Jaarlijks worden circa 3.000 vrouwen gedetineerd in een van de drie penitentiaire inrichtingen (PI) voor vrouwen die Nederland heeft. Dat is ongeveer 7,5% van de totale populatie gedetineerden die jaarlijks instroomt.
Er zijn in Nederland drie gevangenissen en huizen van bewaring voor vrouwen. Daarin zitten jaarlijks ongeveer 3000 vrouwen voor korte of langere tijd vast. De helft van de vrouwen komt er terecht in verband met drugssmokkel en andere misdaden die met drugshandel te maken hebben.
STRAATSBURG - Nederland had in 2021 bijna een kwart minder gevangenen dan in 2011, meldt de Raad van Europa. Het aantal daalde met 22,5 procent. Het aantal daalde tussen 2020 en 2021 met 7,9 procent, volgens de Raad van Europa kwam dat vooral doordat het begaan van misdaden moeilijker werd door de coronaregels.
Van alle gedetineerden in ons land heeft 36 procent een Nederlandse achtergrond, stelt het CBS. 44 procent heeft een niet-Westerse achtergrond, de overige 18 procent bestaat uit Westerse allochtonen. Van de laatste 2 procent is de nationaliteit niet bekend.
De Marokkaans-Nederlandse gemeenschap is qua omvang, na de gemeenschap van Nederlanders zonder een migratieachtergrond en de Turks-Nederlandse gemeenschap, de grootste gemeenschap van Nederland. Volgens het CBS wonen er in 2022 in Nederland ongeveer 420.000 Marokkanen, waarvan ongeveer 60% in Nederland geboren is.
Eerste en tweede generatie
Op 1 augustus 2022 woonden 4 588 941 personen met een migratieachtergrond in Nederland. Dat komt neer op 25,9 procent van de Nederlandse bevolking. Van de totale Nederlandse bevolking heeft 11,3 procent een westerse migratieachtergrond en 14,6 procent een niet-westerse migratieachtergrond.
Recidive binnen twee jaar
Van de in 2017 veroordeelde volwassen daders recidiveert 26 procent binnen twee jaar. De recidive is vrijwel gelijk gebleven over de onderzochte periode. Van de jeugdige daders veroordeeld in 2017 recidiveert 35 procent binnen twee jaar. In de onderzochte periode is dit weinig veranderd.
Per jaar keren ongeveer 30.000 ex-gedetineerden terug in de samenleving. Zij krijgen tijdens gevangenschap hulp om zaken op orde te krijgen.
Meer dan 11 miljoen mensen zitten naar schatting wereldwijd vast, vele gevangenen hebben geen zeep of andere sanitaire voorzieningen tot hun beschikking, fysiek afstand houden is onmogelijk in overvolle cellen en er is vaak nauwelijks toegang tot gezondheidszorg.
De volgende inrichtingen hebben een zeer beperkt beveiligde inrichting: PI Heerhugowaard, PI Middelburg, PI Rotterdam, locatie Hoogvliet, PI Almelo, PI Veenhuizen, PI Dordrecht en PI Roermond voor mannelijke gedetineerden. PI Ter Peel en PI Nieuwersluis voor vrouwelijke gedetineerden.
Nederland telt zo'n dertig penitentiaire inrichtingen. Deze zijn verdeeld over het hele land en staan in: Almelo. Alphen aan den Rijn.
Hoewel de opsluitingsgraad ongeveer op de Europese mediaan ligt (89,7 per 100.000 inwoners in 2021) zijn Belgische gevangenissen ernstig overbevolkt (108 gevangenen op 100 plaatsen in 2021, tegenover een Europese mediaan van 85). In 2017 was de gemiddelde overbevolkingsgraad met 11,8% nog hoger.
Hieronder vallen recreatie, luchten, bezoek, sport, arbeid, onderwijs, gebruik van bibliotheek en het recht op geestelijke en medische verzorging. De tijden buiten het dagprogramma brengt een gedetineerde door op cel.
Het doel van straffen is onder andere vergelding. Verdere doelen zijn: voorkomen dat de dader nog eens in de fout gaat, afschrikken en beschermen van de samenleving.
Gevangenen werken ongeveer 20 uur per week. Of gevangenen mogen werken is afhankelijk van hun achtergrond, delict en betrouwbaarheid. Veel gevangenissen hebben een in-house productiebedrijf, waarbinnen de gedetineerden werkzaam zijn. De werkzaamheden variëren van lopendebandwerk tot aan vakarbeid.
Het percentage ex-gedetineerden dat binnen 2 jaar na vrijlating opnieuw in de fout gaat is 47%. Na een taakstraf of een reclasseringstoezicht is dat minder: 34%.
De groep bestaat uit personen die zijn veroordeeld in de periode 2008-2017 en ex-pupillen van een JJI, die zijn vrijgekomen uit een inrichting (in dezelfde periode).
Een gevangene mag minimaal eenmaal per week 10 minuten bellen met iemand buiten de gevangenis. Dit vindt plaats op initiatief van de gevangene. Bellen kan alleen op afspraak en conform de regels van de gevangenis. Bellen doet een gedetineerde met een speciale gevangenistelefoon.
Meer dan een straf
Een gevangenisstraf weert een dader uit de maatschappij. Hij kan niet meer deelnemen aan het normale sociale leven, kent bijvoorbeeld geen gezinsleven, heeft geen inkomen en maakt zich ook niet nuttig voor de samenleving. Maar gedetineerd zijn doet meer met de veroordeelde.
Gevangenisstraf kan de kans op toekomstig crimineel gedrag ook op een meer indirecte manier beïnvloeden. Wanneer een gevangene in de gevangenis bijvoorbeeld een diploma haalt, en na zijn straf hierdoor een baan weet te vinden, zou dit er toe bij kunnen dragen dat deze persoon op het rechte pad blijft.
Het aandeel verdachten onder jongeren verschilt per gemeente. Dit was het hoogst in de gemeenten Vlissingen, Terneuzen en Zandvoort (3,1 procent) en het laagst in de gemeenten Dinkelland en Mill en Sint Hubert (0,5 procent).
Het gemiddelde kindertal van eerste generatie Marokkaanse vrouwen lag in 2017 op 2,8. Marokkaanse vrouwen van de tweede generatie kregen gemiddeld 2,1 kind. Het gemiddeld kindertal voor Turkse vrouwen van de tweede generatie ligt met 1,8 slechts een fractie hoger dan dat van vrouwen met een Nederlandse achtergrond.
Als we het dichter bij huis zoeken valt het op dat landelijk gezien de grootste groepen immigranten (Turken en Marokkanen) zich ook hier in de grote gemeentes hebben gevestigd. In Breda, Oosterhout, Roosendaal, Dongen, Bergen op Zoom, Etten-Leur en Halderberge staan zij stipt bovenaan.
Op 1 januari 2020 beschikten volgens het CBS 16,2 miljoen Nederlanders van de inwoners in Nederland over de Nederlandse nationaliteit. Dat is ruim 93% van alle Nederlanders. Er woonden aan het begin van 2020 iets meer dan 1,1 miljoen buitenlanders in Nederland.
Verboden voorwerpen
zaklantaarns, kaarsen, olielampen, foto-, film- en videoapparatuur, verrekijkers, telescopen, zend- en communicatieapparatuur; USB-sticks, diskettes, MP3-spelers (tenzij de gedetineerde deze nodig heeft wanneer hij een opleiding volgt);