Van de hoogopgeleide vrouwen in ons land wordt een kwart nooit moeder. 'In Nederland is ongeveer 17 procent kinderloos, een verrassend hoog percentage,' zegt onderzoekster Renske Verweij van de Rijksuniversiteit Groningen.
In Nederland is ongeveer 80% van de koppels na één jaar zwanger. Ongeveer 5 procent van de koppels in Nederland is ongewenst kinderloos.
Eén op de vijf vrouwen is kinderloos
Toch krijgt inmiddels meer dan 20% van de vrouwen in Nederland geen kinderen. Meer dan de helft kiest hier bewust en vrijwillig voor (1). Het percentage onder hoogopgeleiden ligt nog hoger. Ruim een kwart van de hoogopgeleide vrouwen blijft namelijk kinderloos.
'In Nederland is ongeveer 17 procent kinderloos, een verrassend hoog percentage,' zo meldde onderzoekster Renske Verweij van de Rijksuniversiteit Groningen aan BNR Nieuws Radio. Voor je denkt: gut, wat naar zeg. Daar zitten dus flink wat vrouwen tussen die daar zelf voor hebben gekozen.
Van de 26–30-jarige vrouwen kiest een op de vijf voor een leven zonder kinderen. Van de 56–62-jarige vrouwen is ongeveer 10 procent kinderloos gebleven. Vooral onder hoogopgeleide vrouwen is de kinderloosheid hoog: ruim een kwart van de 26–35-jarige vrouwen verwacht kinder- loos te blijven.
Leeftijd van moeder bij geboorte eerste kind
De gemiddelde leeftijd waarop Nederlandse vrouwen in 2020 hun eerste kind krijgen is 30 jaar. De gemiddeld leeftijd waarop vrouwen hun eerste kind krijgen stijgt al jaren. Tien jaar eerder waren vrouwen ruim 29 jaar. Dertig jaar eerder waren ze 27,5 jaar.
Onvruchtbaarheid treft zowel mannen als vrouwen. Bij 30% van de koppels is de vrouw onvruchtbaar. Bij 30% van de koppels is de man onvruchtbaar. Bij 30% van de koppels is zowel de man als de vrouw onvruchtbaar.
Een kinderwens is maar deels aangeboren
Neemt niet weg dat nog altijd tachtig procent van de Nederlandse vrouwen en zo'n 75 procent van de mannen minstens één kind krijgt.
In het kort. Als je net voor je eisprong om de 2 tot 3 dagen vrijt en na 1 jaar nog niet zwanger bent, kun je uitzoeken hoe dat kan komen. Je kunt testen of je een eisprong hebt: door je temperatuur elke dag te meten of met een urinetest. De huisarts kan testen of je een soa hebt gehad.
Symptomen van onvruchtbaarheid
Zo kunnen zij afwijkende menstruatiepatronen ervaren bij afwijkingen van de eisprong of hormoonhuishouding en geeft een onderliggende aandoening als endometriose pijnklachten. Onvruchtbaarheid komt meestal pas aan het licht, wanneer je zwanger probeert te worden.
Je huisarts schat in hoe groot de kans is om zwanger te worden. Is die kans kleiner dan 3 op de 10, dan kun je naar de gynaecoloog gaan. Soms kun je een behandeling proberen om zwanger te worden, zoals iui of ivf.
De meeste moeders werken 32 uur. Dit kunnen ze verdelen over meerdere dagen. Vaak kiezen moeders er voor om vier dagen te werken.
Vrouwen hebben minder vaak een voltijdbaan (35 uur per week of meer) dan mannen: 29% tegenover 83%. Iets meer dan de helft van de vrouwen werkt tussen de 20 en de 35 uur per week. Tussen 2007 en 2017 is vooral het aandeel vrouwen met een grote deeltijdbaan (28 tot 35 uur) gegroeid: van 20% naar 25%.
In 2021 zijn er 593.871 eenoudergezinnen (circa 23 procent van de gezinnen), waarbij het in de meeste gevallen gaat om een alleenstaande moeder met een of meer kinderen. Ten opzichte van 2020 is de verhouding eenoudergezin-tweeoudergezin percentueel hetzelfde gebleven.
Mannen kunnen vaak tot op hoge leeftijd kinderen verwekken. De kwaliteit van het sperma lijkt bij oudere mannen wel minder te worden. Vanaf 45 jaar worden de zaadcellen namelijk minder beweeglijk en de zaadlozingen kleiner. Het aantal afwijkende zaadcellen neemt licht toe.
Mannen zijn bijna nooit helemaal onvruchtbaar, maar zijn minder vruchtbaar (subfertiliteit). Bij ongeveer 30% van de paren die niet zwanger worden, komt dat door een verminderde vruchtbaarheid van de man. Als een man verminderd vruchtbaar is, betekent dit meestal dat er een probleem is met zijn zaadcellen.
Gemiddeld zijn vrouwen met 50 of 51 jaar voor het laatst ongesteld. Daarom kunt u met 52 jaar stoppen met voorbehoedmiddelen. De kans op zwangerschap is dan heel klein.
Bij ongeveer 1/3 van de paren ligt de oorzaak van het uitblijven van een zwangerschap bij de vrouw, bij 1/3 bij de man en bij 1/3 bij beiden. Bij 1 op de 10 paren wordt uiteindelijk geen oorzaak gevonden. Van deze paren blijft in Nederland ongeveer 5 procent uiteindelijk ongewild kinderloos.
Wanneer vrijen om zwanger te worden? Om zwanger te worden is het meestal genoeg als je ongeveer om de 2 tot 3 dagen vrijt. Vaker kan ook, maar is niet nodig.
Ja, dat kan zeker! Als je zonder voorbehoedsmiddelen seks hebt met een jongen (waarbij zijn sperma in jouw vagina terecht komt) kun je altijd zwanger worden. Dus net zo goed als het de eerste keer is. Dit kan trouwens ook gebeuren als je alleen maar friemelt met elkaar.
Kersverse vaders waren gemiddeld 32,7 jaar. Dat is drie maanden ouder dan vijf jaar eerder. Ook moeders kregen hun eerste kind gemiddeld later dan in 2013, de gemiddelde leeftijd steeg van 29,4 naar 29,9 jaar.
Zowel vrouwen als mannen die in 2020 uit huis gingen, deden dat iets eerder dan het jaar ervoor. Vrouwen waren gemiddeld 23,0 jaar, mannen 24,4 jaar toen ze het ouderlijk huis verlieten. In 2019 was dat 23,2 en 24,6 jaar. De meeste jongeren verlaten tussen hun 18e en 30e het ouderlijk huis.
De gemiddelde Nederlander zou het liefste zo'n 2,25 kind krijgen en krijgt dus een 'half' kind minder dan gewenst. Hongaren zijn een stuk minder gelukkig. Gemiddeld zouden zij graag een gezin met bijna 2,5 kind hebben, maar krijgen maar iets meer dan 1 kind per vrouw.
Vrouwen iets vaker hoofdkostwinner
Het aandeel paren waarin de vrouw meer inkomen uit werk heeft dan de man is iets toegenomen. Zo steeg bij paren met minderjarige kinderen het aandeel van bijna 9% in 2009 naar bijna 12% in 2019.