De enige kerncentrale in Nederland staat in Borssele en levert ongeveer 4% van de gebruikte elektriciteit in Nederland. Het kabinet zet de komende jaren de eerste stappen voor de bouw van 2 nieuwe kerncentrales.
Kernenergie wereldwijd: huidige situatie
Op 1 januari 2019 waren er wereldwijd 450 kernreactoren operationeel. Ze produceren samen 10,3% van de elektriciteit in de wereld.
Van deze 113 TWh werd netto bijna 5 TWh geïmporteerd (4,2%). Een gedeelte van de elektriciteit die we in Nederland importeren, is opgewekt met kern- energie. Nederland is importeur van elektriciteit uit Frankrijk en Duitsland.
Er zijn in Nederland drie werkende kernreactoren: de Kerncentrale in Borssele (KCB) (elektriciteitsproductie) de Hoge Flux Reactor (HFR) in Petten (voor onderzoek en productie van medische isotopen) de Hoger Onderwijs Reactor (HOR) in Delft (voor onderwijs en onderzoek)
Bij het productieproces van kernenergie vindt nagenoeg geen CO2 -uitstoot plaats en uranium is een relatief goedkope grondstof. Toch is kernenergie een vorm van grijze energie, omdat de atomen uitputbaar zijn en er bij het productieproces radioactief afval overblijft.
De kosten worden geheim gehouden. Maar op de zwarte markt schijnt een kilo hoogverrijkt uranium ongeveer 2,5 miljoen euro op te brengen. Voor een atoombom heb je ongeveer 25 kilo nodig: dat kost je dus zo'n 62,5 miljoen euro in totaal. Het produceren van de bom zelf kost dan relatief weinig: denk aan ongeveer een ton.
Het komt overal op aarde voor, maar het deel van de uranium op aarde dat economisch interessant is om te winnen, is beperkt. Met het huidige gebruik van uranium wereldwijd zou deze voorraad in 130 jaar op zijn.
In 2011, na de ramp in Fukushima, was een meerderheid van de Duitsers tegen kernenergie. De regering besloot de 17 kerncentrales die er toen nog waren een voor een stil te leggen. De oudste vrijwel meteen al, de nieuwste uiterlijk in 2022.
De kerncentrale Zaporizja (Oekraïens: Запорізька атомна електростанція, Russisch: Запорожская атомная электростанция) ligt bij de stad Enerhodar op ongeveer vijftig kilometer van Zaporizja direct aan de rivier de Dnjepr en is Europa's grootste kerncentrale.
De kerncentrale in Zaporizhzhia is de grootste van Europa en is van groot belang voor de Oekraïense energievoorziening. De centrale wekte voorheen zo'n 20 procent van alle stroom in het land op. De Russen veroverden het gebied in maart. Sindsdien zijn er meerdere beschietingen en branden geweest bij het complex.
Een molen van 150 meter hoog met een rotordiameter van 120 meter heeft een maximaal vermogen van ongeveer 4 MW. Dan wordt het sommetje: 4 MW x 0,35 x 8765 uur = 12,3 GWh per jaar. Dan heb je dus 341 windturbines nodig om een kerncentrale te vervangen.
Rusland beschikt over 35 functionerende kernreactoren, samen goed voor een capaciteit van 27 900 MW. Ter herinnering, het Belgische nucleaire park bestaat uit 7 reactoren, goed voor een capaciteit van bijna 6 000 MW. De Russische kernreactoren zijn verdeeld over 10 sites.
Bij de productie van kernenergie komt geen CO2 vrij. Het is daarom een duurzame energiebron, aangezien CO2 de grote boosdoener is bij klimaatverandering. Maar kernenergie is niet hernieuwbaar, want de voorraad uranium – de grondstof van kernenergie – is eindig.
Kernenergie is niet hernieuwbaar: Uranium is een brandstof die opraakt. Kernenergie is niet schoon: Bij de productie van kernenergie ontstaat levensgevaarlijk radioactief afval dat niet veilig kan worden opgeborgen.
Kernenergie is een relatief schone vorm van energie, waarbij geen directe CO2 vrijkomt. Wel blijft er sterk radioactief afval over en komt er veel CO2 vrij bij de bouw van een kerncentrale en de winning van Uranium. Een 'schoner' alternatief voor kernenergie is Thorium energie.
Kernrampen. Kerncentrales kunnen beschadigd raken of, zoals in Fukushima gebeurde, zelfs exploderen. De gevolgen van vrijkomende radioactieve straling kunnen catastrofaal zijn – hele landstreken kunnen voor duizenden jaren onbewoonbaar worden.
De kerncentrale Kashiwazaki-Kariwa (Japans: 柏崎刈羽原子力発電所, Kashiwazaki-Kariwa genshiryoku hatsudensho) is de grootste kerncentrale ter wereld en is gevestigd tussen de stad Kashiwazaki en het dorp Kariwa in de prefectuur Niigata op het eiland Honshu in Japan.
Frankrijk beschikt over 58 kernreactoren verdeeld over 19 locaties. In Flamanville wordt een reactor van het type EPR (European Pressurized Reactor) gebouwd. Op het vlak van kernreactoren staat Frankrijk op de tweede plaats achter de Verenigde Staten.
Zweden beschikt over 8 actieve kernreactoren, waarvan 3 op de site Forsmark, 1 op de site Oskarshamn en 4 op de site Ringhals. Hun totale capaciteit bedraagt 8376 MW. In 2015 en in 2017 heeft men besloten om de reactoren Oskarhamn 2 en Oskarshamn 1 definitief uit te schakelen.
België telt 7 kerncentrales, verdeeld over 2 sites, 4 centrales in Doel en 3 centrales in Tihange. De 7 reactoren samen zijn goed voor een totaal vermogen van iets meer dan 6.000 MW.
In 2011 besloot de regering de centrales definitief te sluiten. Na de oliecrisis van 1973 besloten veel landen, waaronder Duitsland, tot de bouw van kerncentrales om minder afhankelijk te zijn van de olieproducerende landen in het politiek instabiele Midden-Oosten.
Niet alleen voor een groot deel van het verrijkte uranium zijn we afhankelijk van Rusland, ook voor de grondstof zelf. 60 procent van het uranium komt uit Rusland of Kazachstan.
Ongeveer tweederde van het radioactief cesium dat vrijkwam betrof cesium-137, dat een halveringstijd heeft van 30 jaar. Dichtbij de centrale zijn de gevolgen daarvan dus nog tot op de dag van vandaag merkbaar.