Zowel 's morgens als 's avonds komen er elke dag bijna twee minuten bij.
Het gevolg is dat de zon bij het begin van de astronomische winter dagelijks iets later door het zuiden gaat, ongeveer een halve minuut per dag. En dat is precies wat we 's ochtends en 's avonds ook merken. Het tijdstip van zonsopgang komt iets later, het tijdstip van zonsondergang evenzeer.
En dus moet de aarde een stukje verder doordraaien om terug dezelfde positie t.o.v. de zon in te nemen. Lengen de dagen in de maand januari gestaag 1 tot 3 minuten per dag, als je meer naar het noorden gaat, verloopt het langer worden van de dagen veel spectaculairder.
Tot aan de zomerzonnewende, die in 2021 op het noordelijk halfrond op 21 juni valt, worden de dagen telkens gemiddeld 3 minuten en 20 seconden langer.
Bij indirect zonlicht is dat 10 tot 20.000 lux en op een bewolkte dag 1000 lux. Thuis zal je niet veel verder komen dan 150 lux en op kantoor 300 tot 500. Op een bewolkte dag is de lichtsterkte (1000 tot 2000 lux) zo ongeveer het minimale wat je lichaam nodig heeft om je biologische klok optimaal te laten werken.
Licht is een belangrijk onderdeel van de menselijke biologische klok. Als u overdag meer daglicht tot u neemt, slaapt u 's nachts bijvoorbeeld beter. Uw biologische klok zorgt ervoor dat allerlei processen in het lichaam op het juiste moment van de dag worden afgestemd.
Langste dag 2022 (21 Juni)
De dagen worden in maart zo'n 4 minuten per dag langer en het tempo waarmee het langer licht wordt bereikt jaarlijks op 20 of 21 maart het hoogtepunt. De daglengte verandert voor veel mensen in positieve zin en daarmee is het effect van de toenemende daglichtperiode nog sterker.
Het moment dat de zon van richting lijkt te veranderen, valt in 2021 op 21 december om 16.59 uur. Dit is de officiële winterzonnewende. In 2022 valt de winterzonnewende op 21 december om 22.48 uur.
De evenaar staat precies tussen het noordelijk en het zuidelijk halfrond in, dus moeten de dagen en de nachten daar wel even lang zijn. En in de buurt van de evenaar zijn de verschillen in daglengte veel kleiner dan bij ons.
Met ruim 7,5 uur licht beleven we zondag de kortste dag van het jaar. Vanaf volgende week worden de dagen weer langer. De zon komt zondag op om 8.49 en gaat onder om 16.30 uur. Daarmee is het officieel de kortste of ook wel de donkerste dag van het jaar.
Deze langste nacht noemt men ook wel de 'winterwende', ofwel het officiële begin van de winter. De zon gaat vandaag al om 16.29 uur onder en komt morgen pas weer om 08.49 uur tevoorschijn. Hierdoor is het in totaal wel 16 uur en 19 minuten donker!
In de zomer loopt het aantal lichturen op tot 24 uur per dag terwijl het in de winter wel 21 uur donker per dag kan zijn. Hoe verder je op deze aardbol van de Evenaar af zit, hoe groter het verschil is in lichturen tussen de zomer en de winter. Op deze plekken verandert het aantal lichturen met de dag een stuk sneller.
In Nederland duur de civiele schemering grofweg zo'n 40 tot 50 minuten, afhankelijk van de tijd in het jaar.
De langste dag van het jaar valt bij het begin van de astronomische zomer. De zon komt die dag het hoogst aan de hemel. In ons land is dat deze eeuw altijd 20 of 21 juni. Het begin van de astronomische zomer (zomersolstitium) is het moment waarop de zon loodrecht invalt op de kreeftskeerkring (23°26′ noorderbreedte).
December – de donkerste maand van het jaar.
Svalbard, of eigenlijk Spitsbergen, is het meest noordelijk gelegen eiland van Noorwegen. Door de draaiing van de aarde om de zon is het hier in de winterperiode 84 dagen donker. De zon komt dan helemaal niet op en het is dus gewoon constant donker.
Het noorden, het zuiden, het oosten en het westen. Dat zijn de 4 windrichtingen van een kompas. De zon komt op in het oosten en gaat onder in het westen.
Half-november begint het pas écht donker te worden en wordt het al rond 16:45 uur donker. Het tijdstip van zonsopkomst is ongeveer gelijk aan dat van 15 oktober. Dat komt doordat eind oktober de wintertijd in gaat. Op de donkerste dag van het jaar, 21 december, is het slechts zeven uur en drie kwartier licht.
Op 22 september komt de zon om 06:56 uur op en gaat hij om 19:05 uur onder. De zon staat 12 uur 9 min. boven de horizon (de daglengte). Op 22 september begint de astronomische ochtendschemering (eerste lichtstralen) om 05:28 uur en om 20:32 uur is het volledig donker (het einde van astronomische avondschemering).
Op het noordelijk halfrond van de aarde valt deze dag elk jaar rond 21 december en wordt hij winterpunt genoemd. Op het zuidelijk halfrond is het omgekeerd; daar valt de kortste dag omstreeks 21 juni.
Wereldhumanismedag is een internationale feestdag en wordt gevierd op 21 juni, de langste dag van het jaar. Humanisten en humanistische organisaties komen bij elkaar voor lezingen, conferenties, picknicks en andere activiteiten. Ze vieren de waarden en idealen van het humanisme wereldwijd.