Slechts circa 5.000 à 5.500 Joodse gedeporteerden overleefden de oorlog. De website van Herinneringscentrum Kamp Westerbork geeft de volgende cijfers voor deportaties vanuit dat kamp: Naar Auschwitz werden meer dan 60.000 mensen gedeporteerd, van wie er minder dan 900 overleefden.
Van de 1,3 miljoen gedeporteerden overleefden ongeveer 1,1 miljoen Auschwitz niet. Onder de slachtoffers bevonden zich ongeveer één miljoen Joden, 70 000 Polen, 21 000 zigeuners, vrijwel alle Russische krijgsgevangenen en ruim 10 000 slachtoffers van andere etniciteiten.
Eenmaal in de gaskamer, waar ze zogenaamd een welverdiende douche zouden krijgen, werd door een gat in het plafond het dodelijke Zyklon B-gas naar binnen gegooid. Een kwartier, hooguit twintig minuten later was iedereen dood. Volgens de meest recente schattingen stierven in Auschwitz minstens 1,1 miljoen mensen.
Auschwitz – het beruchtste concentratiekamp van de nazi's. In juni 1940 marcheren Duitse soldaten een verlaten kazerne in Zuidwest-Polen binnen, en in de vier jaar erop denken architecten, ingenieurs en SS-officieren een ware hel op aarde uit.
Auschwitz draagt tot vandaag de trieste titel van de gevangenis waar het minst mensen zijn uit ontsnapt, in vergelijking met het aantal gedetineerden. In het concentratiekamp zijn meer dan zes miljoen mensen opgesloten en - de meesten - ook vermoord. Slechts 196 konden ontsnappen.
Het zijn de namen van kinderen tot twaalf jaar die vanaf Loods 24 zijn gedeporteerd. Geen van deze 686 kinderen heeft de Tweede Wereldoorlog overleefd. Loods 24 aan de Stieltjesstraat in Rotterdam-Feijenoord is de plek waarvandaan joden uit de stad met de trein werden weggevoerd.
'Die kinderen nemen plaats in je leven. ' Transport 49 van Westerbork naar Auschwitz, dinsdag 9 februari 1943, 1148 gedeporteerden, van wie 169 kinderen. De meesten komen uit Amsterdam, maar er zijn ook kinderen bij uit Rotterdam, Den Haag, Apeldoorn en Groningen.
Vreselijke taferelen hebben zich afgespeeld in de nazi-gaskamers, maar zijn er ook 'geluksvogels' die deze kamers hebben overleefd? Om meteen maar het ontnuchterende antwoord op deze vraag te geven: nee.
"De ganzen worden ter plekke gevangen.We drijven ze samen in een kooi en dan worden ze ter plekke gedood. Dat gebeurt met CO2, koolzuur, dat zit ook in je bier en cola. Binnen 40 seconde zijn ze het bewustzijn verloren, dan voeren we de dosis op en na twee minuten zijn ze dood."
Rudolf Höss wordt op 16 april 1947 opgehangen op de binnenplaats naast het voormalige crematorium van Auschwitz. Höss was de commandant van concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz. Hier was hij verantwoordelijk voor de dood van bijna een miljoen Joden en andere gevangenen in het kamp.
Wat aten gevangenen? Gevangenen krijgen weinig en slecht eten. Het voedsel bestaat uit waterige koolsoep en brood. Soms is het eten niet eens gaar, andere keren is het bedorven.
Wonderwel kwamen alle in het concentratiekamp geboren kinderen levend en gezond ter wereld. Een groot deel van de kinderen wordt alsnog verdronken of sterft aan ondervoeding en onderkoeling. Maar, zo schrijft Leszczynska, “zolang een pasgeborene met de moeder samen was, schiep het moederschap zelf een straal van hoop”.
Bij een stalvergassing moet het gas zich eerst binnen in de stal verspreiden; binnen 10 minuten nadat het (verwarmde) CO2-gas in de stal is gebracht, zijn de dieren bewusteloos en binnen 30 min zijn alle dieren in de stal dood.
Auschwitz ticket prijzen
Standaard ticket (tarief voor volwassenen): €23. Entree met rondleiding en privétransfer van/naar Krakau: €25.
Maar ons land kende geen kampen met gaskamers zoals die bestonden in de Duitse vernietigingkampen. Het eerste kamp in Nederland was bij Schoorl, waar vanaf februari 1941 vooral joden, communisten en politieke gevangenen van anti-revolutionaire huize werden opgesloten.
Gevangenen deden 12 uur per dag dwangarbeid en sliepen in barakken. Ze werden op brute wijze mishandeld en kregen bijna niets te eten of te drinken. Wie ziek was of te zwak om te werken, werd door de nazi's uit de rij gepikt. Dan was je nutteloos en dat betekende vaak het einde.
Dat gas werd tijdens de Tweede Wereldoorlog gebruikt in de concentratiekampen van Nazi-Duitsland. Ongeveer 1,2 miljoen mensen stierven door inademing van Zyklon B. Waterstofcyanide veroorzaakt hoofdpijn, misselijkheid, overgeven, versneld ademen, versnelde hartslag en algehele zwakte.
Auswitch 1 werd in 1940 gebouwd als concentratiekamp. Auswitch- Birkenau (nr 2) was een vernietigingskamp en de bouw startte in 1941. Auschwitz- Monowitz was het grootste kamp en nummer 3. Dit was vanaf 1941 een werkkamp en deed een jaar later ook dienst als concentratiekamp.
Als gas werd koolstofmonoxide of het pesticide Zyklon B gebruikt. Gaskamers maakten vaak deel uit van een groter complex met crematoria (Auschwitz-Birkenau en Majdanek), verbrandingsplaatsen of massagraven om de lichamen te vernietigen en faciliteiten om persoonlijke bezittingen van de slachtoffers toe te eigenen.
De gaskamer was nooit meer dan 20-30 minuten gevuld met gas – niet lang genoeg om sporen achter te laten, volgens deskundigen. Historici weten bovendien van leden van de Sonderkommando's – de joden die in de crematoria werkten – dat muren en vloer na gebruik grondig werden schoongemaakt.
In Kamp Vught zaten tussen 1943 en 1944 in totaal 31.000 Joden, zigeuners, verzetsmensen en anderen gevangen. Vught werd in oktober 1944 bevrijd. De herdenking vrijdag begon met een stille tocht vanaf het museum van Kamp Vught naar het monument voor 329 geëxecuteerde verzetsmannen op de voormalige fusillade-plaats.
Het gas werd in Dessau in opdracht van Degussa geproduceerd, meldde de ARD. Degussa betaalde het gas en droeg het over aan Degesch, zonder commissie te betalen. Degesch leverde het vervolgens aan de SS. Degussa oefende ook controle uit over twee bekende fabrieken van Zyklon B ten oosten van Praag.
Bevrijding. In januari 1945 verliet Verduin Auschwitz, samen met andere kampbewoners. Ze lopen de 40 tot 60 kilometer lange 'dodenmars' naar Gleiwitz, van waaruit hij met de trein meereisde naar Buchenwald. Daar werden onder meer veel Joden en Polen heengevoerd om te worden vermoord.
De bevrijding
Auschwitz werd op 27 januari 1945 bevrijd. Toen waren er al 1,1 miljoen mensen vermoord. Dat is meer dan 50 keer een volle Amsterdam ArenA. Auschwitz werd bevrijd door de Russen.
De concentratiekampen zijn uitgevonden door de Britten. In de Boerenoorlog hebben de Britten de vrouwen en kinderen van hun vijanden daarin opgesloten. Ze hoopten dat de strijders niet meer door zouden vechten. Dit lukte, maar het was voor de bevolking van die kampen verschrikkelijk.