Een operatie in combinatie met chemo(radio)therapie is de enige mogelijkheid om alvleesklierkanker volledig te genezen. Het doel van een operatie is om de tumor met aangrenzend weefsel inclusief lymfklieren te verwijderen.
De vooruitzichten bij alvleesklierkanker zijn niet goed. Dat komt omdat alvleesklierkanker vaak pas wordt ontdekt als je al uitzaaiingen hebt. Maar ook als je geen uitzaaiingen hebt, is de kans klein dat je beter wordt. Vijf jaar na de diagnose leven nog ongeveer 5 van de 100 mensen.
Koploper, maar winst? De zorg rond alvleesklierkanker mag in Nederland top zijn, helaas zijn de vooruitzichten van de ziekte slecht. Vijf jaar na diagnose is negen procent van de patiënten nog in leven en bij slechts 1 op de 5 patiënten kan de tumor direct met een operatie worden verwijderd.
Bij meer dan de helft van de patiënten met alvleesklierkanker is de ziekte bij het stellen van de diagnose al zo ver gevorderd (stadium vier), dat een jaar later nog maar tien procent in leven is. Probleem is dat een tumor in de alvleesklier er vaak al een hele tijd zit voordat een patiënt er last van krijgt.
De 5-jaarsoverleving van alle kankersoorten is gemiddeld 65 procent. Bij alvleesklierkanker is dit minder dan 5 procent.
Door late diagnose en uitzaaiingen is een behandeling vaak al te belastend voor zieke en verzwakte patiënten. Meer dan de helft van alle patiënten is slechts 4 maanden na diagnose al overleden. Bijna alle patiënten die deze diagnose krijgen, zullen er ook aan overlijden.
Alvleesklierkanker en eierstokkanker zijn moeilijk te behandelen omdat ze vaak laat ontdekt worden. De tumor is dan te groot om te verwijderen. Of hij is al uitgezaaid. Omdat mensen met zo'n tumor vaak niet meer lang leven, is het moeilijk om daar goed onderzoek naar te doen.
Alvleesklierkanker is een ernstige ziekte die vaak pas laat wordt ontdekt. Vaak zit de tumor er al een tijd voordat iemand klachten krijgt. Als cellen in de alvleesklier ongecontroleerd gaan delen, kan er een kwaadaardige tumor ontstaan. Zo'n tumor heet alvleesklierkanker of pancreascarcinoom.
Als alvleesklierkanker uitzaait, is dat meestal eerst naar de lymfeklieren die in de buurt van de alvleesklier liggen.Ook zaait alvleesklierkanker vaak uit naar de lever, de longen of naar de buikholte.
Rugpijn is een algemeen symptoom voor vergevorderde alvleesklierkanker. De pijn ontstaat doordat de tumor drukt op organen en zenuwen in de omgeving. De pijn kan constant aanwezig zijn of met tussenpozen. Vaak is de pijn erger na het eten of wanneer je even gaat liggen.
Een reden waarom alvleesklierkanker zo dodelijk is, is dat het meestal geen symptomen veroorzaakt totdat het een vergevorderd stadium bereikt. Wanneer een patiënt symptomen ervaart zoals buikpijn, gewichtsverlies en geelzucht, is de kanker vaak uitgezaaid naar andere delen van het lichaam.
De vijfjaarsoverleving van alvleesklierkanker is minder dan 5 procent. Daarmee heeft alvleesklierkanker, zeker in vergelijking met andere kankersoorten, een slechte prognose. Patiënten die de diagnose krijgen zijn vaak ouder dan 70 jaar. Bij meer dan de helft van de patiënten is de tumor al uitgezaaid tijdens diagnose.
De gemiddelde leeftijd bij diagnose is 65 jaar; 80% van de patiënten is tussen 60 en 80 jaar. Op een leeftijd jonger dan 45 jaar is alvleesklierkanker zeldzaam, maar wel mogelijk. Alvleesklierkanker komt mogelijk iets vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Bij niet-rokers zijn deze verschillen echter gelijk.
Er is geen duidelijke oorzaak van alvleesklierkanker. Sommige mensen hebben wel meer kans om alvleesklierkanker te krijgen. Meestal is het niet duidelijk waarom je alvleesklierkanker krijgt.
Jaarlijks krijgen bijna 3.000 mensen alvleesklierkanker. De meeste van hen zijn 60 jaar of ouder. Alvleesklierkanker wordt vaak laat ontdekt als er al uitgebreide groei en uitzaaiingen zijn. Dan is de ziekte niet meer te genezen.
Wanneer de kanker is uitgezaaid bij diagnose
Bij uitgezaaide kanker is genezing meestal niet meer mogelijk. Dit heeft effect op de overleving. Bij mensen met uitzaaiingen is de gemiddelde overleving na 5 jaar ongeveer 15%. Bij mensen met kanker zonder uitzaaiingen is de overleving na 5 jaar een stuk hoger: 75%.
Het hangt bijvoorbeeld af van hoeveel uitzaaiingen u heeft en hoe groot ze zijn. Als u in verschillende organen uitzaaiingen heeft, kunt u meestal niet genezen. U kunt ook kiezen om geen behandeling te krijgen die kans geeft om te genezen. U kunt dan wel behandelingen krijgen tegen uw klachten.
Zo komen vermoeidheid, pijn, benauwdheid en verlies van eetlust veel voor. In de terminale fase komen ook symptomen als gewichtsverlies, sufheid en verwardheid vaak voor.
Je arts kan niet precies vertellen hoelang je nog zal leven.Misschien kan hij wel in grote lijnen voorspellen hoe de ziekte ongeveer zal verlopen. Met je arts kan je ook bespreken wat de mogelijkheden zijn voor een zo lang, en een zo goed mogelijke tijd. Praten is daarbij belangrijk.
Ongeveer 20 van de 100 mensen met alvleesklierkanker kunnen een operatie krijgen. Bij een operatie wordt de kanker weggehaald. Het maakt uw kans om langer te leven groter. Na een operatie is de kans wel groot dat de alvleesklierkanker toch nog terugkomt.
Alcohol. U krijgt het dringende advies om geen alcohol te drinken. Onderzoek heeft aangetoond dat elke dag meerdere glazen alcohol drinken een verhoogde kans geeft op alvleesklierontsteking. Om alvleesklierontsteking te voorkomen is het belangrijk dat u matig bent met alcohol.
De expertisecentra voor alvleesklierkanker zijn:
Amphia Ziekenhuis, Breda. Amsterdam UMC.
Chemotherapie na de operatie kan het risico op uitzaaiingen met ongeveer een derde verminderen. Artsen schatten het risico op uitzaaiingen in op basis van: Het stadium van de borstkanker.
Het bevolkingsrisico op alvleesklierkanker is in Nederland ongeveer 1,5%. Bij slechts een klein deel van de patiënten wordt momenteel een erfelijke aanleg aangetoond. Het risico op een erfelijke aanleg neemt toe bij: het voorkomen op ongebruikelijk jonge leeftijd.