Elke dag opnieuw sterven drie Vlamingen aan zelfdoding, blijkt uit de laatst beschikbare cijfers uit 2018. Dat is erg veel. Ter vergelijking: bij onze noorderburen ging het in 2020 om vijf Nederlanders per dag, op een bevolking die bijna drie keer groter is.
Inleiding. Sinds 2018 besloten jaarlijks tussen de 1800 en 1900 mensen een einde te maken aan hun leven. Dat komt neer op ongeveer 5 zelfdodingen per dag.
Het totaal aantal sterfegevallen door zelfdoding is in 2019 gedaald naar 1.728. In 2019 werden in België 1.728 zelfdodingen geregistreerd. Er waren meer zelfdodingen bij mannen (1.265) dan bij vrouwen (463). Het hoogste aantal zelfdodingen deed zich voor in de leeftijdsgroepen van 45-64 jaar.
1 859 zelfdodingen in 2021, 36 meer dan in 2020.
Meeste zelfdodingen op maandag
Verdeeld over de weekdagen vindt het hoogste aantal zelfdodingen plaats op maandag, het laagste op zaterdag. Op maandag benemen gemiddeld bijna vijf mensen zich van het leven. Dit aantal neemt vervolgens af tot 3,5 op zaterdag.
Een zelfdoding kost de maatschappij 2,8 miljoen euro, 113 wil meer aandacht voor preventie. 2,8 miljoen euro. Zoveel kost het de maatschappij als één persoon in ons land zelfmoord pleegt. Zelfmoordpreventielijn 113 liet dat uitrekenen.
Er zijn meer suïcides bij werklozen en bij mensen met een lage jobstatus. Ook depressie volgt een sociale gradiënt. Het komt het meest voor bij laaggeschoolden en het minst bij hooggeschoolden. Beide gaan samen: mensen zonder werk of met weinig controle over hun werk zijn vaker depressief.
Zoals we hierboven al uitlegden, is (een poging tot) zelfdoding in Nederland, België en Suriname niet strafbaar. Hierop zijn wel enkele uitzonderingen. Een zelfmoordpoging is strafbaar als je hiermee niet alleen je eigen leven, maar ook dat van anderen in gevaar brengt.
In 2017 overleden 1304 mannen aan zelfmoord, tegenover 613 vrouwen, zo meldt 113 Zelfmoordpreventie. Dit zijn dus in totaal 1917 sterfgevallen door zelfmoord, of vijf mensen per dag. Opvallend is dat vrouwen vaker zelfmoordpogingen ondernemen, maar dat mannen een hogere kans van slaging hebben.
Twee veelgenoemde oorzaken die geregeld uit statistische onderzoeken naar voren komen zijn mentale ziektes en slechte sociaaleconomische omstandigheden.
Het aantal zelfdodingen in Vlaanderen is tussen 2000 en 2018 geleidelijk aan met ruim een vierde gedaald. Die daling is iets groter bij vrouwen dan bij mannen. Ook het aantal pogingen vermindert, met zowat een vijfde. Toch zijn er nog altijd 3 zelfdodingen en 27 pogingen per dag.
Begin jaren zeventig pleegden 80 op de 100.000 gescheiden mannen per jaar zelfmoord, inmiddels zijn dat er 34 per 100.000.
Als iemand aan zelfmoord denkt, is er sprake van wanhoop, pijn en (grote) problemen. Daarnaast is er vaak nog iets aan de hand. Zelfmoordgedachten kunnen zichzelf namelijk versterken en vermenigvuldigen. Mensen met suïcidale gedachten piekeren veel en hebben vaak moeite om andere oplossingen te zien.
Bij parasuïcidaal gedrag onderneemt de jongere een poging tot het beëindigen van het leven, door middel van het innemen van middelen of het ondernemen van een levensbe- dreigende actie. Bij zelfbeschadiging brengt de jongere schade toe aan het lijf zonder de intentie dood te gaan.
Onder de 10- 20-jarigen maakte in 2021 3,5 jongens per honderdduizend een einde aan hun leven. Onder meisjes ging het om 2,1 per honderdduizend in die leeftijdsgroep (Centraal Bureau voor de Statistiek, 2022). Deze cijfers komen overeen met cijfers van de Commissie Actuele Nederlandse Suïcide Registratie (CANS).
Roekeloos gedrag of het schijnbaar zonder nadenken ondernemen van risicovolle activiteiten. Gevoel vast te zitten, geen uitweg te weten. Toenemend alcohol- of druggebruik. Zich terugtrekken van familie, vrienden of de samenleving.
"Een zelfmoord gebeurt impulsief"
Realiteit: Een suïcidaal persoon maakt een heel proces door van gedachte naar daad dat gemiddeld 2,5 jaar duurt. Hierbij spelen zowel biologische, psychologische, psychiatrische en sociale aspecten een rol.
Achtergrond. Bij psychiatrische aandoeningen kan suïcidaal gedrag een symptoom van de stoornis zijn. Ook zijn er psychiatrische symptomen die verband houden met een verhoogd risico van suïcide.
Bellen met de hulpverleners van 113 Zelfmoordpreventie is altijd anoniem. Dit betekent dat de hulplijn geen contactgegevens kan zien of locatie kan herkennen.
Je kan ons bellen op 113 (normale belkosten) of gratis via 0800-0113. We staan 24 uur per dag voor je klaar.
Bij de Zelfmoordlijn1813 staat er iemand voor je klaar. Elk gesprek is anoniem en gratis.
Soms willen mensen door een psychiatrische ziekte een einde aan hun leven maken. Als iemand dit doet, heet dit suïcide of zelfdoding. Probeert iemand suïcide te plegen zonder dat die persoon overlijdt, dan noemen we dit een poging tot zelfdoding of suïcidepoging.