms in de Noordzee hebben meer impact dan alleen de atmosfeer. Met behulp van meer dan 30 jaar aan gegevens ontdekten wetenschappers dat het sediment rond negen platforms niveaus van verontreinigende stoffen bevat die duizenden keren hoger zijn dan in de bredere zeebodem .
De Noordzee is een van de gevaarlijkste zeeën ter wereld. Er zijn wilde stormen en mistige winters . Omdat de zee meestal ondiep is, zijn de stromingen sterk en trekken ze vaak in verschillende richtingen. Hoewel de Noordzee gevaarlijk kan zijn, is het belangrijk om te handelen.
De belangrijkste bronnen van verontreinigende stoffen voor het Nederlandse deel van de Noordzee liggen in ons achterland (landbouw, stedelijk afvalwater, industrie en verkeer). Lozingen uit bovenstrooms gelegen bronnen bereiken de Noordzee met het rivierwater.
Op de bodem van de Noordzee liggen honderden scheepswrakken. Van sommige wrakken is nog weinig over, terwijl andere nog nagenoeg intact op de zeebodem liggen. De wrakken trekken veel onderwaterleven aan; ze zijn vaak mooi begroeid en er zwemmen nieuwsgierige scholen vis omheen.
Bedreigingen voor de Noordzee
De Noordzee is een van de drukste zeeën ter wereld en inmiddels een groot industriegebied met weinig ruimte voor natuur. Het leven onder water wordt vooral verstoord door scheepvaart, overbevissing en schadelijk vistuig zoals kettingen die over de bodem trekken.
Van het puntje van het Zuid-Amerikaanse continent tot de meest noordelijke kusten van Antarctica : hier vindt u de naar verluidt ruigste zeepassage ter wereld. De Drake Passage is een legende en het oversteken ervan is een ervaring waar sommige passagiers op Antarctica-cruises het meest naar uitkijken.
De Drake Passage en de Noordzee zijn onvoorspelbaar, met enkele van de meest bedreigende zeecondities ter wereld . Hoewel elk waterlichaam af en toe onderhevig is aan een storm, staan de Drake Passage en de Noordzee bekend om hun onvoorspelbaarheid.
In de zomer en nazomer heeft het water een heerlijke temperatuur voor een lekker en heilzaam Noordzeebad, waarbij de zwemmer in aanraking komt met gezonde zeelucht en kalium, calcium, fluor en zink uit het zeewater. De zee stroomt en is altijd in beweging, ook als je het niet ziet.
Over de Noordzee
Gemiddeld is de zee 95 meter diep, maar op sommige plekken is dit een stuk minder. Ten zuiden van de Doggersbank bijvoorbeeld, daar is de Noordzee maar vijftig meter diep, terwijl hij tussen Schotland en Noorwegen dan weer vijfhonderd meter diep is.
1. Zlatni Rat (Kroatië) De Gouden Hoorn van Kroatië is een van de uniekste stranden van de wereld. Door de stroming, wind en golven verandert het goudgele kiezelstrand continu van vorm en is het bovendien altijd windstil aan één kant van het eiland.
"De Noordzee is een zeer gevaarlijke zee", zegt duiker Johan Rycx. "De temperatuur van het water is nu amper 13°C en heel vaak is het koude water de hoofdoorzaak de problemen. Daarbij komen ook nog andere gevaarlijke factoren, zoals de sterke stroming, de wind en ook de verraderlijke stand van de zee, eb of vloed.
Zit het zeewater echter vol stof- en plantdeeltjes van algen, zoals in de Noordzee het geval is?Dan kunnen de blauwe stralen niet door het water dringen en wordt het licht minder weerkaatst. En dan krijg je dus die typische bruingroene of grauwe kleur die wij aan onze kust gewend zijn.
The Blue Lake in het zuiden van Nieuw-Zeeland wordt het helderse meer ter wereld genoemd. Het water is kristalhelder.
De Noordzee is relatief ondiep
Toch blijft het respect voor de zee op zijn plaats. De Noordzee is ondiep: voor de kust van Nederland en België hooguit zo'n dertig meter. Tijdens een storm kunnen hoge golven het zand van de bodem opstuwen en op het dek van een schip gooien, zegt Buitjes.
De Noordzee ligt ook ten noorden van Nederland, boven de wadden. Vroeger hadden we ook de Zuiderzee, nu het IJsselmeer. Dus de zee die zuidelijker lag heette de Zuiderzee en de zee die noordelijker lag de Noordzee. Tot aan de Eerste Wereldoorlog noemden de Engelsen de North Sea de German Ocean.
Het water van de Noordzee is niet overal even zout. In het Atlantische water, dat door Het Kanaal en in het noorden langs Schotland de Noordzee binnen komt, bevat een liter zeewater gemiddeld circa 35 g zout.
Uit een bundeling van de verschillende studies van de afgelopen vijftien jaar blijkt volgens Greenpeace dat de Middellandse Zee met stip wint van alle andere wereldzeeën, als het gaat om de vervuiling. De grootste boosdoener zijn de plastics.
De Noordzeebodem bevat grote reserves aan olie en gas. Winning daarvan draagt fors bij aan de Nederlandse economie. Olie- en gaswinning zijn in het Nationaal Waterplan dan ook benoemd als activiteiten van groot nationaal belang.
Er is onderzocht dat in elke kilo zand van de Nederlandse stranden zo'n 250 stukjes plastic zitten. Een deel daarvan komt uit Nederland, een deel kan overal vandaan komen en hier aangespoeld zijn. Hoeveel elk product bijdraagt aan de plasticsoep in zee is niet bekend. Aan het afval van elders kunnen wij niet veel doen.