Uw aangifte erfbelasting moet bij ons binnen zijn vóór de datum die in de aangiftebrief staat. Deze datum ligt ongeveer 8 maanden na de overlijdensdatum.
Hoeveel tijd dat is, verschilt sterk per nalatenschap. In een vrij overzichtelijke situatie duurt de afwikkeling al snel ruim een jaar. In ingewikkelde omstandigheden kan dit ook oplopen tot meerdere jaren. Pas na afwikkeling van de nalatenschap kan de erfenis verdeeld worden onder de erfgenamen.
Na het overlijden heeft u 3 maanden tijd om te onderzoeken en te bepalen of u de erfenis wil aanvaarden of niet. Schuldeisers mogen de erfgenamen ook niet direct vragen de schulden te betalen. Ze moeten daarmee wachten totdat de erfgenamen hun keuze hebben gemaakt.
Wettelijk is geregeld dat schuldeisers niet binnen drie maanden na een overlijden schulden bij erfgenamen mogen terugvorderen. Erfgenamen kunnen deze periode gebruiken om te besluiten of zij de erfenis (al dan niet beneficiair) aanvaarden of niet.
3 maanden. In de wet staat niet hoe snel u een erfenis moet verwerpen. U heeft vanaf het overlijden in ieder geval 3 maanden tijd om over uw keuze na te denken. Daarna kan een 'belanghebbende' de kantonrechter vragen u een termijn te geven om een keuze te maken.
Degene die de opdracht geeft voor de uitvaart is verantwoordelijk voor de betaling. Als er genoeg geld in de nalatenschap is, kan de rekening daarvan worden betaald.
Als een erfgenaam niet wenst mee te werken, dan kan de rechter worden gevraagd de verdeling van de nalatenschap vast te stellen. De rechter gaat dan bepalen wie welke goederen krijgt en welke overbedelingsvorderingen betaald moeten worden.
De wet schrijft voor dat de nalatenschapsschulden alle schulden zijn van de overledene die niet met zijn dood teniet gaan, oftewel: de schulden die (nog) bestaan ten tijde van zijn of haar overlijden.
Over de nalatenschap moet je namelijk in de meeste gevallen belasting afdragen. Daarna moeten alle rekeningen betaald worden, bijvoorbeeld voor de notaris, de executeur en eventuele rechtbankkosten. Het geld dat overblijft, wordt vervolgens uitbetaald aan de erfgenamen.
Wanneer iemand overlijdt, zijn de erfgenamen verantwoordelijk voor het leeghalen van het huis en de bijkomende kosten. Wanneer er geen sprake is van een testament, staat in de wet beschreven dat alleen de echtgenoot, geregistreerd partner en bloedverwanten erven.
Op grond van de Wet op het notarisambt is het mogelijk om het openen van een testament uit te stellen tot na de uitvaart. Dit kun je bijvoorbeeld opnemen in je testament als je iemand onterft en niet wilt dat iemand daar achter komt voor je begrafenis. In dat geval is je testament pas na een kleine week openbaar.
Een notaris controleert voordat hij een verklaring van erfrecht of executele afgeeft of de overledene een executeur heeft benoemd in het laatst gemaakte testament. Ook controleert de notaris of er een codicil is met een executeursbenoeming.
Zo komen achtereenvolgens de kinderen, kleinkinderen, ouders, broers en zussen, grootouders en tantes en ooms aan de beurt. Er is een testament, dan wordt de verdeling van de erfenis daardoor bepaald. Let wel op. Als er kinderen zijn, hebben deze steeds gezamenlijk recht op de helft van de erfenis.
Het recht op de legitieme portie of kindsdeel vervalt wanneer u niet binnen een door een belanghebbende (meestal erfgenaam) gestelde redelijke termijn, en uiterlijk 5 jaar na het overlijden van de erflater, heeft aangegeven dat u uw legitieme portie wenst te ontvangen.
Executeur regelt zaken rondom erfenis
De begrafenis of de crematie. Maar ook betaling van schulden en verdeling van goederen. U kunt in uw testament iemand aanwijzen die de erfenis regelt: een executeur.
Als de bankrekening op naam van één persoon staat dan zal de rekening in de meeste gevallen na overlijden meteen worden geblokkeerd. Alle (automatische) bankzaken worden dan onmiddellijk stopgezet. De automatische incasso's zullen ook niet meer worden uitgevoerd.
De kinderen erven de blote eigendom. De nagelaten goederen (dit is de erfenis) bedragen meestal de helft van die bankrekeningen en beleggingen. De andere helft is van de langstlevende en valt buiten de erfenis.
Een bankrekening op 1 naam wordt na het overlijden van de rekeninghouder meestal geblokkeerd. Vaak kunnen er dan geen betalingen meer gedaan worden. Zoals automatische incasso's en periodieke overboekingen. Houd hier dus rekening mee als je zaken regelt voor de overledene.
Een notaris stelt een testament op. Die kost gemiddeld 280 euro per uur, een goedkopere 150 euro per uur. Voor het opstellen, maken en afronden van een testament wordt drie uur berekend. Bij een complexer testament kan de rekening verder oplopen.
Als er meer schulden in de erfenis zitten dan bezittingen (baten), is er sprake van een negatieve nalatenschap. U erft dan schuld. Wilt u dit voorkomen, dan kunt u de erfenis beneficiair aanvaarden. U accepteert dan de erfenis alleen als deze positief is.
Schulden overledene opvragen
Om erachter te komen of de overledene (grote) schulden had, kunt u een uittreksel van het Bureau Krediet Registratie (BKR) opvragen bij de bank van de overledene. De bank zal u vragen om een verklaring van erfrecht alvorens u inzicht in deze gegevens te bieden.
Iedereen die belang heeft bij een erfenis kan een testament aanvechten. Het beste doet u dit met een advocaat die gespecialiseerd is in erfrecht. Hij of zij kan u helpen om het testament nietig te laten verklaren.
In principe geen notaris nodig
In beginsel zijn het de erfgenamen zelf die gezamenlijk verdelen, tenzij er een executeur-afwikkelingsbewindvoerder (ook wel drie sterren executeur genoemd) is die op grond van het testament bevoegd is om zelfstandig te verdelen.
U kunt het boedelregister kosteloos inzien. Dit doet u bij de rechtbank van de laatste woonplaats van de overledene. Uw verzoek om inzage moet betrekking hebben op een bepaalde erfenis.