Sinds het begin van de Russische invasie van Oekraïne heeft Rusland 93 miljard euro verdiend aan de export van fossiele brandstoffen. In de eerste honderd dagen van de oorlog ging het grootste deel van de uitvoer van Russisch olie en gas naar de Europese Unie.
Ruwe olie is met €46 miljard de grootste inkomstenbron van Rusland, gevolgd door gas via pijpleidingen, olieproducten, vloeibaar gemaakt aardgas (lng) en steenkool. Oekraïne dringt er bij de westerse landen op aan om alle handel met Rusland te verbreken in de hoop de financiële levensader van het Kremlin af te snijden.
Duitsland heeft Rusland in de eerste 100 dagen van de oorlog in Oekraïne ruim €12 miljard betaald voor olie en gas – Nederland stortte een kleine €8 miljard in de kas van Poetin.
Maar de omvang van al die projecten samen valt in het niet bij de plusminus 175 miljard kubieke meter die Gazprom jaarlijks levert aan Europese afnemers. Dat betekent dat Azië voor Rusland het verlies van de Europese markt niet kan compenseren, zelfs al komen er nieuwe pijpleidingen in Siberië.
Ondanks alle sancties die Nederland in Europees verband oplegt aan Rusland vanwege de oorlog in Oekraïne, wordt er op dit moment vanuit Nederland iedere dag zo'n 30 miljoen euro overgemaakt naar de Russische staatskas. Per hoofd van de bevolking is dat gemiddeld zo'n 2 euro per dag.
Wanneer de Russen de invasie voortzetten zal deze naar schatting zorgen voor een kostenpost van $20 miljard per dag.
Duitsland en Zweden zijn, afgezet tegen het bruto nationaal inkomen, na Nederland de grootste nettobetalers. Terwijl Nederland per hoofd van de bevolking vorig jaar exclusief korting bijna 210 euro betaalde, ontvingen Slowakije en Tsjechië respectievelijk 570 en 540 euro netto per inwoner.
Nederland hoogste gasprijs, Duitsland en België goedkoper
Een huishouden in Duitsland betaalt 14,2 eurocent per kWh en in België 12,2 eurocent. Een aanzienlijk verschil. In Oost-Europa zijn de prijzen nog veel lager. Zo betalen de Hongaren slechts 2,7 eurocent per kWh.
Nederland de rest van Europa zijn nog te afhankelijk van gas uit Rusland. Zonder het Russische gas is er niet voldoende gas om aan de vraag naar gas te voldoen. Wel wil Europa zo snel mogelijk minder afhankelijk worden van Russisch gas. Maar dat kan niet op de korte termijn.
Het gasveld heet South Pars/North Dome Gas-Condensate. Wat is het precies? Inderdaad het grootste aardgasveld ter wereld, drie kilometer onder de Perzische Golf en net zo omvangrijk als de volgende top-20 bronnen in de wereld samen.
Volgens het Russische ministerie van Financiën verdient Rusland vandaag aan gas alleen 660 miljoen euro per dag. Dat is veel meer dan de prognoses die het ministerie in het begin van de winter maakte. Toen was de verwachting dat de gasexport dagelijks een kleine 450 miljoen euro zou opleveren.
De gaswinning had de Nederlandse overheid tot 2018 al 417 miljard euro (omgerekend naar prijsniveau 2018) opgeleverd. De jaarlijkse inkomsten uit de winning van aardgas fluctueren sterk vanwege de schommelende gasprijs en de hoeveelheid gas die wordt gewonnen.
Het meeste gas zit in Rusland in de grond, en samen met Amerika zijn zij ook de grootste producent. Het allergrootste gasveld ter wereld is te vinden in Iran en Qatar.
Uit het jaarverslag van Gasterra van 2021 (pdf) blijkt dat het vorig jaar 44 miljard kubieke meter gas inkocht, waarvan 10 miljard kuub uit Groningen kwam, 10 miljard kuub uit kleine velden en 24 miljard werd geïmporteerd en gekocht op de internationale markt. Hoeveel daarvan Russisch was, kan het bedrijf niet zeggen.
Van alle vaten ruwe olie die de Europese Unie importeert komt ongeveer een kwart uit Rusland. Het land is daarmee de grootste olieleverancier van Europa. Vorig jaar verdiende Rusland in Europa alleen al aan ruwe olie drie keer zoveel als aan gas.
Duitsland zeker tien dagen zonder Russisch gas, Gazprom knijpt ook Italië verder af. UpdateDuitsland moet het sinds vanochtend zonder Russisch aardgas stellen. De gastoevoer van Rusland naar Duitsland wordt tien dagen stilgelegd wegens gepland onderhoud aan de Nord Stream 1 pijpleiding in de Oostzee.
“Als Rusland de gaskraan dichtdraait, zal Europa gedwongen worden zijn verbruik met 30% te verminderen” De dreiging dat de Russische gaskraan wordt dichtgedraaid, neemt met de dag toe door de aanhoudende EU-sancties tegen Moskou.
Aardgasvoorraad. Per 1 januari 2021 heeft Nederland 495 ontdekte aardgasvoorkomens. Bijna de helft hiervan (221) is momenteel in productie, dit zijn er 5 meer dan vorig jaar.
Een groot deel van de elektriciteit wordt hier opgewekt via – jawel – gascentrales. In andere landen om ons heen wordt veel elektriciteit opgewekt via kerncentrales, waterkracht of kolencentrales. Daardoor is een tekort in Nederland al snel nijpender dan elders, wat hogere prijzen tot gevolg heeft.
Het is in Zweden net iets duurder dan hier, namelijk 23,8 euro per kilowattuur. De kosten van gas zijn bij onze naaste buren bijna de helft zo laag als in Nederland.
Het in Zwitserland verbruikte gas is uitsluitend afkomstig van import . In 2004 kwam het door Zwitserland gekochte gas voor 51,9% uit Duitsland, 22,6% uit Nederland , 9,5% uit Rusland , 10,5% uit Frankrijk en 5,5% uit Italië .
Nederland is al jaren de grootste nettobetaler van de Europese Unie. Geen EU-lidstaat draagt een groter deel van zijn bruto binnenlands product af aan Brussel.
De Nederlandse afdrachten voor de EU-begroting worden geraamd en verantwoord op de begroting van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Voor 2021 bedroegen de afdrachten van Nederland circa € 9,7 miljard (na aftrek van de vergoeding voor de lidstaat voor douaneheffing en invordering).
De EU-landen hebben 95,6 miljard euro aan directe investeringen gedaan in Noorwegen (69 procent van alle directe investeringen in Noorwegen in 2014). 63 procent van alle Noorse directe investeringen in 2014 ging naar de EU (82,5 miljard euro).