In Nederland is gemiddeld één op de vijf teken (20%) besmet met de bacterie die de ziekte van Lyme kan veroorzaken (Borrelia burgdorferi).
De meeste mensen worden niet ziek na een tekenbeet. De kans op de ziekte van Lyme na een tekenbeet is ongeveer 2-3 procent. Dat betekent dat als 100 mensen door een teek worden gebeten, 2 of 3 daarvan de ziekte van Lyme krijgen. Tekenbeten zijn vaak pijnloos.
De meest waarschijnlijke plaatsen van besmetting zijn: de Sallandse Heuvelrug, de Utrechtse Heuvelrug, Twente en de Achterhoek (zie bijgevoegde kaart). Aan de grens met Duitsland in de Achterhoek en ten oosten van Nijmegen is het TBE-virus in kleine knaagdieren gevonden.
De teek zuigt zich langzaam vol met bloed. De teek ziet er dan uit als een grijs of bruinzwart bolletje van ongeveer 1 centimeter (zo groot als een erwt). Na enkele dagen laat de teek vanzelf los.
De ziekte van Lyme ontwikkelt zich vaak traag: verschillende symptomen kunnen in de loop van weken tot maanden na een tekenbeet ontstaan, maar soms ook pas jaren erna.
2. Houd je tuin tekenvrij. Teken houden van een vochtige bodem met een dikke laag dode bladeren, een gazon met veel mos, hoog gras en van schaduwrijke, begroeide plekken met veel bodem bedekkende planten.
Is de ziekte van Lyme te genezen of blijft u er altijd last van houden? De ziekte van Lyme is over het algemeen goed te genezen met een antibioticakuur. Alleen als u de ziekte van Lyme al langere tijd heeft en deze niet eerder ontdekt en behandeld is, kunnen er klachten blijven bestaan.
Gebruik voor het verwijderen van teken geen zeep, alcohol, olie of benzine. Dit verhoogt de kans op besmetting.
Eenmaal op een mens of dier aangekomen kruipt de teek over het lichaam (met ongeveer dezelfde loopsnelheid als een lieveheersbeestje) op zoek naar een geschikte plek om zich vervolgens - doorgaans zonder dat je het voelt - in de huid vast te gaan bijten. Lees ook: Hoe voorkom je een tekenbeet?
Gewassen kleding kan geen levende teken bevatten
Wel als je ze wast op 60 graden of in de droger. Kledingstukken die niet op 60 graden kunnen worden gewassen, moet je dus goed controleren. Zo kun je voorkomen dat een teek je lang na een natuurwandeling alsnog bijt.
Teken komen in het hele land voor in bossen, duinen, heidegebieden, beschutte weilanden, parken en tuinen. Ze zitten vooral in hoog gras of tussen dode bladeren, het liefst bij bomen of struiken. Van daaruit stappen ze over op passerende dieren, maar ook op mensen. Teken vallen niet uit bomen.
Teken kunnen overal op het lichaam bijten. Vergeet niet de liezen, bilspleet, oksels, onder de randen van ondergoed, achter de oren en rond de haargrens in je nek goed te controleren. Sommige van deze plekken kan je zelf moeilijk zien, gebruik hierbij een spiegel of laat iemand anders controleren.
Haal een teek zo snel mogelijk weg! Hoe langer de teek in uw huid zit, hoe groter de kans dat hij ziekteverwekkers overdraagt. Gebruik geen alcohol, jodium, olie of andere middelen vóórdat u de teek verwijdert. Pak de teek met een puntig pincet zo dicht mogelijk op de huid bij de kop vast en trek hem er rustig uit.
De huiduitslag door de ziekte van Lyme is niet altijd een karakteristieke 'rode ring', maar kan ook een egaal gekleurde vlek zijn. Bij 1 op de 3 mensen met een huiduitslag door de ziekte van Lyme ontstaat zo'n egaal gekleurde vlek.
De ziekte van Lyme is chronisch geworden als je langer dan een jaar besmet bent met de ziekte. In dit stadium blijven alle symptomen aanhouden en worden de klachten soms zelfs erger. Als de ziekte van Lyme zich bevindt in een chronisch stadium, dan treden problemen op met het zenuwstelsel.
Je kunt een tekenbeet herkennen aan een minuscuul zwart puntje, dat op je huid ligt. Vaak ontstaat daar binnen drie dagen een rood vlekje omheen. Dit vlekje verdwijnt na een week weer.
De reden hiervoor is met name dat teken ziekteverwekkers bij zich kunnen dragen. Bij ver- keerd verwijderen wordt de kans op overdracht van ziekteverwekkers vergroot.
Na enige tijd (dagen) laat de teek vanzelf los. Meestal zijn tekenbeten onschuldig. Toch is het belangrijk om niet te wachten tot de teek vanzelf loslaat maar een teek zo snel mogelijk te verwijderen. Teken kunnen namelijk besmet zijn met de Borrelia-bacterie en de ziekte van Lyme overdragen.
Dit spinachtige beestje lift mee op het lichaam van mens en dier om daar bloed af te tappen. Dat is voor een teek letterlijk van levensbelang, maar kan het leven van de gastheer ernstig verstoren. Na de steekmug is de teek namelijk van alle geleedpotigen de belangrijkste verspreider van ziekteverwekkers.
Gebruik zo nodig een spiegel en een vergrootglas. Controleer ook uw kleding. U kunt kleding met teken minimaal 30 minuten op 60ºC wassen of de kleding na het wassen in de wasdroger stoppen. Dan gaan teken dood.
Een teek overleeft in het water. Spoel na het douchen de douche daarom na met heet water.
Teken leven van het bloed van gewervelde dieren; ze bijten zich vast in de huid en laten zich na een bloedmaaltijd, die enige uren tot dagen duurt, weer vallen. Het dier waarop de teek leeft, wordt de gastheer genoemd. Bekende gastheren van teken zijn vogels, reptielen en verschillende zoogdieren.
Ze gaan extreem zuinig met hun energie om en kunnen tot wel 1 jaar hongeren. Na een bloedmaaltijd laten ze zich vallen en zullen ze vervellen tot een volwassen teek. Volwassen teken leven tot ca. 2 jaar.
De beet kan op het hele lichaam voorkomen. Meestal zit de teek op warme, vochtige plekken, zoals in uw oksel, uw knieholtes of in uw liezen. Bij kinderen zitten ze vaak op het hoofd, achter de oren of in de nek. Een tekenbeet doet geen pijn, maar kan wel voor klachten zorgen.
Teken bevinden zich meestal in de buurt van de grond; in bladafval, gras, bloemen, planten en struiken tot een hoogte van 1,5 meter. Ze houden van een bodem die vochtig blijft en zitten vaak tussen de bladeren, op grassprietjes of op takjes.