Lp's kunnen geperst worden op 33⅓, 45 of 78 toeren. De meeste platen dienen op 33⅓ toeren afgespeeld te worden, maar bij uitzondering kan het voorkomen dat er platen op een hogere snelheid afgespeeld moeten worden.
Wanneer je platenspeler op 45 toeren staat ingesteld draait hij sneller rond dan bij 33-1/3 RPM. Dit betekent dat in dezelfde tijd dat een 33-1/3 RPM plaat één ronde heeft gemaakt, de 45 toeren plaat al 1,35 keer rond is geweest.
De meeste 78 toerenplaten zijn gemaakt van schellak en vanaf eind jaren vijftig werden ze soms ook van vinyl gemaakt. Door het gebruik van betere materialen kon de snelheid worden verlaagd terwijl ook de groeven werden verkleind tot de zogenaamde microgroove, waarbij een kleinere naald nodig was.
77,922 en 78,261 toeren. 33 toeren: Platen met een lager toerental werden in eerste instantie ontwikkeld voor de filmindustrie. Een standaard 78 toerenplaat kon per kant tussen 4 en 5 minuten geluid 'dragen'. In de jaren 20 van de vorige eeuw zat er zo'n 11 minuten film op een spoel.
Een langspeelplaat of vinylplaat, vaak afgekort tot lp of elpee, is een grammofoonplaat met een microgroef, gemaakt van vinyl en met een diameter van 30 cm (12 inch) die ruimte biedt voor maximaal 30 minuten muziek.
Je LP/CD/MD blijft zolang goed als dat je mediummateriaal + afspeelapparatuur meegaat. Vinyl staat bekend om zijn lange materiaalvastheid. Bij normale opslag is het echt niet zo dat je platen na een 50 jaar krom getrokken zijn en verkruimelen als je ze beetpakt.
Een ep biedt ruimte aan het dubbele. Daardoor is voor sommigen het woord 'ep' synoniem aan een grammofoonplaatje met vier liedjes. Een andere methode om de speelduur te verlengen is een single niet op 45 maar op 33 1/3 toeren te snijden en af te spelen.
Een mini-lp is een vinyl-lp die een doorsnee heeft van 10 inch in plaats van 12 inch. Deze term is achteraf bedacht. Aanvankelijk gebruikte de platenindustrie voor dit formaat zowel de termen long play (LP) als extended play (EP).
In de jaren '70 loopt de prijs van een LP uiteen van ƒ5,- tot ƒ25,- en heden ten dage zien we vergelijkbare verschillen in prijs tussen de CD's van 'Het Kruidvat' en die van de reguliere platenindustrie.
Het element van de platenspeler leest de informatie van de plaat (de groeven in het vinyl) en zet de trillingen om in een signaal dat naar een versterker gestuurd wordt, die er samen met de luidsprekers muziek van maakt.
Schellakplaten bevatten meestal commerciële muziek, maar van specifieke opnames zijn er slechts enkele exemplaren. De schellakplaat verving de wasrol en was in de eerste helft van de twintigste eeuw de meest succesvolle geluidsdrager tot de goedkopere en minder breekbare vinyl op het toneel verscheen.
De maten van de LP's zijn 12 inch, ofwel diagonaal 300 millimeter. Om de LP plaat komt met een papieren LP binnenhoes.
De meest voorkomende snelheid is 33 1/3 toeren. Alle standaard 12 inch vinyl-platen moeten worden afgespeeld op 33 1/3 rotaties per minuut. Wanneer vinyl wordt gefabriceerd, worden de groeven in de plaat gesneden op een bepaalde draaisnelheid.
De groef in de plaat kun je vergelijken met een golfachtig pad of een kronkelende weg. Als je de naald op de plaat zet, volgt die de groef. Daardoor gaat de naald trillen en dat wordt omgezet in een elektrisch stroompje. Dit stroompje wordt versterkt en zorgt dat de muziek uit je speakers komt.
Een 12-inch is een vinylsingle op elpeeformaat, waarop aan elke kant doorgaans één nummer geperst staat.
Een 10-inch wordt ook wel mini-lp genoemd. Dit is een plaat met een diameter van 10 inches. Een 12-inch is een plaat met een diameter van 12 inch en is net zo groot als een elpee. Een 12 inch wordt op 45 toeren afgespeeld.
Elke platenmaatschappij heeft zo zijn eigen codes die in de ruimte tussen de uitloopgroef en het label gekrast of geperst staan om aan te geven welke persing het betreft en er staan vaak codes op de hoes.
Ze worden meestal gekocht door verstokte fans die al het officiële materiaal van hun favoriete artiest reeds hebben. Vaak herken je bootlegs van een kilometer afstand aan het knullige artwork.
De afkorting EP staat voor Extended Play. Dat betekent dat zo'n release meer tracks bevat dan een single (waar vaak 2 à 3 nummers op staan), maar te weinig om een album (of LP) genoemd te worden. Frank Bloemen: "De maximale speelduur van een EP varieert van 25 tot 30 minuten, vergelijkbaar met 4 tot 5 tracks."
1886; de grammofoon
Door het gebruik van een platte schijf in plaats van een cilinder werd de grammofoon snel populair. De platte schijven, die eerst gemaakt werden van hard rubber, daarna van schellak, en later van vinyl, konden gemakkelijk in massa geproduceerd worden.
Een bootleg binnen de muziekindustrie is een audio-opname of een verzameling hiervan op grammofoonplaat of cd, die niet officieel is uitgebracht op een platenlabel.
MC elementen klinken dankzij het lagere gewicht wat aan de cantilever is bevestigd echt beter dan MM elementen maar zijn een stuk duurder dan MM elementen. Om dit verschil goed te kunnen horen is een goede phono voorversterker met MC ingang nodig. Voor beiden kunt u bij ons terecht.
Als je je oude platen met goede kwaliteit wil beluisteren, of gewoon een simpele draaitafel wil, is een MM-element waarschijnlijk de beste keuze. We hebben MM-modellen in alle soorten en maten, en ze zijn erg eenvoudig in het gebruik. Sommige modellen kun je zelfs upgraden met een betere naald als de oude versleten is.
Een saffieren (stenen) naald heeft een verwachte levensduur van ongeveer 40 speeluren. Synthetische (geperste) diamant naalden hebben een levensduur van 250 tot wel 800 speeluren.