Een veel gemaakte fout in badkamers is om voor de basisverlichting maar één lichtpunt te voorzien, centraal in de ruimte. Voorzie liever drie lichtpunten van 20 watt (250lm) dan één van 50 Watt (635lm): hoe meer je het licht kan verspreiden over de kamer, hoe beter. Dat zorgt voor meer sfeer.
Het ezelsbruggetje 1W = 1m2
Wat hier staat is dat voor elke vierkante meter je 1 Watt aan LED-verlichting nodig hebt. Dit gaat uit van een standaard luxwaarde van ongeveer 200 in een standaard ruimte, bijvoorbeeld een woonkamer.
Een centrale inbouwspot in het plafond is de meest eenvoudige manier om een douche te verlichten. Bij grote inloopdouches heb je twee of meerdere spots nodig.
De ideale positie van de taakverlichting is langs weerszijden van de spiegel en op ooghoogte, zo voorkom je schaduw op het gezicht die je wel krijgt wanneer de badkamerverlichting bovenop de spiegel wordt geplaatst. Om niet verblind te worden, kies je best voor lampen met een lichtsterkte tussen 300 en 500 lux.
De badkamer goed verlichten
Afhankelijk van het aantal m2 van de badkamer, kun je meestal genoegen nemen met 4 spots. Boven de spiegel is het aan te raden om verlichting te gebruiken met een wit maar warm licht. Dit is makkelijk voor bijvoorbeeld de dagelijkse verzorging en het aanbrengen van make-up.
Voor afzonderlijke inbouwspots wordt vaak een onderlinge afstand genomen tussen de 80 en 150 centimeter. Wanneer je voor inbouwverlichting (met name halogeen inbouwspots) kiest is het belangrijk om rekening te houden met de warmte-ontwikkeling van het plafond. Dat komt omdat halogeenspots veel energie verliezen.
De Europese unie adviseert 200 - 400 lux in de badkamer. Het aantal lumen wat nodig is per vierkante meter wordt uitgedrukt in lux. 1 lux = 1 lumen per vierkante meter. Is je badkamer bijvoorbeeld 10m² dan heb je 200x10 = 2000 lumen nodig om je badkamer goed te verlichten.
Er zijn strenge veiligheidseisen aan verlichting gesteld en iedere badkamerlamp moet een zogenaamde IP-waarde hebben. Deze IP-waarde zijn de geldende norm wanneer men gebruikt maakt van verlichting in een vochtige ruimte. Hoe hoger de IP-waarde, hoe beter de verlichting bestand is tegen stof, vocht en water.
De IP waarde geeft aan of een lamp vocht- en/of waterbestendig is! De lampen met de volgende IP waardes: IP67, IP68, IP44 en IP21, komen in de badkamer vaak naar voren. De waardes, IP67 en IP68, betekenen dat de lamp bestand is tegen het onderdompelen in water. IP44 betekent dat de lamp beschermd is tegen spatwater.
Gemiddeld heeft u 1 60x60 LED Paneel per 8 m2 nodig. Dat zijn 13 LED Panelen van 60x60 per 100 m2. We gaan hierbij uit van een gemiddeld plafond in een kantoor ruimte van 2,50 m (tussen 2,20 m en 2,70 m hoog).
Eigenlijk is die regel van 10 lichtpunten voor een lichtkring er ook maar, omdat het AREI voorschrijft, dat je op 1 kring maximum 10 stopcontacten (multi wordt geteld als 1) mag hangen, waarbij een lichtpunt geteld wordt als een stopcontact.
Voor de badkamer is het verstandig om 24 graden aan te houden. Hiervoor rekent men standaard 93 Watt per m³ (zie tabel). Daarvoor vermenigvuldig je de inhoud van de ruimte met het aantal Watt per m³: 15 x 93 = 1395 Watt.
Tegenwoordig wordt er op basis van de lichtbehoefte gewerkt. Men plaatst licht waar het nodig is. Neem bijvoorbeeld de keuken: in plaats van het volledige plafond met inbouwspots vol te hangen, plaatst men enkel spots boven het kookeiland en aan de keukenkasten.
De plaats van de spotjes bepalen
Halogeenlampjes worden erg warm. Houd daarom tussen de achterkant van de spot en het plafond ten minste 10 tot 15 cm ruimte open. Plaats de spots bovendien minstens 60 cm boven een voorwerp. Houd tussen de spots ten minste 30 cm ruimte over.
Heb je een keuken die iets kleiner is dan kunnen 3 a 4 spots van 5 Watt al ruimschoots voldoende zijn. Heb je echter een grote keuken? Dan kan het zijn dat je 6 tot 8 LED inbouwspots nodig hebt van ongeveer 8 Watt.
In de badkamer heb je zo veel mogelijk helder licht nodig. Bijvoorbeeld om je tanden te poetsen of make-up aan te brengen. Voor de badkamer raden we je LED verlichting met 1000 tot 3000 Lumen aan. Dit kan vanuit één of meerdere lichtbronnen.
Toiletten in woningen, maar ook bedrijven en horecagelegenheden, kunnen het best verlicht worden met de kleurtemperatuur zeer warm wit (2700K) of warm wit (3000K). Dit geldt ook voor de algemene verlichting in badkamers.
Voor rust en ontspanning zorgt de kleur blauw, die daarom naast warme kleurtonen uitermate geschikt is om een paradijselijke wellness-ervaring te bereiken. Een doordacht en fraai verlichtingsconcept in de badkamer loont beslist de moeite.
Een lamp met IP44 is waterdicht. Zone 3: Van 60 cm tot 300 cm afstand van douche, bad of wastafel. Deze zone heeft een minimale IP-waarde nodig van 21. Een lamp met IP21 is drupwaterdicht.
IP20 in de badkamer
IP20 geeft geen bescherming tegen water dus het is van belang dat het vocht in de badkamer goed wordt afgevoerd door een degelijke afzuiging. Indien dit in orde is bestaat er minder kans op condens vorming en zal het mogelijk zijn op IP20 armaturen toe te passen in het plafond.
Om optimaal gebruik te maken van de roterende functies van inbouw of opbouwspots is het belangrijk dat de spotjes ca. 50 cm van de muur worden geplaatst. Zo benut je optimaal de mogelijkheid om de lichtbron te draaien en te kantelen en zitten de lichtbundels niet te dicht tegen de wanden.
Concreet kom je tot het volgende voorbeeld: stel inbouwspot 2 cm hoogte : spot valt 1 cm diep dus komt 1 cm boven het plafond + spot 5,5 cm + GU10 fitting 1 cm = 7,5 cm - dikte plafondplaat (bijvoorbeeld 2 cm). Dan is 5,5 cm de totale inbouwhoogte.