Door de milde winter is de vroeg gezaaide tarwe al goed ontwikkeld, het gewas vraagt daarom om stikstof. Sommige telers hebben de vorstperiode begin februari al benut voor een kleine gift. Een vuistregel is dat per ton tarwe ongeveer 25 kg N/ha nodig is.
De gebruiksnorm voor stikstof uit dierlijke mest is 170 kilogram per hectare landbouwgrond. Heeft u een derogatievergunning*? Dan mag u meer stikstof uit dierlijke mest gebruiken. Voor landbouwgrond in Overijssel, Gelderland, Utrecht, Noord-Brabant of Limburg is de norm dan 230 kilogram per hectare.
De variatie in de bemesting per ha grasland tussen bedrijven bedraagt circa 115 tot 325 kg werkzame stikstof per ha. Melkveebedrijven in de Zandregio bemesten in 2019 gemiddeld circa 20 kg werkzame stikstof per ha grasland minder dan het gemiddelde van de vijf voorgaande jaren.
Afhankelijk van de grondsoort en de ligging is dit 230 of 250 kilogram stikstof per hectare. Met 8 hectare landbouwgrond, mag u met een gebruiksnorm van 250 kilogram met de derogatie maximaal 250 x 8 = 2.000 kilogram stikstof uit dierlijke mest uitrijden.
Bij een opbrengst van 18 ton droge stof per hectare hebben de maïsplanten ongeveer 240 kilogram stikstof nodig en ruim 80 kilogram fosfaat. De wetgeving staat echter niet toe om deze hoeveelheden aan te voeren in de vorm van mest.
Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit raadt u aan om u te houden aan de standaard gebruiksnorm voor dierlijke mest. Deze is 170 kilogram stikstof per hectare per jaar. Houd hier ook rekening mee bij het maken van uw bemestingsplan voor 2022.
De hoeveelheid stikstof hangt af van hoeveel melk een koe in een jaar produceert (in kilogram) en van het ureumgehalte (in milligram voor elke 100 gram melk). Ook de hoeveelheid fosfaat hangt af van de melkproductie.
Een melkveebedrijf heeft zo'n 30 tot 60 m³ plaatsingsruimte dierlijke mest per ha. Bij een gemiddelde van 4 kg stikstof per m³ mest komt er dus 120 tot 240 kg stikstof per ha beschikbaar voor het grasland uit drijfmest.
In Nederland gold een grenswaarde van 1 mol stikstof (14 gram) per hectare per jaar voor een activiteit in de nabijheid van een Natura 2000-gebied.
Waar het gemiddelde totale stikstofgehalte op 4 kilo per kuub mest ligt, varieert dit bij 95 procent van de mestmonsters tussen de 2,6 en 5,4 kilo per kuub.
De Nederlandse stikstofuitstoot is de hoogste van Europa: per hectare stoten we ongeveer 4 keer zo veel uit als het EU-gemiddelde. Van de Nederlandse uitstoot naar de lucht bestaat ongeveer 65% uit ammoniak (NH3) en 35% uit stikstofoxiden (NOx).
In Duitsland ligt de drempel op 7,14 mol (100 gram) stikstofneerslag per hectare per jaar. Bovendien hanteren de Duitsers nog een foutmarge van 20 procent, omdat de rekenmodellen niet erg nauwkeurig zijn.
De gebruiksnorm houdt in dat maximaal 170 kilogram stikstof per hectare door middel van dierlijke mest toegepast mag worden.
Meer dierlijke mest gebruiken
Afhankelijk van de ligging en de grondsoort van uw perceel ligt wordt uw gebruiksnorm 230 of 250 kilogram per hectare. De gebruiksruimte rekent u op dezelfde manier uit. Aantal hectare landbouwgrond op 15 mei x 230 of 250 kg stikstof uit dierlijke mest.
Teveel stikstof is slecht voor de natuur. Planten die van stikstof houden, zoals grassen, brandnetels en bramen, groeien extra hard. Zo verdringen ze kwetsbare planten.
“De stikstofemissie is vooral in bepaalde gebieden erg hoog, vooral in noordwest-Duitsland, waar relatief veel veehouderij is”, legt Ehlers uit. Maar omdat Duitsland een veel groter landoppervlakte heeft dan Nederland, is de uitstoot relatief minder.
Ook in België boze boeren
Ook België heeft een grote landbouwsector in relatief klein grondgebied. "Waar wij nog een heel klein beetje ruimte hebben, is de grenswaarde in Vlaanderen echt 0,0", zegt De Vries. "Die mogen dus helemaal geen extra stikstof uitstoten rondom natuurgebieden."
De hoeveelheid stikstof in de lucht (concentratie) en de hoeveelheid stikstof die neerkomt op de grond (depositie) wordt zowel gemeten in meetstations (binnen en buiten natuurgebieden) als berekend met modellen. Meetinstrumenten bepalen hoeveel er van een bepaalde stof in de lucht, het water of de bodem zit.
De stikstofnorm voor dierlijke mest is een norm die uitgedrukt wordt in kg totale N uit dierlijke mest per hectare en per jaar. De norm voor dierlijke mest bedraagt normaal 170 kg N/ha, maar in sommige gevallen geldt een lagere norm (raadpleeg hiervoor het Mestbankloket).
Een pony of paard produceert op jaarbasis resp. 29,3 en 53,7 kg stikstof en resp. 11,7 en 22,4 kg fosfaat. Afhankelijk van de frequentie van mesten, soort strooisel en aantal uren weidegang zal een pony/paard tussen de 4,4 en 15 m³ stalmest produceren.
20% van N-totaal bij rundveemest en ca. 35% bij kippenmest. Omdat de verliezen gedurende de winter sterk afhangen van de hoeveelheid neerslag, kan het beste in het voorjaar een Nmin-monster worden genomen. Eventueel niet verloren gegane stikstof wordt dan meegenomen in het Nmin-monster.
Veruit het grootste deel, 57 procent, komt voor rekening van koeien. De 184 miljoen kilo stikstof uitgestoten is opgebouwd uit 132 miljoen kilo ammoniak en 246 miljoen kilo stikstofoxiden. Deze cijfers zijn afkomstig van het RIVM.
Sindsdien verbetert dit niet meer. Het ene dier is beter in staat stikstof vast te leggen dan het andere. De stikstofbenutting was met 42 procent het hoogst bij pluimvee. Bij varkens is deze 39 procent, bij rundvee maar 23 procent.
Weet een woordvoerder van de gemeente Nijmegen. Maar hoeveel is 10 kilo stikstof? Volgens de gemeente staat het gelijk aan het gasverbruik van 5 tot 10 huishoudens per jaar.