3.2 BloedonderzoekBij een gewrichtsontsteking kunnen de bezinkingssnelheid (of ESR) en/ of de CRP-waarde in het bloed stijgen. Grofweg kan men zeggen: hoe ernstiger de ontsteking (grote gewrichten), hoe hoger de ESR en/of CRP-waarde.
De bezinkingssnelheid kan stijgen tot boven de 100 mm per uur. Een verhoogde BSE bij warme, gezwollen en pijnlijke gewrichten geeft aan dat de gewrichtsontsteking actief is. Hoe hoger de gemeten waarde, hoe actiever de ontsteking is.
Bij een gewrichtsontsteking kunnen de bezinkingssnelheid (BSE)- en de CRP-waardes in het bloed stijgen. Hoe ernstiger de ontsteking, hoe hoger de BSE- en CRP-waardes. Je arts gebruikt deze waardes vooral om het verloop van de reumatische ontstekingen te volgen en niet zozeer om de diagnose te stellen.
Ontstekingswaarde of de CRP-waarde. Bij een verhoogde ontstekingswaarde in je bloed heb je ergens een actieve ontsteking of infectie in je lichaam. Reumafactor (RF), dit is een auto-antistof die bij verschillende reumatische aandoeningen en infecties aantoonbaar kan zijn.
Als je grote hoeveelheden auto-antilichamen of anti-nucleaire antilichamen (ANA) in je bloed hebt, kan dit wijzen op een auto-immuunziekte. De ANA-test spoort de anti-nucleaire antilichamen (ANA) in je bloed op. Anti-nucleaire antilichamen (ANA) richten zich tegen de kern (nucleus) van de cellen in je lichaam.
Als er sprake is van spierreuma, zijn de ontstekingswaardes in het bloed, zoals BSE en CRP, meestal verhoogd.
De uitslag geeft aan hoeveel CRP er in uw bloed aanwezig is. Normaal is deze waarde kleiner dan 10. Een verhoging wijst op een ontsteking in uw lichaam. Als er een verdenking bestaat op een longontsteking dan wordt er bij waarden van 100 of groter meestal overgegaan tot het voorschrijven van een antibioticum.
De CRP-waarden is vaak het hoogst (> 100 mg/L) bij bacteriële infecties, pancreatitis, appendicitis, trauma, kanker en reuma. Matig verhoogde CRP-waarden (< 100 mg/L) passen meer bij virale infecties, tuberculose en chronische ontstekingen.
Reumatoïde artritis is een ziekte waarbij uw gewrichten gaan ontsteken. Meestal begint het bij de handen en voeten. Ook de pezen en slijmbeurzen in de buurt van gewrichten kunnen ontstoken raken.
Onderzoek heeft uitgewezen dat verhoogde ontstekingswaarden c.q. constant licht te hoge CRP waarden geassocieerd worden met het risico op hart- en vaatziekten, inclusief een hartaanval.
Veel voorkomende vormen van reuma zijn: Artritis psoriatica. Artrose (osteoartritis)Jeugdreuma (juveniele idiopatische artritis)
U heeft pijnlijke, stijve, dikke of warme gewrichten. Bijvoorbeeld in de handen, polsen, voeten of enkels. Heel soms wordt een gewricht ook rood. U kunt de gewrichten minder goed buigen, strekken of bewegen.
Bloedonderzoek. Met het bloedonderzoek wil je arts weten of er ontstekingswaarden in je bloed aanwezig zijn. Daarnaast kijkt je arts of er antistoffen in je bloed zitten, zoals de reumafactor en de ACPA of anti-CCP test. Dit zijn eiwitten die met je afweersysteem te maken hebben.
De meeste mensen krijgen last van hun spieren, gewrichten en organen. Voorbeelden van organen die aangetast kunnen worden, zijn je slokdarm, longen, hart of nieren.
Bij acuut reuma gaat het om een bepaald soort bacterie: een streptokok, uit de groep-A-streptokokken. Deze bacterie komt veel voor en zorgt vaak voor keelinfecties. Je krijgt bij acuut reuma vaak hoge koorts en gewrichtsklachten.
Er zijn gewrichten waarin het vaker voorkomt zoals in de knieën, de heupen, de gewrichten in de nek en onderrug, de duim, de vingers en de grote teen. Artrose is de meest voorkomende reumatische aandoening aan het bewegingsapparaat. Bijna 1,5 miljoen mensen in Nederland hebben artrose.
Vliegende reuma (palindroom reuma)
Bij deze vorm komen er aanvallen van gewrichtsontstekingen voor in één of meerdere gewrichten. Het is vernoemd naar het Griekse woord 'palindromis', wat terugkerend betekent.
Er zijn vijf tekenen, of symptomen, die wijzen op een acute infectie: roodheid, warmte, zwelling, pijn en verminderd functioneren, zoals moeite hebben met het normaal bewegen van het gekwetste lichaamsdeel. Soms is een infectie klein, met slechts een klein gebied dat is gekwetst. Het lichaam geneest dan vanzelf.
Indien een CRP waarde boven 10 mg/l uit stijgt is dit een teken van een acute ontsteking, er is veel CRP afgegeven in de bloedbaan. In dit geval heb je dus ergens een broeiende ontsteking die de CRP waarde sterk doet verhogen.
Wel kan CRP worden gebruikt om inflammatoire darmziekten uit te sluiten. Daarvoor kan een waarde van maximaal 0,5 milligram per liter bloed worden aangehouden [8]. Bij een dergelijk lage CRP-waarde kan ervan worden uitgegaan dat er geen ontstekingsprocessen actief zijn in het lichaam en dus ook niet in de darmen.
CRP waarde en andere ontstekingswaarde
Bloedonderzoek geeft inzicht in de activiteit van het immuunsysteem. Wanneer er een ontsteking in het lichaam zit, zijn voornamelijk de witte bloedcellen (leukocyten) en het CRP verhoogd, dit is waarneembaar door middel van een bloedonderzoek.
De CRP-test is een van de meest aangevraagde onderzoeken van het bloed. Het gehalte CRP geeft een aanwijzing over de aanwezigheid van een ontstekingsproces of infectie in het lichaam. De CRP test is een algemene bepaling, deze test toont niet specifiek een ziekte of aandoening aan.
Een CEA-waarde hoger dan 5 kán een aanwijzing zijn voor kanker. CEA is een zogenaamde tumormarker. Het kan ook iets zeggen over de grootte van een tumor en of er wel of geen uitzaaiingen zijn. Maar een verhoogde CEA-waarde kan ook wijzen op bijvoorbeeld een darm- of leverontsteking.
Het C-reactieve proteïne (CRP) is een sensitieve maar aspecifieke ontstekingsparameter. Huisartsen kunnen tegenwoordig het CRP bepalen door middel van een point-of-care-test (POCT).