In 2022 vielen er 745 doden in het verkeer in Nederland [i], 163 meer dan in 2021. Hiermee is het aantal verkeersdoden weer terug op het niveau van vóór 2009. Bijna vier op de tien van de verkeersdoden bestaat in 2022 uit fietsers (290; 39%) en drie op de tien is auto-inzittende (221; 30%).
Zo is het risico om te sterven in een auto-ongeval 1 als teller op 6.700 auto's als noemer (1/6.700), in een vliegtuig 1/100.000 vlieguren, en bij basejumping 1/60 sprongen. Dit noemt men absolute risico's.
Tot nog toe minder verkeersdoden in 2023
Na jarenlange daling of stabilisatie, steeg het aantal doden vorig jaar onverwachts met 163 naar in totaal 745 personen. Als de trend van 2023 doorzet, zal het aantal verkeersdoden dit jaar ongeveer even hoog zijn als in de jaren 2018-2021.
Aantal ongelukken in het verkeer in Nederland
Jaarlijks raken meer dan 430.000 personen betrokken bij een verkeersongeluk. Hiervan belanden zo'n 130.000 mensen op de spoedeisende hulp. En meer dan 600 personen overlijden aan de gevolgen van een verkeersongeval.
Bij ongeveer elke negen miljoen km die op de Nederlandse wegen wordt afgelegd, raakt één weggebruiker minstens zwaargewond. Gezien we met ons allen 200 miljard km per jaar afleggen, maakt dit dat er jaarlijks ongeveer 1,3 mensen per 1000 inwoners betrokken raken bij een ernstig verkeersongeval.
Overdreven en onaangepaste snelheid zijn dé belangrijkste oorzaken van verkeersongevallen.
Oppassen geblazen
Bestuurders van een Seat, BMW of Audi veroorzaakten de afgelopen twee jaar de meeste aanrijdingen. Dat blijkt uit onderzoek van Univé. Limburgers zijn volgens de verzekeringsmaatschappij de grootste brokkenmakers.
Het aantal verkeersdoden dat jaarlijks onder motorrijders te betreuren valt, is al enige jaren stabiel: zo rond de vijftig personen. In 2021 kwamen 52 motorrijders bij een verkeersongeval om het leven, in 2022 waren dit er minder: 46.
Het grootste deel van de verkeersdoden in Nederland valt op gemeentelijke wegen (55% van het totaal aantal verkeersdoden, 63% van de geregistreerde doden in BRON), gevolgd door provinciale wegen (18% van het totaal en 21% in BRON) en wegen van het Rijk (11% totaal en 12% in BRON).
Op maandag en vlak voor de avondspits vallen de meeste verkeersdoden. Dat blijkt uit de geregistreerde ongevallencijfers van het ministerie van Infrastructuur en Milieu over 2014, die RTL Nieuws analyseerde. De dag met de meeste ongelukken is vrijdag, maar fatale ongevallen gebeuren vaker op maandag.
In Nederland gebeuren de meeste verkeersongelukken op kruispunten en N-wegen, waar de snelheid relatief hoog ligt. Hier is het dus extra belangrijk om rustig en voorzichtig te rijden.
Het aantal slachtoffers is niet alleen gestegen, maar ook het aantal dodelijke ongelukken. Volgens de politie waren er in 2019 in totaal 38 dodelijke verkeersongelukken met een bestuurder onder invloed van alcohol en/of drugs, terwijl dit er 51 waren in 2022.
Vrouwen maken ook wel ongelukken, maar veel minder heftige ongelukken dan mannen. Vrouwen raken voornamelijk de bumpers van andere auto's en hekken/paaltjes. Niet levensbedreigend dus. Mannen komen veel eerder in botsing met andere auto's en mensen.
Vorig jaar stierven 6228 mensen op die manier, oftewel zeventien mensen per dag. Dat is twee keer zo veel als tien jaar geleden. In 2021 ging het om 5400 mensen. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek is de stijging vooral te zien bij mensen van 80 jaar en ouder en mensen die verzorgd worden vanwege dementie.
1,19 miljoen per jaar
Toch is dit volgens de onderzoekers nog altijd een alarmerend hoog aantal. Dit betekent dat er nog steeds elke minuut twee sterfgevallen plaatsvinden en er meer dan 3200 mensen per dag in het verkeer komen te overlijden.
Verschillen binnen de EU
Frankrijk rapporteerde het hoogste aantal verkeersdoden, met 2.944 fatale slachtoffers in 2021. Italië volgde met 2.874 slachtoffers en Duitsland met 2.562 doden als gevolg van verkeersongevallen.
De kans op een verkeersongeval met slachtoffers is het grootst in Oostenrijk, Duitsland, Portugal en België. Dat blijkt uit onderzoek van Independer op basis van cijfers van Eurostat.
Vooral onder 75-plussers steeg het aantal fietsdoden in 2022 fors. In totaal kwamen vorig jaar 291 fietsers om het leven in het verkeer, 84 meer dan een jaar eerder en het hoogste aantal sinds het begin van de telling in 1996, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Welke straffen kan de rechter opleggen bij een dodelijk verkeersongeluk? Dat varieert van een boete, een taakstraf, ontzegging van de rijbevoegdheid tot een (voorwaardelijke) gevangenisstraf. Gaat het om een overtreding, dan volgt een relatief lichte straf: hoogstens twee maanden hechtenis en 3.900 euro boete.
Volgens onderzoekbureau SWOV is het 25 keer gevaarlijker dan autorijden. Jaarlijks vallen er zo'n 80 doden onder motorrijders. Ter vergelijking: er overlijden ieder jaar zo'n 250 automobilisten. Maar er rijden natuurlijk veel meer auto's rond.
Verschil in veiligheid tussen auto en motorfiets
Op de motorfiets loop je 25 keer meer risico dan in de auto.
Hoewel de Subaru Outback overall de veiligste auto van 2022 is, scoort de Lynk & Co. 01 het best op veiligheid van de volwassen inzittende.
Van alle landen scoort Noorwegen het beste. De Verenigde Staten scoren het slechtst. Nederland staat op de achtste plaats. Van de beschouwde landen presteren naast Noorwegen ook Zwitserland, Zweden, het Verenigd Koninkrijk, Denemarken, Ierland en Japan beter dan Nederland.
De Mazda behaalde maximale punten voor frontale impact, zijwaartse botsingen en tests waarbij een botsing met een paal aan de zijkant wordt gesimuleerd. Hierdoor is het officieel het veiligste voertuig voor een bestuurder en zijn volwassen passagiers.