Elke dag sterven zo'n 830 vrouwen in de wereld aan complicaties bij de zwangerschap of bevalling. Hoewel dat nog altijd een onaanvaardbaar hoog cijfer is, zoals de Wereldgezondheidsorganisatie zegt, ligt het veel lager -44 procent lager om precies te zijn- dan 25 jaar geleden.
Vanaf de jaren 70 ligt dit aandeel jaarlijks op minder dan 14 per 100 duizend levendgeborenen. Sinds 2007 is dit aandeel zelfs onder de 5 per 100 duizend gebleven.
6,2 maternale overlijdens per 100.000 levendgeborenen
Statbel heeft de statistieken over moedersterfte voor de periode 2015-2019 bijgewerkt.
Jammer genoeg komen er nog heel veel complicaties voor tijdens bevallingen die kunnen leiden tot ongewenste resultaten. Keizersnedes, totaalruptuur, een stuitligging, het inleiden van de bevalling, uitscheuren, problemen met de placenta en nog veel meer; je kunt er hier alles over lezen.
Definitie van Moedersterfte
Directe sterfte is het gevolg van complicaties van zwangerschap, bevalling en kraambed, van interventies, omissies of onjuiste behandeling of van een reeks gebeurtenissen die voortvloeien uit deze complicaties.
Maar tijdens de bevalling moet meer dan 60 procent van de zwangeren die hun eerste kind krijgen alsnog naar het ziekenhuis vanwege het risico op complicaties. Uiteindelijk bevalt nog maar 15 procent van alle zwangere vrouwen in Nederland thuis.
Uiteraard hoop je op een voorspoedige bevalling voor jou en je kind, maar een paar procent van alle vrouwen krijgt helaas toch te maken met complicaties. Sommige complicaties hebben geen spoed, bijvoorbeeld wanneer je weeën niet krachtig genoeg zijn en je extra weeënhormoon nodig hebt.
"Een vaginale geboorte is niet voor alle vrouwen geschikt. We moeten af van het automatisme van de vaginale bevalling", zegt kersvers hoogleraar gynaecologie Bas Veersema in "Nieuwe Feiten" op Radio 1. "Het lichaam van een vrouw is eigenlijk steeds minder geschikt geworden om een kind te baren".
Leef met de ouders, familie en vrienden mee
Spreek daarom uit dat je niet weet wat je moet zeggen, dat je het ontzettend verdrietig vindt en dat je met ze meeleeft. Dit lijkt misschien overbodig om te zeggen maar voor iemand met veel verdriet is het fijn om te horen dat anderen meeleven.
Je krijgt plots te horen dat het hartje van je kindje niet meer klopt. Of er wordt een buitenbaarmoederlijke zwangerschap vastgesteld. Of misschien heeft je baby ernstige afwijkingen of geen overlevingskansen e moet je je zwangerschap afbreken.
Belangrijkste doodsoorzaken
Bij mannen was in 2019 sterfte door kanker de belangrijkste doodsoorzaak (30%). Sterfte door een hart- of vaatziekte kwam op de 2de plaats (24%). Bij vrouwen was sterfte door een hart- of vaatziekte de belangrijkste doodsoorzaak (28%), gevolgd door sterfte door kanker (23%).
Thuisbevallingen, de cijfers
In het onderzoek van Eenvandaag in samenwerking met Ouders van Nu (2021) bevalt 21 procent van de vrouwen thuis, 21 procent bevalt in een geboortecentrum, geboortehotel of poliklinisch. 58 procent van de vrouwen bevalt met een medische noodzaak in het ziekenhuis.
Wanneer je tijdens je zwangerschap een hoge bloeddruk ontwikkelt en er ook eiwit in je urine is, spreken we van zwangerschapsvergiftiging of pre-eclampsie. Een milde vorm van pre-eclampsie komt voor bij zo'n 50 op de 1000 zwangere vrouwen.
De baby kan ook overlijden. Hersenschade of overlijden van de baby treedt op bij 10% van de vrouwen bij wie het litteken scheurt (5 tot 10 van de 10 000 vrouwen die vaginaal proberen te bevallen na eerdere keizersnede). Zelf heb je bij een baarmoederscheur ook kans op problemen.
Is er sprake van meer dan 1 liter bloedverlies tijdens de bevalling, dan is er sprake van een ernstige fluxus. Dit kan leiden tot shock of bewusteloosheid, wat dit een ernstige complicatie maakt. Een fluxus vindt echter meestal niet gelijk na de bevalling plaats, maar binnen 24 uur na de bevalling.
In Nederland worden ongeveer 180000 baby's per jaar geboren. Daarvan sterft 1 procent, een laag cijfer lijkt het, maar het gaat daarbij om 1800 overleden baby's per jaar.In het onderzoek zijn 26 Europese landen betrokken. De laagste babysterfte is in Luxemburg, Slowakije en Spanje.
De baby kan begraven worden op een officiële begraafplaats of gecremeerd worden. De gemeente geeft na overleg van een verklaring van de behandelend arts een verlof tot begraven of cremeren af. De ouders kunnen daarna de overleden baby begraven of cremeren.
Een uitvaart voor baby kost gemiddeld € 1.000. Dit is afhankelijk van de wensen van de ouders. Vaak vindt de uitvaart van een baby in besloten kring plaats, waardoor de uitvaartkosten lager zijn dan bij een uitvaart voor een volwassenen. Als je kind wat ouder wordt, kunnen de kosten oplopen naar € 4.000 tot € 10.000.
We adviseren om na een vlokkentest of vruchtwaterpunctie het twee dagen rustig aan te doen. Druk op de buik vermijd je best: til geen zware lasten, beoefen geen sport en vermijd vrijen.
Bijna alle vrouwen ervaren een bevalling als pijnlijk. Toch is pijn bij de bevalling een normaal iets. De pijn tijdens de bevalling neemt meestal toe als de ontsluiting vordering laat zien. Het is in deze fase vaak te voelen in de onderbuik, de onderrug of soms richting de bovenbenen.
Del zou hierbij een maat zijn om pijn te meten, met 45 del als de hoeveelheid die een menselijk lichaam redelijkerwijs kan verdragen en 57 del vergelijkbaar met het breken van twintig botten. Een man die een trap tussen zijn benen krijgt, moest echter 9000 del te boven zien te komen.
Voor het kind is een keizersnede niet beter of slechter dan een vaginale bevalling. Een keizersnede brengt voor de moeder risico's met zich mee, zoals bloedingen, wondinfecties en problemen bij een volgende bevalling. De meeste vrouwen krijgen een ruggenprik. De operatie duurt ongeveer 30-45 minuten.
Ongeveer de helft (53 procent) van de vrouwen die hun bevalling als (heel) zwaar hebben ervaren, hebben gebruik gemaakt van een vorm van pijnbestrijding. Bij vrouwen die de bevalling niet of niet zo zwaar vonden, is dat ongeveer een kwart (24 procent).
Zo'n 10 tot 20 procent van alle Nederlandse vrouwen ervaart haar bevalling als traumatisch. Van die 17.000 tot 34.000 vrouwen die hun bevalling als traumatisch ervaart, ontwikkelt 1 tot 3% zelfs een posttraumatische stressstoornis (PTSS). Dat komt neer op 2.000 – 3.000 vrouwen per jaar.
Na een gecompliceerde, langdurige bevalling of na een keizersnede bestaat een iets verhoogd risico op complicaties. De meest voorkomende complicaties zijn; infecties (ontstekingen), een bloedpropje (trombose) of een nabloeding. Soms kunnen hevige stemmingswisselingen een reden zijn voor (psychische) problemen.